Marie-Louise (24) was vlak voor dit interview met haar beste vriendin aan het bellen. Die vond het wel goed dat ze aan dit stuk meewerkte, ze grapte dat dit misschien een eye-opener voor Marie-Louise was om ‘eindelijk volwassen’ te worden.
“Die vriendin verdient al sinds haar veertiende haar eigen geld,” vertelt Marie-Louise. “Ik krijg elke maand 400 euro van mijn ouders als ‘leefgeld’ om, nou ja, van te leven, eten, drinken, kleren kopen. Ik woon in een koophuis dat mijn ouders hebben gekocht, dus ik betaal geen huur. Ze betalen mijn studie, dat is 2.000 euro per jaar. Als ik even krap bij kas zit, krijg ik meestal wel wat extra’s − eigenlijk staat de geldkraan altijd open.”
Videos by VICE
Marie-Louise is zeker niet de enige twintiger die geld krijgt van haar ouders, ver voorbij de tijd dat je zakgeld krijgt. Het Nibud, het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, heeft alleen onderzoek gedaan naar ouders die hun studerende kinderen financieel helpen. Uit dat onderzoek bleek dat 52% van de kinderen geld van hun ouders krijgt, gemiddeld 216 euro per maand voor kinderen die niet meer thuis wonen. Studiekosten die ouders eventueel betalen zijn daarbij niet meegeteld.
Marie-Louise werkt een keer in de twee weken als oppas. “Dat geld zie ik als een extraatje. Ik zou natuurlijk een ‘echt’ bijbaantje kunnen nemen” zegt ze. “Maar door mijn ADHD is dat lastig. Mijn ouders zeggen dat ik het al moeilijk genoeg met mezelf heb, en dat werken later wel komt.” Maar voegt ze eraan toe: “Misschien is mijn ADHD ook wel een excuus en ben ik gewoon gewend geraakt aan het geld. Geld krijgen is natuurlijk best chill.”
“Vriendinnen noemen me vaak de verwendste van de groep, vanwege mijn luxe-situatie” zegt ze. “Ze maken vaak de grap dat ‘pappie wel betaalt’. Ik vind dat niet zo grappig, ik schaam me er best voor. Maar misschien is het goed dat ze me ermee confronteren. Op zo’n moment denk ik wel: fuck, al mijn vrienden werken, terwijl ik op de zak van mijn ouders zit te teren.”
Na het telefoongesprek met haar beste vriendin realiseert ze zich dat ze steeds meer behoefte heeft aan zelf verantwoordelijkheid nemen. “Vriendinnen zijn juist altijd trots dat ze alles ‘zelf fiksen’ − ik wil dat ook. Het mooiste zou zijn als ik over een jaar financieel onafhankelijk ben. Dat ik ben afgestudeerd en een baan heb.”
Julia (25) loopt momenteel stage in het buitenland en heeft niet het gevoel dat het een big deal is dat haar ouders wat geld geven. “Het is niet echt een vast bedrag, maar mijn vader geeft me soms wat geld,” vertelt ze me aan de telefoon. “Laatst stortte mijn vader ineens 1000 euro. Ik denk dat hij trots is op hoe hard ik werk − ik heb twee bachelors en een master gedaan. Dat heeft ongeveer 10.000 euro gekost. De tijd die ik in een bijbaantje zou stoppen, investeer ik in mijn ontwikkeling. Ik kom uit een welvarende familie, heb veel privileges en probeer dat te compenseren door een nerd te zijn. Ik spendeer mijn tijd dan ook niet aan ‘stomme’ dingen als make-up en kleding, maar aan reizen.”
Praat ze er met mensen over? “Ik praat er liever niet met vrienden over, ik vind het privé,” zegt ze. “Ik schaam me weleens tegenover m’n vrienden. Een keer had mijn vader een briefje van vijfhonderd meegegeven op vakantie. Mijn vriendinnen hebben daar de hele vakantie grapjes over gemaakt. Zij struggelen om hun studentenleven door te komen, ze werken hard voor hun geld met een bijbaantje, en ik krijg het in mijn handen geschoven. Mijn beste vriendin wil ook graag veel reizen, maar ze kan dat niet betalen. Daar kan ik me heel rot over voelen, maar wat kan ik eraan doen?”
“Met vriendjes probeer ik het er wel over te hebben,” zegt Julia. “Ik zeg vrij snel dat ik een beetje verwend ben. Mijn ex kwam niet uit een welvarende familie. Toen ik een keer verkeerde vliegtickets had gekocht, kregen we een discussie. Hij zei dat-ie dat stom vond, was verbaasd, vond het geldverspilling, terwijl het mij niet zoveel boeide omdat er geen bloed, zweet en tranen in dat geld zat.”
Julia vertelt dat het onmogelijk zou zijn om haar studies te doen zonder geld van haar ouders. “Ik ben mijn ouders enorm dankbaar, en als ik later carrière maak, kan ik dingen terugdoen. Dat vind ik een verzachting.”
Is het een privilege als je ouders elke maand geld overmaken, of gewoon bittere noodzaak voor een generatie met hogere kosten van levensonderhoud, hogere huren en kleinere kans op een hypotheek op een huis?
Rick (28) kreeg sinds zijn middelbare schooltijd een maandelijks bedrag, en vond dat essentieel tijdens zijn technische opleiding. “Ik kreeg elke maand 125 euro van m’n moeder. Ik werkte een of twee avonden per week in de horeca en leende maximaal bij om rond te komen. Anders had ik mijn studie en huur nooit kunnen betalen. Inmiddels heb ik een goede baan, maar nog steeds krijg ik soms geld toegestopt. Het leven als jongere is onbetaalbaar en ik moet een studieschuld van 20.000 euro aflossen.”
“Soms voel ik me wel een beetje rot om te zeggen dat ik een steuntje in de rug krijg,” zegt Rick. “Dat is lang niet voor al mijn vrienden vanzelfsprekend.”
We zijn een van de eerste generaties in tijden die minder welvarend zullen zijn dan de generaties voor ons. Als je ouders redelijk rijk zijn, zul je daar niet veel last van hebben. Maar voor de mensen die dachten dat ze onderhand wel onafhankelijk zouden zijn van hun ouders, kan het een klap in het gezicht zijn.