Dit is Parvati, de hindoegodin van liefde, kracht en vernieuwing

Het aanbidden van Parvati en haar andere vormen, Durga en Kali, ontstond in India, nog voor de huidige jaartelling. Hoewel Parvati niet expliciet wordt genoemd in de Veda’s – de teksten die de basis legden voor het hindoeïsme – komen haar alternatieve namen wel voor in deze geschriften. Sommige interpretaties definiëren haar als een ‘berggodin’ en anderen beschouwen haar als een combinatie van eerder verschenen godinnen. In haar moderne vorm is ze de echtgenote van de vernietiger Shiva, de moeder van hun kinderen, en het zachte aspect van de universele godin Devi.

Tekst gaat verder onder de video

Parvati kan in vele vormen verschijnen, en in elke vorm wordt ze vereerd als een individuele godin. Een van haar vormen, Durga, is de krijger en beschermgodin. Ze rijdt schrijlings op een woeste tijger waarmee ze het kwaad bestrijdt. Haar vele armen houden wapens als een drietand en een discus vast, maar ook een lotusbloem en een schelp. Gemeenschappen van Punjabische hindoestanen prijzen Durga met jagratas, een nachtelijk ritueel waarin ze heilige liederen, ook wel bhajans, zingen ter ere van de godin.

Tijdens het negendaagse feest Navratri, dat elk jaar in de herfst plaatsvindt, vieren toegewijden Durga’s overwinning op de buffeldemoon Mahishasura en het herstel van dharma, oftewel de kosmische wet en orde. Ze wordt vereerd als een moeder voor iedereen en wordt vaak Durga Ma genoemd. Volgens de overlevering staat Durga Ma bekend om het bewandelen van de aarde en het zegenen van mensen als een klein meisje, waardoor kinderen vaak worden aanbeden in deze gemeenschappen als vertegenwoordigers van Durga.

Een andere vorm is Kali, de godin van schepping en vernietiging. Haar in bloed doordrenkte zwaard snijdt de banden van onwetendheid en ego, die worden vertegenwoordigd door het afgehakte hoofd dat ze in één van haar vele handen vasthoudt. In de verhalen wordt ze opgeroepen als Durga het gevecht aangaat, en ze komt dan tevoorschijn uit het hoofd van de godin. Ze ziet er angstaanjagend en bloeddorstig uit, maar ze is ook moeder natuur. Kali vertegenwoordigt de tijd voordat deze wereld bestond, toen alles duister was. Ze wordt vaak afgebeeld met een zwarte of blauwe huid: zwart om de tijd van hiervoor weer te geven, blauw voor de oceaan en de lucht. Haar niet-gevlochte haren staan voor vrijheid van het gevangenschap van de maatschappij.

Kali wordt vereerd in veel delen van het subcontinent en daarbuiten als een universele moeder en wordt net als Durga vaak Kali Ma genoemd. In Bengalen wordt Kali al eeuwen aanbeden. Toegewijden hebben net zoveel liefde voor haar als voor hun eigen moeder. Dierenoffers in Kali’s naam komen nog steeds voor in delen van Bengalen en de Indiase staten Assam en Odisa, hoewel er oude regels bestaan over hoe het offer moet worden uitgevoerd om het dier te bevrijden van de wrede cyclus van leven en dood.

Andere populaire vormen die Parvati aanneemt zijn Kamakshi, een liefdesgodin, en Annapurna, de godin van overvloed. Parvati heeft nog veel meer gezichten, die allemaal worden aanbeden en geliefd zijn in delen van Zuid- en Zuidoost-Azië. Herhalingen van haar vormen zijn onderdeel geworden van het boeddhisme, jaïnisme, sikhisme en tantrische tradities. Parvati is overal tegelijk, als een moeder die over haar kinderen waakt.

Ik leerde over Parvati door de klassieke stripboeken Amar Chitra Katha, waarin kinderen over Indiase verhalen en hindoeïstische mythologie leren. Het geloof van mijn ouders neigt meer naar toewijding aan Krishna en andere mannelijke goden, maar ik heb ook een diepe verbintenis gevoeld met de godinnen waar het hindoeïsme er veel van heeft, maar met name Durga. Ik benijdde haar kracht. Toen ik een baby was, gaf mijn oma me een kleine bedel in de vorm van een munt met de vorm van Durga daarin gedrukt. In de munt zit ze op de rug van een tijger met al haar armen in de lucht. Toen ik het jaren later vond viel alles voor mij op zijn plek: het was logisch dat ik Durga boven de andere goden koos – ik was vroeg in mijn leven in aanraking gekomen met haar aanwezigheid, en haar energie was in mij tot bloei gekomen.

Veel mensen houden zich bezig met het aanbidden van altaren. Hun altaren, ook wel mandaps of mandirs genoemd, staan in een hoek in hun huis, of nemen soms een hele kamer in beslag, afhankelijk van hoe het geloof wordt uitgeoefend. Mijn oma in New Delhi heeft een zijkamer gewijd aan haar dagelijkse aanbidding, ook wel poojas genoemd. Wierook, bloemenoffers en porseleinen figuren van de goden nemen een hele wand in beslag. Veel van de spullen die nodig zijn om het geloof uit te oefenen zijn te koop in lokale Indiase supermarkten. Metalen platen om aarti op te maken, een lamp van klei, beeldjes van de goden, bloemenslingers en wierook kunnen vaak allemaal worden gekocht in dezelfde winkels die Bollywood-dvd’s en samosa’s verkopen.

Sommige lezingen van het hindoeïsme bieden gelovigen de mogelijkheid om op zichzelf of vanuit huis het geloof uit te oefenen. Ik heb zelf geen mandap – een overdekte constructie met pilaren – maar ik verzamel wel beeldjes van goden waar ik begeleiding aan vraag. Hoe je ook kiest om de moedergodin te vereren, doe het met een open hart en met een oog op welzijn.