Hoe Ali B heel Holland aan het huilen kreeg – een interview met een huilexpert

Het is alweer een week geleden dat Heel Holland Huilde om het optreden van Ali B in De Wereld Draait Door. Niet alleen kon ieders favoriete knuffelmarokkaan zijn tranen niet in bedwang houden tijdens het spelen van het nummer Terwijl jullie nog bij mij zijn, het leek wel of serieus heel Nederland meehuilde. Helemaal toen vlak na de uitzending het fragment online kwam en het internet letterlijk overstroomde van de kletsnatte emo-reacties. Het heeft me een week lang beziggehouden hoe één liedje een heel land in janken kan laten uitbarsten. Totdat ik via de Volkskrant erachter kwam dat er op de wereld maar één huilhoogleraar bestaat, dat hij in Nederland woont en luistert naar de naam Ad Vingerhoets. Ik vroeg hem naar het antwoord op hoe Ali B iedereen toch aan het huilen kreeg. En met succes!

Noisey: Ha Ad, hoe kan iemand met één liedje zoveel mensen in vervoering kan brengen? Jij als huilexpert weet vast het antwoord.
Ad Vingerhoets: Alles kwam hier bij elkaar. Het was de perfecte combinatie: het gaat over de relatie tussen ouder en kind, het was op televisie en Ali B raakte zelf ook ontroerd. Mensen herkennen zich in zo’n situatie. Huilen is een vorm van communicatie die soortgelijke gevoelens bij anderen opwekt. Denk bijvoorbeeld aan medelijden of verdriet. Maar goed, die combinatie deed het hem toch vooral het meest.

Keek je op dat moment ook naar DWDD?
Ja, en ik moest zelf ook een traantje wegpinken. Ik heb ook kinderen en kon me dus meteen in het liedje herkennen. Het verbaast me trouwens niet dat zoveel mensen erom moesten huilen. Een aantal jaren terug hebben we een onderzoekje gedaan. We vroegen bijna drieduizend mensen door welk liedje ze voor het laatst ontroerd waren geraakt. We kregen veel verschillende antwoorden, maar het vaakst werden genoemd Papa van Stef Bos en Geen Kind Meer van Karin Bloemen. Liedjes dus met precies hetzelfde thema als het nummer van Ali B. Ouder-kindrelaties en het losmakingsproces zijn geschikt materiaal voor een tranentrekker.

Zoals in het interview met jou in de Volkskrant wordt gezegd, trekken tranen zich niets van smaak aan. Betekent dit dat iedereen die heeft gehuild om het liedje niet per se het liedje goed hoeft te vinden?
Zeker niet, als er emotie loskomt hoeft dat nog niet te betekenen dat je iets ook goed vindt. Je hoeft niet per se van Ali B te houden om door het liedje ontroerd te raken. Je wordt dan geraakt door het liedje zelf, een bepaald element in dat liedje of het moment waarop je het hoort.

Nu we Ali B tranen met tuiten hebben zien zingen, denk je dat het onze kijk op hem heeft veranderd?
Hij heeft een menselijke kant van zich laten zien en dat is op zich goed. Je ziet het ook weleens bij sporters die winnen of verliezen en daardoor moeten huilen. Op zo’n moment doorbreekt iemand het beeld van superatleet of bij Ali B het beeld van een rapper. Meestal is dat goed voor iemand. Maar er blijft altijd een groep mensen die denkt dat de boel gemanipuleerd wordt. Als dat echt zo is, dan kan het heel slecht voor hem uitpakken. Maar ik heb het idee dat daar geen sprake van is hoor.

Wat is volgens jouw een enorme tranentrekker?
Ik denk niet dat ik zomaar bij muziek huil. Ik heb een keer bij de musical waarin mijn dochter en vrouw speelden moeten huilen. Dat kwam eerder door de situatie dan de muziek zelf. Bij muziek raak je eerder ontroerd door de melodie, de situatie waarin je je op dat moment begeeft of de herinnering (goed of slecht) aan het nummer. En wanneer je je dus net als bij Ali B herkent in het thema. Meestal huilt iemand trouwens tussen zeven en elf uur ’s avonds, thuis in aanwezigheid van hun partner. Dat is het veiligste moment waarop iemand zich kwetsbaar durft te voelen.

Dat is nog eens een mooi feitje als afsluiter. Hartstikke bedankt Ad!