Ik ging stoned in een MRI-scanner liggen om te kijken hoe mijn hersenen eruitzagen

Eens in de zoveel tijd schotelt het leven je een onverwachte kans voor. Ik had net ontslag genomen bij een kledingwinkel, waar ik een extreem vervelende manager had, en had even geen uitzicht op nieuw werk. Dus bedacht ik dat het maar eens tijd werd om op een advertentie voor medisch onderzoek te klikken, zo eentje waar je een flinke smak geld krijgt in ruil voor je deelname. Ik zou graag willen zeggen dat dit het raarste is wat ik ooit voor geld heb gedaan, maar ik heb ooit een artikel geschreven waarvoor ik make-up moest proberen aan te brengen met een condoom.

De advertentie leidde me naar CannTeen, een studie van het University College Londen (UCL), waarin wordt onderzocht wat de effecten van cannabis zijn op mentale gezondheid en cognitieve vaardigheden. “We willen ook graag uitzoeken of diverse soorten cannabis, met verschillende cannabinoïden, verschillende uitwerkingen kunnen hebben,” vertelt Anya Borissova, een van de onderzoeksmedewerkers.

“De reden dat het belangrijk is om hier meer informatie over te verzamelen, is dat het dan gebruikt kan worden om wetgeving te beïnvloeden, en om mensen te helpen met het maken van veiligere keuzes wat betreft cannabis.”

Mensen betere keuzes helpen maken over wiet? Bijdragen aan onderzoek dat de overheid kan aanzetten tot het legaliseren van wiet? En er ook nog voor betaald krijgen? Dit CannTeen-onderzoek klonk als een no-brainer – ik heb me gelijk aangemeld.

Het experiment is verspreid over drie sessies: een met CBD, een met THC en een met een placebo. Deelnemers moeten wietdamp inademen, en daarna een aantal taken volbrengen in een MRI-scanner. De onderzoekers nemen ook vier keer per sessie bloed af. Dat klinkt niet geweldig, maar het is ook weer niet alsof ze je organen proberen te stelen.

“We weten dat cannabis verschillende soorten positieve en negatieve uitwerkingen kan hebben op verschillende mensen,” legt Borissova uit. “We willen uitzoeken of verschillende soorten cannabis (met wisselende verhoudingen THC en CBD) andere uitwerkingen hebben op de hersenfunctie van tieners en van volwassenen, en hoe we dit kunnen afmeten aan de hersenactiviteit die we via de MRI-scanner waarnemen.”

Ik kom aan bij de klinische psychofarmacologie-afdeling van UCL voor mijn eerste sessie. Een onderzoeker begint met de vraag of ik even kan vertellen hoeveel glazen alcohol en hoeveel drugs ik in mijn hele leven heb geconsumeerd. Het is een ontzettend ontnuchterende opgave en maakt dat ik nooit meer wat wil gebruiken. Ik heb niet veel tijd om hierop te reflecteren, want er moet een naald in m’n pols worden geprikt. Dit is het moment waarop blijkt dat de aders in mijn arm nogal “wiebelen”, wat het moeilijk maakt ze te vinden. Na een paar gefaalde pogingen, en wat bloeduitstortingen later, weet de onderzoeker een flinke ader te vinden, en is het tijd om te beginnen.

De volgende stap is mijn favoriet: tijd om wiet te roken. En met ‘roken’ bedoel ik marihuanadamp inademen uit een ballon in een grote plastic tas. Het voelt een beetje als stiekem proberen te drinken in het openbaar en tegelijkertijd proberen over te geven in zo’n kotszakje uit het vliegtuig. Stoned worden staat over het algemeen bekend als een zeer ontspannende activiteit, maar als je uit een zak moet inhaleren, en dan ook nog binnen een strenge tijdslimiet van negen minuten, dan is het relaxte er wel af. Om het wat makkelijker te maken wordt er ontspannende muziek afgespeeld en krijg ik een lekker citroen-honingdrankje, wat ook goed helpt tegen de pijn in m’n keel. Vervolgens wordt voor de tweede keer bloed afgenomen.

