Identiteit

Sarah Izat over een genderneutrale god, Koerdische feministen en 50 hoofddoeken

Foto door Frederieke van der Molen

Broadly sprak met een aantal vrouwen die in 2017 verschrikkelijk viral zijn gegaan: Anne Fleur Dekker, Sarah Izat en Famke Louise.

Sarah Izat (26) studeert internationaal recht en werkt bij de politie in Rotterdam. Ze wil graag met een hoofddoek op kunnen werken, maar ondanks dat het College voor de Rechten van de Mens ook vindt dat dit moet kunnen, besloot de politie begin deze maand dat het niet mag in combinatie met haar uniform. De gedragscode verbiedt dit, omdat agenten ‘neutraliteit moeten uitstralen’.

Videos by VICE

We spraken Sarah over haar vijftig verschillende hoofddoeken, en we vroegen haar of ze denkt dat God een man of een vrouw is. “Voor mij is God genderneutraal, en bestaat alleen maar uit licht.”

Broadly: Ha Sarah, je bent zojuist beëdigd als buitengewoon opsporingsambtenaar, gefeliciteerd! Droeg je een hoofddoek?
Sarah Izat: Ja, een groene met glitters, mijn kerst-hoofddoek. Sommige collega’s waren op sneakers, dus ik had het gevoel dat ik overdressed was. Maar ik vond het een speciale gelegenheid, en dan draag ik altijd een feestelijke hoofddoek. Ik had heel graag mijn politie-uniform willen dragen, maar dat kan dus nog niet. Volgens de gedragscodes mag ik geen hoofddoek dragen in combinatie met het uniform.

Waar was het?
In de ‘lifestyle-neutrale’ Laurenskerk in Rotterdam. Dat vond ik ironisch, want mij is verteld dat het geloof niks met politiewerk te maken heeft.

Heb je veel hoofddoeken?
Meer dan vijftig, in alle kleuren. Maar blauw is door mijn werk bij de politie mijn lievelingskleur geworden. Het is een verslaving – als ik een nieuwe wil kopen, zeggen vrienden: “Maar Sarah, die kleur heb je toch al.”

“Moslima’s zijn ook ambitieus en kunnen ook hard werken – ze staan niet alleen maar achter het aanrecht te koken voor hun man.”

Je vindt dat moslima’s die bij de politie werken een hoofddoek moeten kunnen dragen. Waarom vind je het zo belangrijk om deze strijd te voeren?
De samenleving verkleurt, en de politie moet mee verkleuren. Ik geloof oprecht dat je talent misloopt als je een bevolkingsgroep door geloof uitsluit van politiewerk. Als niemand dat duidelijk maakt, verandert er niks.

Ik wil een veiliger Nederland voor iedereen, en dat kunnen we realiseren als iedereen meedoet. Ik strijd voor diversiteit. Diversiteit is niet beperkt tot moslima’s met een hoofddoek, maar ook tot joodse mensen met keppeltjes, chronische zieken, en mensen met een andere seksuele geaardheid. Het gaat niet om de representatie van mijn geloof, ik wil iedereen duidelijk maken dat de huidige negatieve stereotypering rondom islamitische vrouwen niet klopt.

Over welk stereotype heb je het dan?
Mensen kunnen gewoon Nederlands praten als ze moslima’s tegenkomen. Moslima’s zijn ook ambitieus en kunnen ook hard werken – ze staan niet alleen maar achter het aanrecht te koken voor hun man. Het eerste wat mensen opvalt is dat ik moslima ben, terwijl ik wil dat ze me zien als de Nederlandse Sarah: rechtenstudent, politievrouw én moslima.

Een hoofddoek wordt vaak geassocieerd met onderdrukking van vrouwen, maar in een interview noemde jij je vriendinnen uit Noord-Irak feministen. Waarom?
Mensen denken dat moslima’s in die landen alleen maar in de keuken staan, maar dat is helemaal niet zo. Deze Koerdische vrouwen vechten zij aan zij met mannen aan de frontlinie tegen IS. Ze zijn 16, 17 of 18, en hebben een AK-47 in hun hand. Vrouwen van dezelfde leeftijd hier kunnen nog niet eens een vaatwasser bedienen. Ik ben er trots op dat ik mezelf een Koerdische moslima mag noemen. Deze vrouwen hebben ballen en komen voor zichzelf op. Ze zijn juist heel sterk.

Denk je dat Allah bij je is geweest in deze hectische tijd?
Ja, ik voel zijn liefde en steun. Ik heb altijd gebeden voor kracht, en die kracht heeft Hij mij gegeven. Soms twijfel ik of ik vanuit het islamitische geloof wel het goede doe. Sommige moslims vinden dat ik mijn geloof heb verlaten voor een ‘hondenbaantje bij de politie’. Ze noemen mij een verrader. Die reacties hebben mij pijn gedaan. Maar ik vind dat je ook prima moslima kan zijn als je bij de politie werkt, en met mannen. Vrouwen moeten ongeacht hun religie elk beroep kunnen uitoefenen dat ze willen.

“Sommige moslims vinden dat ik mijn geloof heb verlaten voor een ‘hondenbaantje bij de politie’. Ze noemen mij een verrader.”

