Iedereen is een beetje deze Groningse donutjongens

Het is niet altijd makkelijk om jong te zijn en in Nederland te wonen. Oké, er is hier geen oorlog en er zijn bijvoorbeeld wel onbeperkte databundels, maar over het algemeen hebben jonge mensen het best zwaar. Vorige week bracht de Sociaal-Economische Raad – een belangrijk adviesinstituut voor de mensen in Den Haag die het voor het zeggen hebben – een rapport uit waarin staat dat de stress hoog is en de zekerheid laag. De studielast is psychisch enorm zwaar, het onderhouden van sociale contacten is moeilijk en de kans dat we ooit nog in staat zullen zijn een mooi huis te kopen is voor een grote groep jongeren nihil.

Hoeveel zin heeft het nog om uit bed te komen als alles waar ik zo hard voor werk uiteindelijk toch buiten bereik ligt? Omdat de maatschappij het verwacht, omdat het jarenlang zo is geweest, maar vooral omdat er toch niet echt een andere optie is dan meedoen. Natuurlijk heeft dat impact. Het stemt ongelukkig, onverschillig, chagrijnig. Maar hoe heftig dit is binnengekomen bij de jeugd in Groningen kon helemaal niemand voorspellen. Het is nog veel erger dan we dachten. Kijk en huiver:

Wat je hier ziet zijn twee jongens. Ze heten Max en Daan en zijn 13 en 15 jaar oud. Ze hebben een hele nacht in een soort parkeergarage gebivakkeerd, omdat ze vastbesloten waren om de eerste in de rij te zijn bij de opening van een nieuw Dunkin’ Donuts-filiaal. De eersten in de rij werden namelijk beloond met een geweldige, adervernauwende prijs: een jaar lang gratis donuts. Max en Daan kunnen een jaar lang gratis schijven gefrituurd deeg met een dikke suikerlaag eten. Een manier om dichter bij puur, intens en vooral direct geluk te komen is tot op heden niet gevonden.

De reactie na deze prestatie is even legendarisch als angstaanjagend, en zelfs bij de uitreiking van de Oscars of de Nobelprijs was er geen speech die meer los heeft gemaakt dan de woorden die de jongens uitspreken voor de camera’s van Dagblad van het Noorden: “Het was het wel waard. Ja. Allemaal donuts. Heel veel donuts eten. Ja.”

Nergens in de gelaatstrekken van Max en Daan is ook maar een spoor van een ziel te bekennen. Dat is schrikbarend; in een stad die door de gaswinning letterlijk beeft onder de immense druk van het grote, allesverwoestende kapitalisme kan zelfs een eindeloze stroom donuts geen vreugde meer brengen. Dit is nog maar een voorproefje van wat ons allemaal nog te wachten staat. Hou vol, dappere donutjongens. We zien jullie, en diep vanbinnen zijn we jullie.