Als jouw Facebook-feed lijkt op die van mij, dan is het voornamelijk een zwart gat van opzichtige zelfpromotie, bezaaid met foto’s van vage kennissen die op hun derde Interrail-avontuur naar Servië zijn. Minder overheersend zijn de posts die de meer rechttoe-rechtaan momenten vastleggen – een loom gesprek bij een bak koffie of boodschappen doen. Wellicht moeten deze mensen hier nog eens bij stil staan: nieuw onderzoek toont aan dat saaie herinneringen bevredigender zijn om bij stil te staan.
Onderzoekers van de Harvard Business School hebben vier verschillende onderzoeken afgerond om te meten hoeveel plezier mensen beleven als ze terugdenken aan triviale gebeurtenissen. Dit hebben ze afgezet tegenover een minder doorsnee dag; in deze studie een doorsnee dag met hun partner, tegenover een Valentijnsdag samen met hun partner. Dit hebben ze gemeten tegenover hoeveel plezier ze verwachtten te beleven aan de herinneringen aan deze dagen.
Videos by VICE
In het licht van de #tbt’s en sepiafoto’s van fancy eten die overal op sociale media tevoorschijn komt, waren de resultaten vrij verassend: de meeste deelnemers van het onderzoek gaven aan dat ze het veel interessanter vonden om aan de doorsnee herinneringen te denken, dan aan de buitengewone, hoewel ze dat niet hadden verwacht.
“Dit onderzoek toont aan dat we plezier hebben in de alledaagse dingen van onze levens. Het is moeilijk om die momenten op hun waarde te schatten,” emailt de hoofdonderzoek Ting Zhang. “Onze data suggereren dat doorsneemomenten in de toekomst buitengewoner voelen en zelfs meer buitengewoon dan we verwachten.”
Volgens de onderzoekers kunnen de resultaten uitgelegd worden door de tendens dat we er van uitgaan dat we door de tijd heen redelijk hetzelfde blijven. En dus dat we onze saaie routine wel herinneren en niet hoeven op te slaan. Deze studie wijst erop dat we – verassend genoeg – veel veranderen en dat we juist onze oude routines het meest missen. Hoewel het wel waard is om bij stil te staan dat foto’s maken verantwoordelijk is om je herinnering van een gebeurtenis te vertroebelen.
“Als je vandaag een klein beetje moeite doet om een alledaags moment te documenteren, dan heb je bij de herontdekking in de toekomst daar onverwacht genoegen aan,” schrijft Zhang. “Zoals een deelnemer schreef, ‘zelfs dat kleine beetje wat ik heb gedocumenteerd zorgde ervoor dat ik het hele gesprek terug kon halen: waar we waren, met wie ik was, de manier waarop de zon door het raam kwam tijdens het gesprek, zelfs de gevoelens die ik toen had. Dankjewel!’”
In hun eerste onderzoek vroegen de onderzoekers aan meer dan 100 bachelorstudenten om een tijdscapsule te vullen met verschillende hele gewone dingen – een uitgeschreven versie van een recent gesprek, een foto van de laatste sociale activiteit die ze deden, etc – en vroegen hen daarna een vragenlijst in te vullen. Ze moesten bij het maken van de tijdscapsule invullen hoeveel ze verwachtten dat ze het openmaken van de capsule interessant zouden vinden en toen ze het ding drie maanden later openmaakten. In vrijwel elk geval gaven de deelnemers aan dat ze veel nieuwsgieriger en geïnteresseerder waren in de spullen van hun tijdmachine dan ze in eerste instantie hadden verwacht.
De andere drie onderzoeken gingen volgens eenzelfde stramien, hoewel de onderzoekers een andere werkwijze gebruikten om te testen op verschillende variabelen. Ze lieten deelnemers bijvoorbeeld kiezen of ze een standaard gesprek of een bijzonder gesprek wilden opnemen voordat ze de tevredenheid zouden meten. In een ander onderzoek lieten ze per deelnemer willekeurig bepalen of die een bijzonder moment of een alledaags moment voor zich kreeg. Elke keer lieten de resultaten zien dat er een correlatie bestaat tussen onbeduidende momenten en oprechte interesse.
De onderzoeken waren uitgevoerd op een business school, dus vroeg ik aan Zhang of deze studies waren verbonden aan commerciële belangen. Wellicht niet onverwacht is dit het geval.
“Deze data suggereren dat er waarde zit in producten en diensten die ons huidige gevoelens en ervaringen naar onze eigen toekomstige ik kunnen sturen,” schreef hij. “Op dit moment zijn we geïnteresseerd in hoe het herontdekken van momenten in het verleden nuttig kan zijn binnen organisaties – kunnen managers beter leiders zijn als ze oude gedachtegangen en uitdagingen van toen ze net begonnen binnen de organisatie herontdekken?”
Je zou je kunnen voorstellen dat Google Glass (of een van de vele soortgelijke brillen) zo’n soort product wordt: ons de mogelijkheid geven om elk lullig momentje van ons leven te documenteren en later opnieuw te beleven. Hoewel de Harvard-onderzoekers zelf al aangeven dat dit een vreselijk idee is. Uiteindelijk is de stortvloed aan ogenschijnlijk opwindende dingen al genoeg troep om mee om te gaan op een dagelijkse basis.
