Eind oktober overleed Jan, een 73-jarige man uit Arnhem, nadat hij werd mishandeld op straat. Hij had een seksafspraak gemaakt met een jongen, die hij leerde kennen op het internet. Maar de jongen bestond niet. Zijn account was aangemaakt door een groep tieners om hem in de val te lokken. Of de man wist dat de fictieve jongen waarmee hij zou afspreken zogenaamd minderjarig was, is niet duidelijk. Volgens een advocaat van een van de jongeren was het nooit de bedoeling om geweld te plegen. “Verveling in coronatijd”, noemde de advocaat als reden.
Advertentie
Het fenomeen pedojagen – waarbij mensen zich voordoen als minderjarigen om kindermisbruikers te ‘ontmaskeren’ – is niet nieuw, maar sinds kort weer behoorlijk in trek. Op Facebook zijn begin dit jaar groepen ontstaan zoals pedofielontmaskerd.nl, waar naar hartelust en zonder hard bewijs foto’s worden gedeeld van vermeende kindermisbruikers. Leden van pedofielontmaskerd.nl geven zelfs vrijwillig voorlichting op scholen, want “pedofielen zitten overal”, zo zeggen ze zelf.De jachtpartijen worden ook op YouTube gezet. In een video van afgelopen oktober kan je zien hoe zo’n groep de 40-jarige Maarten in de boeien slaat en op de grond smijt. Later maakte de politie bekend dat er geen bewijs is gevonden van seksueel kindermisbruik door Maarten. Toch is zijn gezicht te zien op de video. “Mijn leven is naar de klote,” vertelt hij aan PZC. Maarten is een van de weinigen die zich hiertegen durft uit te spreken. Het grootste deel van de vermeende misbruikers durft volgens de politie uit schaamte geen aangifte te doen.De organisatie Stop It Now! biedt anonieme hulp aan mensen die bezorgd zijn over hun eigen seksuele gevoelens of gedrag naar minderjarigen, of die van een ander. Volgens hen werkt pedojagen juist averechts in de aanpak van seksueel kindermisbruik. VICE sprak Ellen Janssen, Forensisch Psycholoog & Teambegeleider van Stop It Now!, over hoe pedojagers kindermisbruik juist in de hand werken, het feit dat de meerderheid van hun doelwitten niet eens pedofielen zijn, en hoe we kindermisbruik dan wel kunnen voorkomen.
Advertentie
VICE: Hoi Ellen, waarom werkt pedojagen juist averechts?
Ellen Janssen: Door mensen op te jagen, drijf je ze in het nauw en dat kan zware gevolgen hebben. Door die bedreigingen wordt iemand bang om zichzelf te uiten en eventueel hulp te zoeken. Wanneer die persoon zich isoleert en afsluit van alle sociale controle die er is, en dus niet meer met een been in de maatschappij staat, is het risico hoger dat die persoon sneller kinderporno gaat kijken of zelfs daadwerkelijk minderjarigen zou kunnen misbruiken. Je wil juist dat er open over gesproken kan worden en dat mensen hulp durven zoeken. Hoor je de angst voor pedojagers nu ook terug van mensen die hulp bij jullie zoeken?
Zeker. De angst om over je gevoelens voor of gedrag tegenover minderjarigen te praten is enorm. Het brengt ontzettend veel schaamte mee. Het meest schrijnende is dat de mensen die ons opbellen soms vertellen dat ze er bijna meer mee zitten dat hun omgeving hen pedofiel zal noemen, dan dat ze ermee zitten dat ze kinderporno kijken. Er gaat hier echt iets mis. We moeten stoppen met stigmatiseren, zodat die drempel naar daadwerkelijk hulp zoeken veel lager wordt.Wat moet je wel doen als je weet of vermoedt dat iemand kinderporno kijkt of een kind misbruikt?
Als je vermoedens hebt dat iemand kinderporno kijkt of een minderjarige seksueel misbruikt, is het cruciaal om dat gesprek aan te gaan – hoe moeilijk dat ook is. Ook kan er altijd met Stop it Now! gebeld worden voor advies over hoe je zo’n gesprek kan voeren. Als je weet dat een kind misbruikt wordt, bel dan gewoon de politie.
Ellen Janssen: Door mensen op te jagen, drijf je ze in het nauw en dat kan zware gevolgen hebben. Door die bedreigingen wordt iemand bang om zichzelf te uiten en eventueel hulp te zoeken. Wanneer die persoon zich isoleert en afsluit van alle sociale controle die er is, en dus niet meer met een been in de maatschappij staat, is het risico hoger dat die persoon sneller kinderporno gaat kijken of zelfs daadwerkelijk minderjarigen zou kunnen misbruiken. Je wil juist dat er open over gesproken kan worden en dat mensen hulp durven zoeken. Hoor je de angst voor pedojagers nu ook terug van mensen die hulp bij jullie zoeken?
