Identiteit

Transgender en intersekse mensen worden vanaf nu beschermd tegen discriminatie

Mens met protestbord in de lucht

Vandaag heeft de Eerste Kamer een wet aangenomen die discriminatie op grond van genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken expliciet verbiedt. De wet is een uitbreiding van de Algemene wet gelijke behandeling (Awgb), een wet uit 1994 die mensen beschermt tegen discriminatie op basis van bijvoorbeeld godsdienst, nationaliteit, seksuele geaardheid en geslacht. Dit laatste wordt door de wetsuitbreiding verder uitgewerkt, waardoor duidelijker wordt dat transgender, intersekse en non-binaire mensen tegen discriminatie worden beschermd.

Waarom is dit nodig?

Er was tot nu toe nog geen enkele Nederlandse wet die discriminatie van intersekse, transgender en non-binaire mensen zo expliciet verbiedt. En dat terwijl deze groepen wel vaak met discriminatie te maken krijgen. Brand Berghouwer, voorzitter van Transgender Netwerk Nederland (TNN), vertelt aan Broadly dat zo’n 40 procent van transgender mensen weleens is gediscrimineerd op de arbeidsmarkt.

Videos by VICE

Hij herinnert zich iemand die talloze keren had gesolliciteerd, maar elke keer werd afgewezen – diegene had het gevoel had dat het iets met haar trans-zijn te maken had, maar wist het niet zeker. “Toen kreeg ze een mailtje dat eigenlijk niet voor haar bedoeld was,” vertelt hij. “Er stond in dat ze niet was aangenomen omdat de organisatie geen transgender mensen wilde aannemen.” En ook op sportclubs kunnen mensen met discriminatie te maken krijgen, vertelt Berghouwer: “Denk bijvoorbeeld aan transgender of intersekse kinderen die niet bij het jongens- of meisjesteam mee mogen doen, of geen gebruik mogen maken van de kleedkamers. Een ander voorbeeld is als je als transgender persoon geweigerd wordt door een taxichauffeur.”

Over discriminatie tegen intersekse mensen is minder bekend. Annelies Tukker, beleidsmedewerker van NNID, de Nederlandse organisatie voor seksediversiteit, legt uit dat deze groep het moeilijk vindt om over intersekse te praten. “Het taboe en de schaamte omtrent intersekse is zeer hoog – bijna geen van de 85 duizend intersekse personen in Nederland is bereid hier openlijk over te spreken. Mensen zijn bang om op school gepest te worden, of zelfs ontslagen te worden op werk. Maar zij ervaren hierdoor vaak wel psychische problemen,” vertelt ze aan Broadly. “Degene die wel openlijk hierover praten en negatieve ervaringen hebben, zijn vaak niet bereid melding te maken van discriminatie.”

Hoe gaat deze uitbreiding van de wet helpen?

Philip Tijsma van COC Nederland legt uit dat de wet die de Eerste Kamer vandaag heeft aangenomen, twee kanten op werkt: “Het is voor werkgevers, sportclubs, of andere plekken waar mensen te maken kunnen krijgen met discriminatie, nu duidelijk dat discriminatie van deze groepen echt niet mag. Aan de andere kant weten transgender, intersekse en non-binaire mensen nu dat de wet aan hun kant staat, en dat ze er melding van kunnen maken als ze worden gediscrimineerd.” Berghouwer onderstreept dit: “We weten dat er veel transgender mensen zijn die met discriminatie te maken krijgen, maar dat er maar een kleine groep is die ook echt melding daarvan doet. Onder andere omdat het tot nu toe nog niet zo expliciet in de wet stond dat dat verboden is.”

De wet is een steun in de rug voor mensen die met discriminatie te maken krijgen. “We hebben in Nederland de grondwet waarin staat dat je niet mag discrimineren. Maar we weten allemaal dat het nog steeds gebeurt,” zegt Berghouwer. “De wet stelt dus eigenlijk alleen de kaders. Het is aan ons, de samenleving, om er ook echt naar te handelen.”

Wat kan er nog meer gebeuren?

Ook Tukker denkt dat er nog wel wat stappen te zetten zijn. “Er is nog genoeg dat moet gebeuren om de positie van intersekse mensen te verbeteren,” zegt ze. “Het belangrijkste is nu het stoppen van geslachtsveranderende operaties bij baby’s en zeer jonge kinderen die daar zelf geen toestemming voor kunnen geven.”

Hoe dan ook is de wet een stap in de richting van het beschermen van intersekse en transgender mensen, en mensen zich op een andere manier niet thuisvoelen binnen de maatschappelijke genderhokjes. “De wet biedt rechtszekerheid,” zegt Tijsma. “Je weet namelijk nooit hoe de maatschappelijke wind zal veranderen. Zo zie je in de regering van de Amerikaanse president Donald Trump dat transgenders worden weg-gedefinieerd. In Nederland hebben deze mensen nu in ieder geval de zekerheid dat ze de komende decennia tegen discriminatie worden beschermd. En dat is heel belangrijk.”