Al sinds de basisschool wordt ons geleerd dat vrijwel niets belangrijker is dan het maken van een goede eerste indruk. Het is uiteindelijk waar je carrière begint, en al helemaal wanneer je muzikant bent. Misschien is dat ook waarom de eerste albums of mixtapes van je favoriete artiesten het beste klinken, in ieder geval in jouw hoofd. Vaak is het nieuw, verrassend en nog niet verpest door te hoge verwachtingen. De allerbeste eerste indruk die ik ooit heb meegekregen van een artiest, was die van Idaly. Sindsdien is hij voor mij een van de meest veelbelovende rappers van het land. Vandaag kondigt hij zijn tweede EP genaamd NU aan, en ik weet zeker dat dit precies is wat muziek nodig heeft in Nederland.
Eventjes terugspoelen: wat voor een eerste indruk liet Idaly eigenlijk achter? Wel, beeld je een verlaten loods met groene wanden in. Voeg daaraan toe: een handjevol dansers, twee gospelzangeressen, een onverantwoord aantal lijpe wheelies, wat bodybuilders op een geïmproviseerd strand, Rico Verhoeven, Cupido, Bokoesam en Garrincha badend in confetti, Willem van The Opposites op een soort zebrapaard, Sigrid ten Napel in een onesie met katten erop, en de legendarische eerste woorden: “Ik was aan het lopen in de stad, en ik kwam klaar toen ik jou zag.”
Videos by VICE
Dat is precies hoe Idje zichzelf voorstelde in de clip van Portemonnee, en ik denk eerlijk gezegd niet dat iemand daar ooit nog aan gaat tippen.
In 2014 bracht producer Reverse in samenwerking met Bavaria 8.6 zijn album Retro uit. Best leuk, maar geen denderend succes. Tussen grote namen als De Jeugd van Tegenwoordig, Kempi en Willem van The Opposites viel één iemand in het bijzonder op: Idaly. Hij staat op drie nummers van de plaat, terwijl hij tot dan eigenlijk alleen bekend staat als een van de matties van Bokoesam. Maar tegelijkertijd is hij het grootste lichtpunt – vooral op de track Jong Stunna is het sick met hoeveel bravoure hij zich presenteert.
Hoewel zijn naam daar dus als verrassing opduikt is het een compleet logisch gevolg als je ziet hoe hij is begonnen met het maken van muziek. Veel mensen weten namelijk niet dat IJburg – waar hij vandaan komt – een stadsdeel is waar tussen de yuppen ook rappers als Willie Wartaal, Hef en 3robi woonden. Door als puber daar uren in de studio door te brengen en mee te kijken met Reverse en Adje, heeft hij een serieuze scholing gehad. Met die voorkennis is het compleet logisch dat hij vanuit het niets zo hard kan komen.
Eigenlijk is hij sinds hij op het album van Reverse staat niet meer gestopt met indruk maken. Vrijwel elke featuring die hij doet is sick: hij staat op een aantal New Wave-nummers, is een van de aanjagers van de Veldentaal-beweging, versterkt Jonna Fraser en maakt een hele hoop muziek met Bokoesam. Of hij nou 32 bars rapt of een refrein inzingt: alles lijkt hem extreem gemakkelijk af te gaan, en tegelijkertijd is er een hele kenmerkende, plezierige nonchalance te horen.
Maar hoe sick zijn bijdrages ook zijn, het blijven bijdrages. Op cultklassiekers als Die Berg na komt hij vrijwel niet met werk waar hij alleen op staat. En hoe cru het ook het klinkt: als je niet met een volwaardig en zelfstandig project komt, is het toch moeilijk om je naam voor eeuwig te vestigen in het grote stoffige boek der muziekgeschiedenis. Zelfs bij mij, Idje-fan van het eerste uur, slaat de twijfel soms toe.
Boze tongen beweren dat hij te lui is, of dat de benodigde focus bij hem ontbreekt om iets daadwerkelijk af te maken. Op het moment dat zijn eerste EP Eindelijk eindelijk uitkomt, spreek ik hem en vertelt hij dat het zo lang heeft geduurd omdat hij samen met Garrincha een eigen sound moest vinden. Zelf denk ik dat het ook te maken heeft met extreem hoge verwachtingen. Als je optrekt met jongens als Bokoesam en Ronnie Flex en in de studio zit met Reverse toen hij monsterhit Ik Neem Je Mee produceerde, ligt de lat hoog voor alles wat je doet. En hoe fijn de support ook is, het lijkt ook brandstof voor een ongezonde dosis perfectionisme.
Maar sinds zijn EP uit is, is alle twijfel van de tafel geveegd. De zeven nummers bieden precies genoeg ruimte om te laten zien wat hij allemaal in huis heeft, maar precies te weinig om voor lange tijd verzadigd te zijn. Op Wassup is hij de meedogenloze rapper die ergens diep in hem verscholen zit, Raplife vult de harten van iedereen op IJburg en omstreken met liefde, en Maandag is het perfecte anthem voor alle mensen die geen afscheid kunnen nemen van het weekend en voor altijd willen doorfeesten.
Hoewel het een van de tofste releases van 2016 is, is het op een paar losse dingen (bijvoorbeeld deze veel te sicke losse track met Ray Fuego) toch alweer langer dan een jaar geleden dat we nieuwe muziek van hem hebben gehoord. Dat klinkt misschien kort – en dat is het ook – maar niet als je kijkt naar hoe snel dingen veranderen in de huidige muziekwereld. Bovendien ben ik niet alleen een doodserieuze muziekjournalist, maar ook een ongeduldig klein kind en een veel te grote fan van Idje.
Godzijdank heb ik door mijn baan soms ook oneerlijk vroeg toegang tot nieuwe muziek en daardoor vulde mijn hart zich met vreugde toen ik begin deze week een downloadlinkje ontving en mijn laptop in een klap zwanger maakte van tien gloednieuwe Idaly-tracks.
De nieuwe EP is extreem herkenbaar en dus comfortabel, maar tegelijk laat Idaly een kant horen van zichzelf die we nog niet eerder hoorden. Het leunt iets meer richting pop, en een aantal nummers sluiten precies aan bij de afro/bubbling-hype die nu de hitlijsten domineert. Het zijn tien keiharde nummers die voor eens en altijd bewijzen dat Idje hoort bij de top van Nederland – inclusief een bizar gaande verse van 3robi. Laten we met z’n allen hopen dat hij ons niet opnieuw zo lang laat wachten.
‘NU’ is vanaf volgende week vrijdag overal te streamen. Beluister in de tussentijd zijn nieuwe track ‘Willen Jou Zijn’ hieronder.