Stop met klagen over te veel streamingdiensten, we leven in een muzikale goudmijn

Voor sommige Beyoncé-fans leek het wachten eindeloos. Ruim anderhalf jaar na haar vorige album was daar eindelijk Lemonade, maar diegenen die geen abonnement hadden op Tidal, moesten nog eens een erbarmelijke 24 uur wachten voordat het album op iTunes te krijgen was. Logischerwijs werden die 24 uur gevuld met klaagzangen op alle denkbare sociale media, omdat het album niet direct tot de beschikking was van alle freeloaders die om de vijf minuten hun gratis Spotify-account probeerden te refreshen.

Het is enigszins begrijpelijk dat mensen ontdaan raken. Je meldt je aan voor Spotify, raakt gewend aan alle gebreken die daarmee gepaard gaan, wordt zelfs stiekem blij van de “persoonlijke” playlists die Spotify voor je maakt, en om die mega-irritante reclames te omzeilen heb je zelfs een premium-account genomen. En toen besloot Rihanna haar album alleen op Tidal uit te brengen. Dus moest je weer door al dat gezeik heen. Nu heb je twee apps op je mobiel: één om muziek te luisteren, de andere om Rihanna te luisteren. Toen kwam Drake alleen op Apple Music, dus besloot je Tidal op te zeggen en Apple Music aan te schaffen. Maar wat als je nu het gehele oeuvre van wijlen Prince wil horen? En naar de nieuwe Radiohead wilt luisteren? Moet je toch weer naar Tidal. Komt hier ooit een einde aan?

Maar misschien zijn we ons een beetje gaan gedragen als de hoofdrolspeler in een My Sweet Sixteen-aflevering, die ontevreden is over de kleur van haar nieuwe Lamborghini. Een abonnement op Spotify, Tidal of Apple Music kost minder dan drie biertjes in een willekeurige club, en het brengt je een godsvermogen aan muziek, waarvan je tot het einde der tijden kan genieten. Het tijdperk waar we in leven is een muzikale goudmijn, ongeacht je smaak, en alles wat we doen is erover klagen.

De gemakkelijkheid waarmee zo’n beetje alle muziek tot onze beschikking is, zou doen vermoeden dat er niets te klagen valt. Voor slechts dertig euro per maand kun je lid worden van alle drie de grootste streamingdiensten – Apple Music, Spotify en Tidal –, en hoef je nooit meer te wachten totdat exclusieve releases als Lemonade of Anti ook ergens anders te krijgen zijn; terwijl je daarnaast ook gewoon nog een idiote hoeveelheid geweldige muziek tot je beschikking hebt. Voor die dertig euro koop je in de gemiddelde cd-winkel nog geen twee cd’s. We krijgen meer dan ooit, voor minder dan ooit – hoe kan het dan dat mensen nog steeds zo blijven zeuren?

Een klein bedrag neertellen voor meer muziek dan je in je leven aankan zou niet zo moeilijk moeten zijn; zeker in een tijd waarin men totaal geen moeite lijkt te hebben om te betalen voor videoplatforms als Netflix en HBO. Maar met muziek ligt het en beetje anders. Sinds de komst van Napster in 1999 is het voor een hele generatie bijna normaal geweest om de mogelijkheid te hebben geheel gratis muziek te downloaden. Mensen kozen massaal voor illegaal downloaden, en de grote platenlabels hebben dit te lang geprobeerd te negeren en weigerden hun verdienmodel aan te passen.

Piraterij heeft voor velen een hele nieuwe wereld geopend. Het biedt de kans om een gehele discografie, een nieuw album, en soms zelf een album dat nog niet eens uit is binnen een paar minuten te kunnen luisteren. Degenen die echt last ondervinden van dit gemak, zijn de artiesten zelf. Diensten als Spotify en Apple Music lijken een manier gevonden te hebben om de muziekliefhebber weer te laten betalen voor muziek, en aangezien de artiesten lang niet meer zo veel verdienen als vroeger, is het niet zo gek dat de grootste der aarde ervoor kiezen om een exclusieve deal met een van de streamingdiensten aan te gaan. Toen de consument besloot niet meer voor muziek te willen betalen, verloor hij zijn recht om nog iets over de release van een album te mogen zeggen.

Sinds streamingdiensten een begrip zijn geworden in het muzieklandschap is de “surprise release” veranderd van provocatieve actie in een standaard verrassing. Na een wat moeilijke start is Tidal nu een waardige tegenspeler in het streaminglandschap en sluiten ze de ene exclusieve deal na de andere, al is het soms maar voor een dag. Naast de bekende exclusives van Kanye West, Rihanna en Beyoncé heeft Tidal ook deals gesloten met bijvoorbeeld Lil Wayne en Big Sean.

Deze exclusieve (korte) periodes bieden de artiest niet alleen een kans om op een nieuwe manier inkomsten te genereren, maar het helpt ook bij het voorkomen van een leak voordat het album al uit is. De grootste releases van het jaar tot nu toe – The Life Of Pablo, Lemonade, Views en Anti – hebben op deze manier allemaal een voortijdige leak weten te voorkomen. Het gebeurde meer dan eens dat een album al weken of zelfs maanden voor de release online stond, waardoor een hele marketingcampagne overhoop gegooid werd. De exclusiviteit heeft deels een halt weten toe te roepen aan de voortijdige leaks, met name voor de grote artiesten. Toch werd Kanye’s TLOP zo’n 500.000 keer illegaal gedownload vlak na zijn release. En Beyonce’s Lemonade schoot binnen 24 uur naar de top-downloads van zowel Pirate Bay als Kickass Torrent. Waarschijnlijk allemaal downloads van mensen die het niet konden verdragen een gratis trial of extra abonnement voor tien euro op Tidal te nemen.

Voor muziekfans lijkt het allemaal nooit genoeg te zijn. We willen dat artiesten eerlijk en genoeg betaald krijgen, maar we rippen wel hun albums van het internet. We klagen dat streamingdiensten niet genoeg betalen aan de artiest, maar weigeren zelf een betaald abonnement te nemen op een oneindigheid aan muziek van diezelfde streamingdienst. In feite zijn we geheel zelf verantwoordelijk voor de exclusieve deals die artiesten met de streamingdiensten maken. De muziekindustrie heeft na lange tijd weer een manier gevonden om de muziekfan toch een klein beetje te laten betalen. Onze eigen hebzucht heeft er voor gezorgd dat de eerste luisterbeurt van Views via een miljoenencontract bij Beats 1 terecht kwam, dat de eerste stream bij Apple Music was en dat je ‘m voor het eerst kon kopen op iTunes. De industrie pakt op die manier een klein beetje terug van wat wij als consument kapot hebben gemaakt door alles maar gratis te downloaden. De volgende keer dat je over een Tidal exclusive zal klagen, kijkt er echt niemand naar je om. En dat is maar goed ook. Voor het feit dat Lemonade nog altijd niet op Spotify te vinden is, bestaat een heel simpele en betaalbare oplossing. Je leeft in de beste tijd die een muziekliefhebber zich maar kan wensen – dus stop met zeuren en ga ervan genieten.