FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

De bizarre dingen die EHBO’ers op festivals meemaken

We spraken drie EHBO-medewerkers die op festivals zoals Rock Werchter, Tomorrowland, Defqon.1 en Mysteryland werken.

beeld via

Op het Belgische festival Pukkelpop zorgt Het Vlaamse Kruis er altijd voor dat er een zwembad staat, speciaal voor de EHBO-vrijwilligers. Na afloop springen ze er in hun volledige werktenue in, en daarna gaan ze chillen. Dat is verdiend, want terwijl jij staat te feesten, maken zij ontzettend lange shifts om ervoor te zorgen dat jouw festival zo pijnloos mogelijk verloopt.

Ik vroeg drie EHBO-medewerkers hoe heftig het nu eigenlijk is om op een festival te werken. Omdat wat daar gebeurt onder beroepsgeheim valt, vertellen ze me niet over ernstige, specifieke uitschieters. In plaats daarvan delen ze de waanzinnige incidenten die zich op zo goed als elk festival voordoen.

Advertentie

Sara Joelens* (26)

Sara werkt elke zomer op een hoop lokale festivalletjes, maar haar sterkste verhalen komen rechtstreeks van de EHBO-post op de campings van Pukkelpop, Tomorrowland, en Bungalup.

“Op Pukkelpop rijden we heel vaak het campingterrein af om te kijken waar hulp nodig is. Het is zo goed als standaard dat we iemand vinden die aan het kotsen is, of dat iemand ons roept omdat er midden in de nacht een onbekende bij hen in de tent is komen liggen die niet wakker te krijgen is. In dat laatste geval moet ik altijd heel hard lachen. We proberen die persoon wakker te maken, en als dat niet lukt, leggen we hem of haar op de brancard om naar onze uitslaapzone te vervoeren. Omdat we niet weten of iemand zijn roes aan het uitslapen is of drugs genomen heeft, worden ze elke vijf minuten gecontroleerd.”

Mensen die op die manier binnengebracht worden, zijn vaak naakt. “We hebben hier reservekleding, en het is erg grappig om jongens meisjeskleren aan te trekken en andersom. Als ze wakker worden, denken ze dat het hun eigen keuze was, of dat ze zichzelf ‘s nachts ondergeplast hebben. In een soort walk of shame moeten ze dan over de camping terug naar hun tent lopen.”

Zoiets zou in de reguliere zorg nooit gebeuren, maar Sara geeft aan dat het er op een festival ook bij de EHBO vaak een stuk losser aan toe kan gaan: “Het blijft een festival, hè. Als er iets ernstigs gebeurt, zouden we zoiets nooit doen, maar als het duidelijk is dat een bezoeker uit eigen lompheid bij ons terechtkomt, mag het er best een beetje grappig aan toe gaan.”

Advertentie

Iets wat in de reguliere spoed niet vaak voorkomt, maar op festivalcampings zo goed als dagelijks: jongens met een gedraaide teelbal. “Er is weinig privacy, maar jongens willen zich toch aftrekken. Ze proberen het zo snel mogelijk af te werken om niet betrapt te worden, met een gedraaide teelbal als gevolg. Vaak durven ze er zelf niet mee naar de EHBO-post te komen omdat ze zich schamen, en dan komt een van hun vrienden ons halen. Dat is maar goed ook, want meestal moeten ze direct onder het mes. Als het niet binnen de vierentwintig uren opgelost wordt, sterft de bal af!”

Het valt Sara op dat er altijd meer problemen zijn met Belgen dan met Nederlanders: “Op Bungalup, waar zo goed als alleen maar Nederlanders naartoe komen, kunnen mensen met intoxicaties na een uurtje alweer weg. Ze gaan verstandiger om met drank en drugs en ze durven eerlijker toe te geven wat ze genomen hebben, waardoor we hen gemakkelijker kunnen behandelen. Belgen daarentegen pakken van alles door elkaar en zuipen er ook nog veel bij. Bovendien zijn ze bang dat we hun drugsgebruik doorgeven aan de politie, waardoor ze een stuk geslotener zijn. Te weinig informatie zorgt voor rampscenario’s. Als iemand bijvoorbeeld slecht gaat op mdma, en zijn vrienden laten hem twee liter water drinken in plaats van naar de EHBO-post te komen. Dat kan dodelijk zijn.”

Wat ook vaak gebeurt, is dat mensen zonder te betalen de camping op willen, en dus over de omheining klimmen: “Vaak zijn ze al dronken of aan de drugs, en hebben ze niet door dat er roestige pinnen op het hek staan. Hun handen en voeten zijn soms compleet opengereten. Een keer gebeurde zoiets bij een vader en zoon: pa had zijn arm gebroken en zoonlief had diepe gaten in de handen en voeten. Ze liepen over de camping alsof er niets aan de hand was, om toch maar gratis het festival te kunnen bezoeken. De camping is trouwens zo smerig, dat je je niet kunt inbeelden hoeveel voeten we moeten hechten omdat mensen in blikjes trappen.”

