We spraken queer mensen die naar Nederland vluchtten over het ellendige asielbeleid

Afgelopen zondag bezocht ik de door MiGreat georganiseerde demonstratie op Museumplein. De hulporganisatie wilde op deze manier aandacht vragen voor de crisissituatie in Ter Apel en actievoeren voor een humaan asielbeleid. Want van dat laatste is op dit moment, zoals de afgelopen maanden steeds duidelijker werd, bepaald geen sprake. 

Er waren verschillende sprekers, waaronder LGTB Asylum Support, een organisatie die lhbtqi+-asielzoekers steunt. Mensen die hun land ontvluchten omdat ze daar door hun geaardheid niet veilig zijn, lopen in de asielzoekerscentra in Nederlands extra risico op uitsluiting, pesten, bedreiging en mishandeling.

Daarnaast is er een aanzienlijke kans dat hun verhaal door de IND niet geloofd wordt, waardoor ze geen aanspraak kunnen maken op een verblijfsvergunning.

Nadat de sprekers klaar zijn, lopen we met een paar honderd demonstranten met spandoeken en protestborden een route door Amsterdam. Tijdens de tocht vraag ik gevluchte lhbtqi+-ers Tani, Sam, Efe en Bright naar hun situatie, en naar wat het voor hen betekent om te demonstreren. Ook kom ik Abdulwahab weer tegen, die ik eerder sprak in Ter Apel.

Voordat ik vluchtte, was ik vrachtwagenchauffeur in Nigeria. Toen ze er thuis achterkwamen dat ik homoseksueel ben, was dat een enorm probleem. In Nigeria betekent dit namelijk een gevangenisstraf en in sommige gebieden zelfs de doodstraf. Gelukkig heeft mijn tante me geholpen te vluchten.

Nadat ik met een boot aankwam in Italië, heb ik daar drie jaar gewacht op een verblijfsvergunning, om vervolgens te horen te krijgen dat mijn verhaal niet geloofd werd. Dus ben ik naar Nederland gekomen in de hoop dat het hier anders is. Ik ben hier sinds januari. Maar de boodschap is: je hebt een Dublinclaim en wij zijn dus niet verantwoordelijk voor je. Momenteel ben ik dus een ongedocumenteerde vluchteling en de vreemdelingenpolitie heeft al eens geprobeerd me op te halen in een asielzoekerscentrum, om me op een vlucht naar Nigeria te zetten. Dit maakt me ontzettend bang.

In de hoop op hulp heb ik twee weken buiten geslapen bij de poorten in Ter Apel. Maar zonder succes. Momenteel verblijf ik in een hal in Groningen. Mijn droom? Weer aan het werk gaan als vrachtwagenchauffeur, maar dan op een veilige plek. Het hoeft van mij allemaal niet zo bijzonder te zijn. Ik wil gewoon een simpel leven. Het allerliefst zou ik op een dag in Utrecht wonen. Dat vind ik echt een mooie stad. 

In Oeganda was ik elektronisch ingenieur. Ik ben daar weggegaan omdat ik lhbtqi+ ben. Mijn familie steunde me niet en bovendien was het echt gevaarlijk. Als homoseksueel riskeer je in Oeganda een levenslange gevangenisstraf. Tijdens dit soort gevangenisstraffen worden er veel mensenrechten geschonden. Niet zelden wordt een homoseksuele man tijdens zo’n gevangenisstraf vermoord.

Ik kwam naar Nederland omdat het bekend staat als een lhbtqia+-land. Je kunt hier gewoon Pride vieren, bijvoorbeeld. Als je zoiets in Oeganda doet, word je in elkaar geslagen en in de gevangenis gegooid. Ik ben hier sinds 2019 en heb inmiddels gehoord dat mijn verzoek om een verblijfsvergunning te krijgen is afgewezen. Ik ben op dit moment dus ongedocumenteerd. Ik heb geen papieren en geen huis, maar teruggaan is voor mij geen optie. Ik probeer mijn situatie te verbeteren door naar protesten te gaan en door actief te zijn binnen LGTB Asylum Support. Ik heb geen dromen. Mijn toekomst is daar momenteel veel te onzeker voor. 

