Wat ‘Blade Runner’ goed en fout had over 2019

In 1982 was de VS bezig een handelsoorlog met Japan te verliezen, bracht Michael Jackson Thriller uit en was TIME’s Person of the Year een computer. Het was een tijd dat dystopische toekomstbeelden vooral voorkwamen in postmoderne sciencefictionboeken van mensen als Philip K. Dick. Maar Blade Runner oversteeg genres en decennia, en is sindsdien misschien wel de meest invloedrijke sciencefictionfilm aller tijden geworden – zelfs als je Metropolis, 2001: A Space Odyssey en Star Wars meerekent.

Hoeveel van de technologie en cultuur uit Blade Runner is uiteindelijk werkelijkheid geworden? We zochten uit hoe goed (of slecht) de voorspellingen in de film waren.

O ja: dit stuk zit natuurlijk vol met spoilers, maar hè, wat doe jij in dit artikel, persoon die de film Blade Runner niet heeft gezien? Ga fijn een wandeling maken, ofzo.

Rutger Hauer

Aan het einde van Blade Runner sterft Rutger Hauers personage, Roy Batty. Dit klopt: in de echte wereld is Rutger Hauer inderdaad overleden, op 19 juli 2019.

Kunstmatige mensen

In Blade Runner bestaan er ‘replicants’: synthetische, genetisch gemanipuleerde mensen. Ze zijn krachtiger, behendiger en hebben betere fysieke kenmerken dan normale mensen. Dat maakt ze ideaal voor slavenarbeid buiten de aarde: ze werken bijvoorbeeld in gevaarlijke industriële omgevingen, vechten geschillen uit en koloniseren andere planeten. Maar er zijn zoveel replicanten gedeserteerd, ontsnapt en weer naar de aarde teruggekeerd dat er hele divisies aan politieagenten, zogenaamde Blade Runners, de taak hebben gekregen om de replicants op te sporen (lees: in stukken schieten).

In ons 2019 is de moderne technologie nog niet zover dat robots qua uiterlijk en persoonlijkheid niet van mensen te onderscheiden zijn, maar het scheelt niet veel. Japan is te midden van hun bevolkingsafname continu bezig de vaardigheden van hun robots te verbeteren, in een poging om betere hotelmedewerkers, bedpartners en zelfs ambtenaren te ontwikkelen. En als de wetenschappers/creeps van Boston Dynamics zo doorgaan, eindigen we straks echt met Roy Batty.

Klimaat

Niemand zegt expliciet hoe het precies met het klimaat in Blade Runner gaat, maar je ziet in de film dat er nogal wat overbevolking is in Los Angeles, de straten liggen vol afval en de smog is dik genoeg om de stad in duisternis te hullen. Misschien kun je de zon zien vanuit het penthouse van de Tyrell Corporation.

Het regent altijd in Blade Runner (volgens Ridley Scott was dat deels om de onvolkomenheden van de filmset te maskeren). Het is op aarde zo kut dat iedereen probeert te vertrekken, om “opnieuw te beginnen in een gouden land vol kansen en avontuur.” Daarmee worden buitenaardse kolonies bedoeld, die nooit in de film te zien zijn en waar dus misschien ook wel gewoon erg weinig te lachen valt – Roy Batty heeft het in zijn beroemde monoloog aan het einde van de film immers over ‘attack ships on fire’.

In de echte wereld bestaan er nog geen mogelijkheden om de aarde te verlaten. Oké, je zou in theorie naar het ISS kunnen. Gelukkig hebben we nog wel wat tijd voordat het milieu fucked is. Elf jaar, om precies te zijn.

Geen vliegende auto’s, wel drones

In Blade Runner bestaan er vliegende auto’s, die ‘spinners’ heten. Ze maken gebruik van drie motoren: een interne verbrandingsmotor, een straalmotor en een anti-zwaartekrachtmotor, waarmee ze zowel op straat kunnen rijden als verticaal kunnen opstijgen en landen.

In München heeft een Duitse tech-startup onlangs hun eerste volledige elektrische ‘luchttaxi’ getest, die vijf passagiers met 300 kilometer per uur moet gaan vervoeren. De voertuigen zouden in 2025 klaar moeten zijn voor commercieel gebruik.

Verder zou Amazon Prime Air dit jaar het licht nog moeten zien, de bezorgdienst waarbij onbemande drones individuele pakketjes in een halfuur of minder bij mensen thuis gaan bezorgen. Tot die tijd moet je het doen met zelfrijdende auto’s.

Er is overal reclame

In de film wordt Los Angeles verlicht met behulp van enorme, digitale reclameborden. 60 meter hoge digitale reclameborden. Het straatbeeld wordt gedomineerd door Drukke neonreclames. In Blade Runner zijn overal reclames – ook al bestaan sommige bedrijven, zoals Pan Am of Atari, inmiddels niet meer. De mensen die Blade Runner 2049 in 2017 in LA zagen, liepen na de voorstelling tegen de 25 meter hoge digitale Coca-Cola-advertentie op de zijkant van het Ritz-Carlton aan. Net als in de film! Aangezien LED-technologie steeds goedkoper en makkelijker te plaatsen wordt, worden steeds meer reclames digitaal.

De makers van Blade Runner dachten dat de futuristisch ogende neonborden van het Tokio van de jaren tachtig op grote schaal zou worden overgenomen. Maar vreemd genoeg hadden ze in hun toekomstbeeld niet gedacht aan communicatietechnologie. Hoewel de film de opkomst van videotelefonie goed voorspelde, leek geen van de filmmakers het idee te hebben dat we ooit allemaal smartphones zouden hebben. In plaats daarvan gebruikt Rick Deckard (Harrison Ford) een telefooncel.

Aziatisch eten

In het Hollywood van de jaren tachtig was Aziatisch eten nog erg exotisch. Het was aan de ene kant een mysterieuze delicatesse: het personage van Molly Ringwald in The Breakfast Club uit 1985 wordt door haar klasgenoten bijvoorbeeld als elitair gezien omdat ze sushi als lunch meeneemt. Aan de andere kant werd Aziatisch eten als goedkoop en veramerikaniseerd gezien.

Als Deckard gaat eten bij de White Dragon Noodle Bar in het centrum van Los Angeles, moet hij wachten totdat er een plekje vrij is – net als wanneer je in de echte wereld ergens op een hippe plek een kom ramen wil eten.

Blade Runner schetste dertig jaar geleden een 2019 dat erg vooruitstrevend was. Op sommige vlakken kregen de makers gelijk, op een boel andere vlakken niet. Nu maar afwachten of de wereld er over dertig jaar net zo uitziet als in Blade Runner 2049 (alsjeblieft niet, zeg).