Zeker. De angst om over je gevoelens voor of gedrag tegenover minderjarigen te praten is enorm. Het brengt ontzettend veel schaamte mee. Het meest schrijnende is dat de mensen die ons opbellen soms vertellen dat ze er bijna meer mee zitten dat hun omgeving hen pedofiel zal noemen, dan dat ze ermee zitten dat ze kinderporno kijken. Er gaat hier echt iets mis. We moeten stoppen met stigmatiseren, zodat die drempel naar daadwerkelijk hulp zoeken veel lager wordt.Wat moet je wel doen als je weet of vermoedt dat iemand kinderporno kijkt of een kind misbruikt?
Als je vermoedens hebt dat iemand kinderporno kijkt of een minderjarige seksueel misbruikt, is het cruciaal om dat gesprek aan te gaan – hoe moeilijk dat ook is. Ook kan er altijd met Stop it Now! gebeld worden voor advies over hoe je zo’n gesprek kan voeren. Als je weet dat een kind misbruikt wordt, bel dan gewoon de politie.
Advertentie
‘Pedojagers’ doen zich online bijvoorbeeld vaak voor als 15-jarig meisje. Wanneer iemand met ze wil afspreken, ontmaskeren ze die persoon als pedofiel. Is dat daadwerkelijk pedofilie?
De meerderheid van de veroordeelde kindermisbruikers is geen pedofiel. Dat beeld moet de wereld uit. De pedofiele geaardheid komt voor als je aangetrokken bent tot minderjarigen tot dertien jaar, die nog geen secundaire geslachtskenmerken hebben, zoals haargroei of borstontwikkeling. Pedofilie gaat over geaardheid, je aangetrokken voelen tot kinderen jonger dan dertien. Het gaat niet over het misbruiken van kinderen.Kijken naar kinderporno of daadwerkelijk kinderen misbruiken, is dus echt iets anders. Dat is uiteraard strafbaar gedrag. En niet iedereen die strafbaar gedrag vertoont, is een pedofiel. Waarom kijken mensen kinderporno, bijvoorbeeld? Bij sommigen is dat een pornoverslaving of zelfs uit verveling. Vaak is het nog een combinatie van dingen. Waarom denk je dat dit onderwerp zulke extreme reacties oproept?
Het is uiteraard begrijpelijk dat dit hele heftige emoties opwekt, aangezien seksueel kindermisbruik ontzettend schadelijk is voor slachtoffers. Seksueel misbruikers zijn niet alleen enge mannen die uit bosjes springen: het kan je vader, partner of vriend zijn. De maatschappij wordt vertegenwoordigd in deze doelgroep, en dat vinden mensen erg moeilijk. Het moeilijkste als ouder is het besef dat je je kinderen nooit honderd procent kan beschermen. Toch willen we dat heel graag wel doen. En hoe doe je dat? Dat is zo ontzettend moeilijk om mee om te gaan. Het leven is niet altijd te regisseren.
De meerderheid van de veroordeelde kindermisbruikers is geen pedofiel. Dat beeld moet de wereld uit. De pedofiele geaardheid komt voor als je aangetrokken bent tot minderjarigen tot dertien jaar, die nog geen secundaire geslachtskenmerken hebben, zoals haargroei of borstontwikkeling. Pedofilie gaat over geaardheid, je aangetrokken voelen tot kinderen jonger dan dertien. Het gaat niet over het misbruiken van kinderen.Kijken naar kinderporno of daadwerkelijk kinderen misbruiken, is dus echt iets anders. Dat is uiteraard strafbaar gedrag. En niet iedereen die strafbaar gedrag vertoont, is een pedofiel. Waarom kijken mensen kinderporno, bijvoorbeeld? Bij sommigen is dat een pornoverslaving of zelfs uit verveling. Vaak is het nog een combinatie van dingen. Waarom denk je dat dit onderwerp zulke extreme reacties oproept?
Het is uiteraard begrijpelijk dat dit hele heftige emoties opwekt, aangezien seksueel kindermisbruik ontzettend schadelijk is voor slachtoffers. Seksueel misbruikers zijn niet alleen enge mannen die uit bosjes springen: het kan je vader, partner of vriend zijn. De maatschappij wordt vertegenwoordigd in deze doelgroep, en dat vinden mensen erg moeilijk. Het moeilijkste als ouder is het besef dat je je kinderen nooit honderd procent kan beschermen. Toch willen we dat heel graag wel doen. En hoe doe je dat? Dat is zo ontzettend moeilijk om mee om te gaan. Het leven is niet altijd te regisseren.
Advertentie
Zo’n open gesprek, zoals je eerder benoemde, lijkt me daarom nogal lastig.
