Sander van der Bij fotografeert ijsschotsen vanuit zijn studio in Groningen

Wat maakt een landschap eigenlijk een landschap? Moet het een horizon hebben, een rots of een ondergaande zon? Fotograaf Sander van der Bij weet het antwoord ook niet, maar speelt graag met die vraag. “Wat maakt dit precies tot een landschap voor jou?” vraagt hij ook aan mij, terwijl hij een werk uit 2015 laat zien:   

Uit de serie Land. Beeld: Sander van der Bij

Zijn grauwe landschapsfoto’s lijken te zijn geschoten in afgelegen oorden, maar ze komen rechtstreeks uit zijn studio in Groningen. Elke dag begint hij met een bezoek aan een supermarkt, toko of Action. Daar koopt hij voorwerpen en materialen die hem aanspreken, die hij vervolgens nauwkeurig fotografeert. Door te spelen met die materialen creëert de fotograaf abstracte foto’s die verdacht veel op echte landschappen lijken. Het bovenstaande beeld uit de serie Land is bijvoorbeeld gemaakt met aluminiumfolie. Wat recenter is het werk voor de expositie Scandinavian Scandals, die in januari te zien was in het Grand Theatre in Groningen. Als kijker waan je je in een ijskoud, verstild landschap. De foto’s lijken zo’n 2871 kilometer noordelijker dan Groningen te zijn genomen. Niets is minder waar.

Videos by VICE

Uit de serie Scandinavian Scandals. Beeld: Sander van der Bij

“Ik vind het leuk om de grens op te zoeken tussen objectiviteit en fictie,” legt Sander uit. “Want bestaat objectiviteit eigenlijk? Ik denk van niet. Maar mensen zien fotografie als een vorm van waarheid. Door mijn objecten te kaderen, kan ik daarmee spelen. Eén centimeter naar links en mijn beeld is niet meer wat het moet zijn.” De Groninger fotografeert nooit buiten zijn studio en gebruikt altijd de illusie van de vier natuurelementen om tot een landschap te komen: lucht, water, aarde en vuur.

Na zijn ijzige landschappen keek Sander naar een ander thema: oneindigheid. Hij richtte zich op een dimensie die het merendeel van de mensheid niet met het blote oog gezien heeft. De foto’s uit zijn project, Ruim, zou de NASA jaloers op kunnen worden. De beelden lijken grotendeels digitale producties, maar er kwam nauwelijks een computer aan te pas. Met broccoli, suikerspinnen en wat aluminiumfolie maakte hij abstracte vormen. Hij gebruikte alleen een computer om zijn beelden te optimaliseren, niet om ze te manipuleren.

Dat ambachtelijke aspect van zijn werk maakt het juist zo interessant voor hem. Sander maakt zo’n honderddertig beelden per dag, waarna hij een strenge selectie maakt. “Daar leer ik het meeste van, door goed te kijken en door mijn beste werk te selecteren,” legt hij uit.

Uit de serie Ruim. Beeld: Sander van der Bij

Op Instagram post Sander van der Bij iedere dag een landschap. Grotere projecten vind je op zijn website.