Als je over God praat, zeg je Hij. Is God voor jou een man?
Voor mij is God genderneutraal, en bestaat alleen maar uit licht.

Ik kon je nergens vinden op Facebook. Hoe zit dat?
Afgelopen jaar was ik als tutor rechtsgeleerdheid verbonden aan de Erasmus Universiteit. Toen ik in het nieuws kwam, kreeg ik allemaal vriendschapsverzoeken van studenten die wat wilden drinken met mij. Dat kan natuurlijk niet. Nu zit ik undercover op Facebook.

Kreeg je ook veel negatieve reacties?
Op Twitter kreeg ik van sommige mensen hele nare reacties. Ik wilde graag met die mensen praten, en heb naar een aantal van hen een bericht gestuurd: “Ik geloof dat we koffie moeten drinken, ik trakteer.” Meestal werd ik dan geblokt. Ik heb geleerd dat soort reacties achter me te laten.

Hoe reageerde je moeder op je strijd en alle aandacht die je ervoor krijgt?
Toen ik op mijn achttiende besloot mijn hoofddoek te dragen, heeft mijn moeder een paar dagen niet tegen me gepraat. Ze was bang dat anderen mijn hoofddoek als een belemmering zouden ervaren en dat het mijn ambities in de weg zou staan. Maar nu staat ze heel erg achter me.

En je islamitische collega’s?
Meerdere vrouwen vertelden me dat ze een hoofddoek zouden willen dragen, maar dat ze bang zijn voor hun functie en voor de mening van anderen. Sommige collega’s zeiden: “Ik ben het niet met je eens, maar ik heb wel respect voor je.” Dat vind ik mooi. Ik ga nog steeds fluitend naar mijn werk.

Je strijdt voor acceptatie voor iedereen, maar God verbiedt homoseksualiteit in de Koran. Wat als je later een zoon of dochter krijgt die homoseksueel is?
Dat zijn onderwerpen waar ik veel over nadenk. Als dat zou gebeuren, zou ik eerder bang zijn voor hun veiligheid – zo homovriendelijk vind ik Nederland helemaal niet. Ongeacht de keuzes die ze maken in het leven, ik zal altijd achter ze staan. Ik hoop dat mijn kinderen hier worden geboren en zich niet meer hoeven in te spannen voor de strijd die ik nu voer.

En als je kinderen krijgt, is de vader dan moslim?
Het is misschien ouderwets van mij, maar ik vind het belangrijk dat mijn partner en ik het geloof kunnen delen. Ik zou niet willen dat een Nederlandse man zich voor mij tot de islam bekeert, dus ik hoop dat ik hem al bekeerd tegenkom.

“Als ik een kind zou krijgen dat homoseksueel is, zou ik eerder bang zijn voor haar of zijn veiligheid – zo homovriendelijk vind ik Nederland helemaal niet.”

Wat heeft 2017 voor je veranderd?
Ik heb geleerd om voor mezelf te denken, ik ben afgestapt van het gemeenschapsdenken. En ik heb ineens een hele andere contactenlijst in mijn telefoon. Als je mij een jaar geleden had gezegd dat ik met de korpschef van de Nederlandse politie Erik Akerboom aan tafel zou zitten, had ik je nooit geloofd.

Hoe was het om tegenover je werkgever in de rechtszaal te staan?
Mijn werkgever zei: “Sarah, het is niet persoonlijk, ik ben hier in de hoedanigheid van de politie. Weet dat we trots op je zijn als we de zaal binnenkomen, en ook als we de zaal verlaten.” Ik heb nooit de politie zwart willen maken – ik strijd niet tégen de politie, ik strijd vóór de politie.

Wat vind je van de uitspraak dat je ondanks het advies van het CRM geen hoofddoek mag dragen tijdens je werk?
Ik denk dat de politie er niet mee akkoord is gegaan omdat de organisatie en samenleving er nog niet klaar voor is. Ik sta er nog in mijn eentje voor. Tatoeages en kettingen met kruisjes zijn ook verboden gesteld in de gedragscode, maar worden wel gedoogd omdat dat wel is geaccepteerd door de samenleving. Toch voel ik me een winnaar, want het taboe is doorbroken én ik mag de werkzaamheden nog steeds met mijn hoofddoek op uitvoeren.

Wie belde je als eerste op na de uitspraak?
Mijn sectorhoofd van de politie, de man die tegenover mij stond tijdens de zitting. Wij hebben goed contact en ik heb hem hoog zitten. Ik grapte en vroeg of hij mij niet moest feliciteren met de uitspraak. Deze uitspraak is principieel en symboliseert het stemrecht, maar ik laat mijn stem horen voor een hoger doel: het stereotype moslima van tien jaar geleden doorbreken. De eerste stap is nu gezet.

Wat ga je doen als de politie ooit besluit dat een hoofddoek én uniform wel samen gedragen mogen worden?
Het liefst zou ik Erik Akerboom om zijn nek vliegen, maar dat kan denk ik niet. Ik zal mijn taken bij de politie uitvoeren, in uniform mét hoofddoek.