Ik ben inmiddels behoorlijk stoned. Mensen die vapen weten dat je van wietdamp net zo stoned wordt als van ‘gewoon’ wiet roken, maar dat het toch gezonder voelt op de een of andere manier. Dat ervaar ik nu ook, al wordt mijn fijne high wel wat intenser omdat ik in een medische faciliteit ben, omringd door daadwerkelijke wetenschappers, in plaats van thuis op de bank met een zak chips.

Nu ik high genoeg ben is het tijd voor de MRI-scan. Ik heb dit nog nooit eerder gedaan, dus wanneer me wordt verteld dat mijn koperspiraaltje warm kan worden door de scan, ben ik enigszins gealarmeerd. Waarschijnlijk ben ik gewoon paranoïde van het stoned-zijn, daar houd ik het maar op, en voor ik het weet lig ik op een bed, klaar om de scanner ingeschoven te worden. Ik krijg een ademhalingsmonitor bevestigd op mijn borst en mijn hoofd wordt in een soort helm geschoven, die ervoor moet zorgen dat ik niet te veel kan bewegen. Ik heb een outfit aan gekregen die zo comfortabel is dat ik naderhand vraag of ik ‘m mee naar huis mag nemen.

Na een paar minuten in de scanner ben ik gewend aan de kleine benauwde ruimte en lukt het me te ontspannen. Het voelt een beetje alsof ik in een interactieve kunstinstallatie lig, of een VR-versie van die scène in A Clockwork Orange, waar iemand gedwongen wordt om afgrijselijke beelden te bekijken, maar dan zonder de beelden. Het is een vreemde ervaring. Stoned zijn in een normale (niet-medische) setting is vaak een manier om alledaagse aspecten van je leven wat leuker en interessanter te maken. Maar hier, tussen de machines en ademhalingsmonitoren, voelt het alsof ik in een aflevering van The X-Files zit.

In de scanner moet ik een aantal IQ-testjes doen die gericht zijn op het meten van aandachtsspanne, kortetermijngeheugen en reactietijd. Dat klinkt eenvoudig, maar geloof me als ik zeg dat het knap lastig is om een uur lang in een hersenscanner te liggen en niet in slaap te vallen. Als ik thuis was geweest had ik het allang opgegeven en was ik een dutje gaan doen. Mijn geheugen is duidelijk beïnvloed door alle wiet die ik net heb ingeademd.

Maar volgens Borissova hoort dat er juist bij. “Uit eerder onderzoek is gebleken dat cannabis de hersenactiviteit op verschillende manieren beïnvloedt,” legt ze uit. “Een interessante recente ontdekking van ons team is dat een cannabissoort met veel THC het deel van de hersenen verstoort dat bepaalt waar we onze aandacht op focussen. Een soort met meer CBD had hier echter vrijwel geen effect op – wat opnieuw het belang van meer onderzoek naar de effecten van verschillende soorten cannabis onderstreept.”

Precies op het moment dat ik begin te wennen aan het idee dat ik de rest van mijn leven in de scanner zal spenderen, hoor ik een stem in mijn koptelefoon: mijn tijd zit erop. Ik word uit de scanner gehaald en er wordt nogmaals bloed afgenomen. Ook word ik gevraagd om zo snel mogelijk met mijn pink op de spatiebalk van een toetsenbord te drukken. Ik heb inmiddels vier uur doorgebracht in het ziekenhuis, maar ik moet nog één taak uitvoeren. Gelukkig is het wel de makkelijkste van de dag: ik krijg een stukje chocolade en moet de hele ervaring een cijfer van één tot tien geven.

Borissova verzekert me ervan dat alle taakjes en de schijnbaar eindeloze bloedonderzoeken allemaal een reden hebben. “De verschillende taken die deelnemers moeten voltooien zijn allemaal gebruikt in voorgaande onderzoeken naar de effecten van cannabis,” zegt ze. “Ze zijn ontworpen om verschillende aspecten van het psychologische functioneren te toetsen, zoals geheugen, gemoedstoestand, en de algemene ervaring van onder invloed zijn van drugs.”

Aan het einde van de sessie ben ik nog steeds behoorlijk stoned – en supermoe. Maar ik ben blij dat ik mezelf nuttig heb kunnen maken voor de wetenschap, en ik hoop dat mijn stonede hersenscans kunnen bijdragen aan onze kennis over cannabis. Ik zou er zo nog eentje voor opsteken.