Ja, dat klopt. Mensen hebben hele sterke gevoelens over dit onderwerp, maar dat verdwijnt vaak zodra je in je directe omgeving hiermee geconfronteerd wordt. Als partners of naasten van bijvoorbeeld een (potentiële) misbruiker ons bellen, merken we dat er vaak veel meer nuance is in het gesprek. Ze vinden het vreselijk, maar je ziet dat ze vaak niet meteen hun partner op straat zetten – zeker niet als er een gesprek mogelijk is en die persoon ook hulp gaat zoeken. Het is ook iemands partner, kind en mogelijke vader. Wat als het over jouw eigen geliefde gaat?Hoe gaan we het probleem van kindermisbruik oplossen?
Nou, daar komt zo ontzettend veel bij kijken. Wij zijn slechts een schakel in de keten. Ook de manier waarop de media en de politiek hierover communiceren, speelt hier een rol in. Uiteindelijk is iedereen een onderdeel van de oplossing in het voorkomen van seksueel kindermisbruik. Het is belangrijk om hier met de juiste mensen – die hierin onderwezen zijn – over in gesprek te gaan en zo ook de juiste informatie te krijgen. Als we ons blijven vasthouden aan het beeld dat elke kindermisbruiker een pedofiel is, gaat het goed fout. Door zo te denken, sluiten we een groot deel van potentiële daders uit, aangezien tachtig procent van de kindermisbruikers dus niet eens pedofiel is. Wat wij doen, is vooral een luisterend oor bieden en veel vragen stellen, zodat we een goed beeld krijgen van de situatie. We luisteren naar wat iemand nodig heeft en motiveren om toch stappen te ondernemen. De een kan bijvoorbeeld naar een seksuoloog of verslavingskliniek, de ander wordt beter geholpen bij een forensische polikliniek. We raden mensen altijd aan om minstens één persoon in vertrouwen te nemen, want het kan gewoon heel zwaar zijn om in je eentje rond te lopen met deze situatie. Een persoon veroordelen, draagt niets bij aan de preventie van seksueel misbruik. Dankjewel!
Kijk je weleens porno met minderjarigen? Of maak je je zorgen voer je seksuele gevoelens en/of gedrag naar minderjarigen? Bij Stop it Now! kun je anoniem in gesprek. Bel gratis 0800 – 2666436 of kijk op www.stopitnow.nl.
Ja, dat klopt. Mensen hebben hele sterke gevoelens over dit onderwerp, maar dat verdwijnt vaak zodra je in je directe omgeving hiermee geconfronteerd wordt. Als partners of naasten van bijvoorbeeld een (potentiële) misbruiker ons bellen, merken we dat er vaak veel meer nuance is in het gesprek. Ze vinden het vreselijk, maar je ziet dat ze vaak niet meteen hun partner op straat zetten – zeker niet als er een gesprek mogelijk is en die persoon ook hulp gaat zoeken. Het is ook iemands partner, kind en mogelijke vader. Wat als het over jouw eigen geliefde gaat?Hoe gaan we het probleem van kindermisbruik oplossen?
Nou, daar komt zo ontzettend veel bij kijken. Wij zijn slechts een schakel in de keten. Ook de manier waarop de media en de politiek hierover communiceren, speelt hier een rol in. Uiteindelijk is iedereen een onderdeel van de oplossing in het voorkomen van seksueel kindermisbruik. Het is belangrijk om hier met de juiste mensen – die hierin onderwezen zijn – over in gesprek te gaan en zo ook de juiste informatie te krijgen. Als we ons blijven vasthouden aan het beeld dat elke kindermisbruiker een pedofiel is, gaat het goed fout. Door zo te denken, sluiten we een groot deel van potentiële daders uit, aangezien tachtig procent van de kindermisbruikers dus niet eens pedofiel is. Wat wij doen, is vooral een luisterend oor bieden en veel vragen stellen, zodat we een goed beeld krijgen van de situatie. We luisteren naar wat iemand nodig heeft en motiveren om toch stappen te ondernemen. De een kan bijvoorbeeld naar een seksuoloog of verslavingskliniek, de ander wordt beter geholpen bij een forensische polikliniek. We raden mensen altijd aan om minstens één persoon in vertrouwen te nemen, want het kan gewoon heel zwaar zijn om in je eentje rond te lopen met deze situatie. Een persoon veroordelen, draagt niets bij aan de preventie van seksueel misbruik. Dankjewel!
Kijk je weleens porno met minderjarigen? Of maak je je zorgen voer je seksuele gevoelens en/of gedrag naar minderjarigen? Bij Stop it Now! kun je anoniem in gesprek. Bel gratis 0800 – 2666436 of kijk op www.stopitnow.nl.