Recent keurde de Eerste Kamer de sleepnetwet goed. De wet geeft inlichtingendiensten AIVD en MIVD veel meer bevoegdheid. Een van de voorgestelde bevoegdheden stelt de geheime diensten in staat om massaal gegevens van alle smartphones, computers en andere op het internet aangesloten apparaten te onderscheppen.
Een groepje studenten wil nu een referendum afdwingen om die wet van tafel te halen. We spraken Joran van Apeldoorn, initiator van sleepwet.nl.
Videos by VICE
Van Apeldoorn discussieerde met een aantal studievrienden over de gevolgen van de nieuwe sleepwet die in 2018 in zou moeten gaan. Het brengt nogal wat verandering teweeg in de huidige rechtsstaat. Een van hen las op Reddit dat de invoering van de wet nog uitgesteld kan worden middels een referendum, maar niemand ging over tot actie. Dat was voor van Apeldoorn aanleiding om het zelf te gaan doen.
Begin juli ging de website online, waarvoor het eerdere Oekraïne-referendum een handige inspiratie vormde. Voor 24 augustus moesten er 10.000 getekende verzoeken zijn om door de kiesraad in behandeling genomen te worden, dat werden er ruim 19.000. Afgelopen week startte de tweede ronde. Het nieuwe doel: voor 16 oktober 300.000 getekende verzoeken. Een forse opdracht.
Veel mensen hebben geen idee wat de wet precies inhoudt, maar schrikken ook als ze zich erin verdiepen. De wet maakt inbreuk op je privacy, ongeacht of je iets illegaals doet.
“Stel dat er een verdachte bij jou in de straat woont, dan geeft deze wet het recht om iedereen in die buurt te tappen. Je hoeft dus zelf niet verdacht te zijn, om wel ‘getapt’ te worden,” zegt Joran van Apeldoorn. “Bovendien mag in sommige gevallen toegang gekregen worden tot databases van instanties en mogen alle geautomatiseerde apparaten (telefoon, computer, smart-tv en zelfs pacemaker) pro-actief gehackt worden. Daar komt nog eens bij dat alle informatie, zelfs zonder analyse, gedeeld mag worden met buitenlandse inlichtingendiensten. Wij zijn erg geschrokken van de veranderingen, we zien het nut er niet van in omdat al bekend is dat het eigenlijk niet nodig is.”
Facebook of Google gebruiken, dat zijn keuzes. Maar de sleepwet legt wettelijk vast dat je geen keuze hebt wat je deelt. Alles kan worden afgeluisterd. Het wetsvoorstel werd ingevoerd vlak voor het zomerreces, en er is relatief weinig media-aandacht voor geweest. Een aantal technische partijen en opiniemakers hebben zich over de wet uitgesproken. Met de tweede campagneronde hopen de studenten aandacht voor het onderwerp te genereren en het uit de ‘technische’ hoek te krijgen. Van Apeldoorn hoopt dat vooraanstaande media de campagne oppakken en ze zo de benodigde 300.000 getekende verzoeken binnen te krijgen.
Sleepwet.nl maakt het burgers eenvoudiger om een referendum-verzoek in te dienen. Meer informatie over het initiatief vind je op Facebook, Twitter of via info@sleepwet.nl