Advertentie

Als ik Sara vraag naar haar naarste ervaring, vertelt ze: “Waar ik woest en verdrietig van word, zijn jonge meisjes en jongens die voor het eerst naar een festival mogen, zich volledig lam zuipen, en misbruikt worden door hun zogenaamde vrienden. Ze proberen bijvoorbeeld iemand die buiten bewustzijn is uit te kleden om te lachen. Of erger nog, op elk festival waar ik ben geweest, zie ik dagelijks – dagelijks! – jongens een bewusteloos meisje haar beha uittrekken omdat ze haar penibele situatie als vrij spel zien om even met haar tieten te spelen. Dat is aanranding, en dan ga ik hard tegen ze schreeuwen.”

Los van die nare gevallen, benadrukt Sara hoe fijn het is om op festivals te werken. “Op zoiets vluchtigs als een festival is het contact dat je hebt met mensen ontzettend persoonlijk. Zo kwam een jongen elke dag terug voor de verzorging van een wond op zijn gezicht, en elke dag vroeg hij of ik zijn pleister in een ander figuurtje kon uitknippen. Mensen lijken oprecht veel blijer dat ze geholpen worden, en dat is supertof werken.”

Dirk de Jonge* (27)

Dirk is verpleegkundige op de intensive care, en combineert dat werk met een aantal 112-diensten. Hij werkt al drie jaar in de EHBO-post op allerlei Belgische festivalterreinen, waaronder Rock Werchter. Voor een festival dat niet de meest wilde reputatie heeft, trekt hij toch elke editie weer zijn wenkbrauwen bijzonder ver omhoog.

“Wij verzorgen elk jaar ongeveer zesduizend mensen op Werchter. Op de camping staat er geen EHBO-post – ‘s nachts kunnen festivalgangers de ambulance opbellen – waardoor we ’s ochtends soms wel 150 verzorgingen doen in een uur. Heel vaak zijn dat mensen met blaren, of festivalgangers die op een tentharing zijn gaan staan. Er komen ook bizar veel dertien- à veertienjarige meisjes een morning afterpill vragen, vaak met rampzalige verhalen, zoals dat ze wakker werden met drie jongens in een tent, zonder te weten wie ze zijn of wat er gebeurd is.”

Advertentie

Verder is het meest choquerende dat volgens Dirk elke editie opnieuw op Werchter gebeurt: dronken mensen die op kampvuurtjes belanden, met ernstige tweede- en zelfs derdegraads brandwonden als gevolg: “De eerste dagen gooien mensen hun afval weg, maar tegen de laatste dag liggen er overal op het terrein kartonnen bordjes en plastic vorkjes. Festivalgangers verzamelen dat op grote hopen, en steken het bijvoorbeeld voor het hoofdpodium in brand. Er zijn altijd mensen die dronken zijn en erdoorheen lopen, erover proberen te springen, of er voor de grap een andere festivalganger induwen. Erger nog, het is weleens gebeurd dat mensen die bewusteloos op de grond liggen er ingegooid werden. Maar plastic gadgets worden ook in het vuur gegooid. Zie je het voor je, 250.000 smeltende plastic ballen? Het plastic brandt gewoon in hun huid. Soms zijn de wonden zo erg, dat we ze niet kunnen verzorgen op het terrein, en festivalgangers naar het ziekenhuis afgevoerd moeten worden.”

Sinds vastgesteld werd dat dit een patroon is, worden er volgens Dirk wel veel maatregelen genomen: “Vroeger bleef het festivalterrein de laatste dag volledig open. Nu worden grote stukken afgesloten zodat security geconcentreerd te werk kan gaan. Ze krijgen ook brandblussers mee.”

Er gebeuren ook een hoop ongelukken in de wc-zone: “Vooral met Dixies gebeurt een heleboel. Veel mensen komen met blauwe handen naar ons toe, omdat er gekken zijn die het leuk vinden om mensen die uit de Dixie komen, er terug in te duwen en de deur vervolgens keihard dicht te slaan. Ze proberen zich vast te houden aan de rand van de deur, waardoor hun hand ertussen komt te zitten.”

Advertentie

Verder komen een hoop mensen onder de uitwerpselen bij hem toe: “Soms ligt iemand bewusteloos op het terrein in iemand anders uitwerpselen, soms valt iemand die heel dronken is in de wc, en soms ligt iemand al een uur lang in comateuze toestand in een vieze Dixie. Of mensen gaan met Dixies schudden terwijl er iemand in zit. Ik herinner me een groep hele jonge meisjes die een van hun vriendinnen naar de EHBO-post droegen. Ik zag ze van ver komen. Het was best ludiek: een paar meisjes droegen haar armen en een ander paar haar benen. Ze waren allemaal stomdronken. Het meisje dat gedragen werd zat onder de stront. Een groep jongens had haar Dixie omvergegooid, en was daarna weggelopen. Door dergelijke Dixie-ongevallen lopen een hoop mensen nekwerveltrauma’s op en moeten ze naar het ziekenhuis.”