Ik vluchtte al jaren geleden naar Jordanië omdat het leven voor mij als biseksueel in Palestina onmogelijk werd. In Jordanië ging ik vervolgens internationaal recht studeren en werd ik een bekende lhbtqi+-activist. Dit vond ik belangrijk, maar het zorgde er wel voor dat ik steeds meer problemen kreeg. Ik ben meermaals in elkaar geslagen, uitgescholden en kreeg uiteindelijk ook de streng islamitische overheid tegen me. Op een gegeven moment dacht ik: als ik nu niet vertrek, dan wordt dat mijn dood.

Ik ben hier nu een maand en van die maand heb ik twee weken buiten geslapen in Ter Apel. Soms sliep ik in een zelfgebouwde tent, soms zonder tent ergens op de grond. Inmiddels zijn we verplaatst naar een tijdelijk kamp met zo’n 600 mensen. Dat is fijn, maar het is een tijdelijke oplossing. Ik heb de IND nog niet gesproken, maar ik heb goede hoop dat mijn verhaal geloofd wordt. Dit omdat ik door mijn activisme in Jordanië veel bewijs heb van het feit dat ik biseksueel ben, maar ook van het gevaar waarin ik verkeerde. Zo heb ik bijvoorbeeld medische rapporten over mishandelingen ten gevolge van mijn activisme en allerlei documenten waaruit blijkt dat ik in levensgevaar was, zoals doodsbedreigingen en hatelijke berichten. 

Dat veel lhbtqi+-ers hier niet worden geloofd door de IND, stelt me teleur. Net zoals de situatie in Ter Apel me de hoop doet opgeven. Mijn enige droom is eigenlijk om me veilig te voelen. Om op een plek te wonen waar ik dezelfde rechten heb als andere mensen en niet mishandeld word of in de modder hoef te slapen vanwege mijn seksuele oriëntatie. 

Ik voel me erg verbonden met de lhbtqia+-vluchtelingengroep. We zijn allemaal vrienden, en dat verlicht de eenzaamheid. Ik ben gevlucht uit mijn thuisland omdat mensenrechten daar geschonden worden als blijkt dat je niet heteroseksueel bent en omdat ik bang was dat mensen erachter zouden komen dat ik dat laatste niet ben. 

Ik ben hier nu zes maanden. Teruggaan is geen optie, dan word ik meteen in de gevangenis gegooid en dat zal niet goed aflopen. Ik ben al behoorlijk wat vrienden verloren die daar in de gevangenis werden gegooid om dezelfde reden, en waar je dan nooit meer iets van hoort. Of ze nog leven, daar kom je niet achter. Ik probeer mijn situatie te verbeteren door op een dag als vandaag te demonstreren en door open te zijn over mijn situatie, door bijvoorbeeld met jou te praten. Ik heb vier maanden in Ter Apel gezeten en dat was geen pretje. Het liefst zou ik mijn studie Engels afmaken en me aansluiten bij een kerk om me meer in god te verdiepen. 

Inmiddels slaap ik niet meer buiten in Ter Apel. Ik ben verplaatst naar een AZC in Groningen. Zoals je weet, ben ik uit Nigeria vertrokken omdat daar de doodstraf staat op homoseksualiteit. Ik verborg mijn geaardheid, maar mensen om me heen begonnen het toch te vermoeden. Daarom ben ik eind 2016 zonder aankondiging vertrokken, toen ik midden in mijn studie Mechanical Engineering zat. 

Wat ik hier zie, tijdens een demonstratie op een dag als vandaag, is ondenkbaar waar ik vandaan kom. In Nederland kunnen mensen leven zoals ze willen, zonder stress. Daarom houd ik van dit land en al helemaal van de lhbtqia+-scene hier. In Nigeria kun je niet trots zijn op je seksuele geaardheid als die afwijkt van wat gewenst is. En zeker niet openlijk demonstreren voor je rechten. Dat dit hier wel kan, geeft me enorm veel energie en maakt me ontzettend blij. Iedereen mag zichzelf zijn. Daarom wil ik hier blijven. Maar of dat gaat lukken, dat is nog maar de vraag.