Marit Weerheijm is 24 en heeft zojuist een Oscar gewonnen

Zo'n vier jaar geleden woonden Marit Weerheijm en ik allebei in zo'n studentencontainer, in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt. In de tussentijd is er een hoop veranderd. Niet alleen is dat hele containercomplex inmiddels met de grond gelijk gemaakt, ook is zij tegenwoordig aan het doorbreken als filmregisseur. Met haar afstudeerfilm Grijs is ook een kleur won ze al een aantal internationale prijzen, en vandaag werd bekend dat ze hier ook nog een heuse Oscar aan toe mag voegen. Een Student Academy Award in de categorie 'Narratief,' om precies te zijn: de studentenversie van de belangrijkste filmprijs van de Verenigde Staten. De uitreiking is op 12 oktober, en dan hoort Marit of ze in haar categorie goud, zilver of brons heeft gewonnen.

Ik belde haar op om te vragen hoe dat nou is, een Oscar winnen. En of ze haar speech al een beetje heeft voorbereid.

Creators: Hi Marit, gefeliciteerd! Hoe hoorde je dat je een Oscar had gewonnen?
Marit Weerheijm: Twee dagen geleden kreeg ik een mailtje van de manager van de Student Academy Awards met de vraag of ik hem kon bellen. Er zou 'iets zijn met onze aanmelding,' maar ze kregen ons niet te pakken. Toen ik hem eenmaal aan de telefoon had, vroeg hij of ik de tweede week in oktober even naar Los Angeles kon komen. Ik antwoordde ja. Dat is mooi, zei hij toen, 'want je hebt een Oscar gewonnen.'

Ja, zo kan het natuurlijk ook.
Ik vond het wel grappig. Het was niet zo statig, dat is eigenlijk juist wel fijn.

Het is niet de eerste keer dat Grijs is ook een kleur in de prijzen valt. Wat betekent deze Oscar concreet voor je?
Als je een prijs wil winnen als filmmaker, is het natuurlijk een Oscar. Dat we die nu gewonnen hebben is zo onwerkelijk. Iedereen weet wat een Oscar is, dus ik merk wel dat er nu meer aandacht voor is, dan toen we bijvoorbeeld de prijs van CILECT wonnen (de wereldwijde koepel van filmacademies, red.).

Hebben de Studenten Oscars eigenlijk ook zo'n mooi beeldje?
Ja, maar die ziet er wel net wat anders uit. Een zwarte kubus, met daarop een soort medaille.

Je film gaat over depressiviteit en zelfmoord. Hoe kwam je daarop?
Het is een thema dat vragen oproept: hoe ga je ermee om als iemand depressief is, en hoe kan je iemand dan het beste helpen? Ik denk dat er veel en open over gepraat zou moeten worden.

In de film is het de jonge Cato die probeert om te gaan met de depressiviteit van haar oudere broer, Douwe. Waarom een kind?
Kinderen kunnen heel erg openstaan voor iets dat ze niet snappen. Volwassenen kijken anders naar dit soort onderwerpen dan kinderen; ze vinden er al iets van. Kinderen hoeven nog niet zo nodig een mening te hebben gevormd, en stellen makkelijker vragen zonder zich door taboes te laten beperken.

Zoals Cato zich gaandeweg realiseert dat ze haar oudere broer misschien alleen gelukkig maakt door hem te laten gaan, zei je in de Filmkrant.
Uiteindelijk is dat wat zij doet. We pretenderen niet dat dat de enige juiste manier is, maar het is wel haar manier om ermee om te gaan.

Waar ben je momenteel nog meer mee bezig?
Vooral met een nieuwe korte film. Ik zit nu nog in de schrijffase, dus ik kan er nog niet veel over kwijt.

Ten slotte nog even iets belangrijks: heb je al bedacht wat je in je speech gaat zeggen?
Daar ga ik nog even heel rustig aan zitten, want de laatste dagen waren vrij hectisch. Ik heb in ieder geval genoeg mensen om te bedanken.

'Grijs is ook een kleur' kun je op de website van de NPO kijken.