Verder moet alles op een festival kapot: “Het is ongelofelijk hoe dronken mensen elkaar uitdagen. Zo kunnen we geen tafels of dranghekkens meer neerzetten, omdat dronkenlappen die afbreken, of naar elkaar of anderen toegooien. Daardoor komen heel veel mensen met kneuzingen binnen.

Wat Dirk het pijnlijkst vindt, is kleine kinderen moeten verzorgen: “Ouders nemen hun kinderen mee, en dragen ze op de rug zonder gehoorbescherming. Die kinderen huilen, en op warme dagen gebeurt het ook geregeld dat ze flauwvallen, bij het wachten aan de ingang bijvoorbeeld.”

Jasper Köiter (44)

Jasper werkt al zestien jaar op evenementen, waarvan bijna tien jaar voor hulpverleningsorganisatie Event Medical Service.

Advertentie

Event Medical Service is een van de bekendste hulpverleningsorganisaties bij evenementen. Op alle grote festivals – van Defqon tot Mysteryland en Decibel ­– werkt hij vanuit de controlekamer. Dat wil zeggen dat hij via een aantal grote schermen het festival volgt, en de EHBO’ers in het veld aanstuurt als hij ziet of te horen krijgt dat er iets misgaat.

“Als er iets is waar ik me elke keer weer over verbaas, is het hoe ontzettend slim festivalgangers zijn in het binnensmokkelen van drugs,” vertelt hij. “Ik zag op de camerabeelden eens allemaal mensen om een jongen heen staan die een opblaaszwaan om zijn middel had. Die zwaan was volledig opgevuld met lachgas, en iedereen kwam ernaartoe om een teugje te nemen. Verder vinden we vaak GHB in neussprayflesjes, of van die kleine siroopflesjes.”

Met mensen die op festivals drugs nemen, komt hij een heleboel dingen tegen. “Een jongen die GHB had gebruikt, lag out in zijn tent. Normaal leggen we zo iemand op een brancard, maar hij had alles laten lopen en het stonk zo verschrikkelijk, dat we gewoon de haringen uit zijn tent hebben getrokken en hem met tent en al meenamen naar de EHBO-post. Daar haalden we met twee paar handschoenen aan de hele inhoud uit de tent.

Bij mensen aan de drugs ziet hij wel vaker gekke dingen gebeuren: “Op een dancefeest zat een verliefd stel dat teveel xtc had gebruikt ontzettend lang als een standbeeld in een innige omhelzing. Ze bewogen verder niet. Op de EHBO haalden we ze zeker tien keer uit elkaar, maar telkens als we ons omdraaiden gingen ze in dezelfde positie zitten, zonder een woord te zeggen. We moesten ze uiteindelijk in aparte ruimtes plaatsen.”

Sommige situaties vragen om drastische maatregelen: “Een jongen die door de drugs was doorgeslagen, was tegen alles in zijn omgeving aan het vechten. Een paal, een muur, de grond. Hij maakte dierengeluiden en ging helemaal door het lint. De beveiliging heeft hem in overleg met ons ambulanceteam op de grond vastgepind en toen de ambulance ter plaatse was, dienden ze een kalmerend middel toe. Daarna werd hij naar de EHBO en vervolgens naar het ziekenhuis vervoerd. Zijn gedrag paste bij een psychiatrisch beeld waarbij mensen net zolang vechten tot ze bijna dood zijn.”

“We zijn ook op onze hoede voor loverboys: jongens die naïeve meisjes ronselen op of meelokken naar een festival, hen met aandacht en cadeaus versieren, om hen vervolgens tot prostitutie te dwingen,” vertelt hij verder. “Zo was er bijvoorbeeld een jong meisje in onze post, begeleid door een oudere jongen, omdat ze onwel was door GHB. De jongen wilde per se niet dat we haar ouders belden. Hij wou haar zelf meenemen naar huis om haar daar te laten bijkomen. Het vreemde was dat hij niets kon vertellen over haar leeftijd of waar ze woonde. Dat zijn verdachte situaties, en dan bellen we toch gewoon de ouders op.”

Verder legt Jasper de nadruk op de inventiviteit die bij werken op festivals komt kijken: “We gebruiken heel vaak ducttape om dingen als gescheurde broeken, kapotte schoenzolen, en gebroken gipskorsetten te repareren. Of als iemand bijvoorbeeld al zijn kleding is kwijtgeraakt, en een dusdanig grote maat heeft dat niets van onze reservekleding hem of haar past, maken we een jurk van reddingsdekens. Op die manier zorgen we ervoor dat mensen toch nog hun feestje kunnen afmaken, of op zijn minst gekleed naar huis kunnen.”

* Sommige namen in dit stuk zijn gefingeerd, omdat de EHBO-medewerker in kwestie anoniem wil blijven. Namen zijn bij de redactie bekend.