FYI.

This story is over 5 years old.

Money

Ik ben meer gaan verdienen, maar voel me nog steeds arm en middelmatig

Ook al verdien je meer, je kunt niet van je geld genieten en worstelt nog steeds om rond te komen. Maar hoe erg is dat?
Tim Fraanje
Amsterdam, NL
Vrouw blaast ballon in met daarin geld.
De headerimage is een bewerking van twee afbeeldingen. De foto van de ballon is gemaakt door yipengge (via GettyImages). De bankbiljetten zijn gefotografeerd door Pixabay-gebruiker angelolucas.

Toen ik mijn eerste echte baan kreeg, dacht ik dat alles zou veranderen. Altijd saldo, en op mijn bankrekening een gestaag groeiend bedrag dat ik kon gebruiken om wereldreizen te maken en de sabbatical te nemen waarin ik eindelijk eens mijn baanbrekende debuutroman kon schrijven. Niets was minder waar. Met een hoger inkomen kwam vooral luiheid en een luxe smaak: ik ga nu veel te vaak uit eten, laat mijn huis schoonmaken door een schoonmaker, koop onderbroeken die alleen qua merk verschillen van de onderbroeken die ik eerst altijd had en ga naar een duurdere kapper. Nog steeds eindig ik elke maand blut. Mijn consumptiebehoeften zijn een ballon die wordt opgeblazen met mijn salaris. Hoe harder je blaast, hoe sneller de ballon groeit.

Advertentie

En je kunt het heel gek maken voordat de ballon klapt. Toen ik, zoals wel vaker, lekker aan het zwijmelen was bij filmpjes van oude rave-helden, vond ik dit filmpje. Ray van 2Unlimited vertelt aan Humberto Tan dat hij op het hoogtepunt van zijn 90s-wereldsucces zeker een ton in guldens per maand binnenharkte en dat ook net zo hard weer over de balk smeet. Hij was niet eens aan de drugs, maar nam gewoon steeds al zijn vrienden mee op businessclassvluchtjes. Waarom ook niet? Hij kwam dan wel diep in de schulden te zitten, maar heeft in ieder geval plezier gehad.

Maar, anders dan Ray, heb ik niet superveel extra lol van mijn geld. Ik voel me eigenlijk niet heel veel anders dan eerst. Een tijdje geleden las ik iets, waarvan ik tegelijk opgelucht en bang werd. Opgelucht omdat er een woord blijkt te zijn voor mijn uitgavepatroon, dat ook nog eens heel fancy klinkt: lifestyle-inflatie. En bang omdat het dus een verschijnsel is waar je misschien wel nooit vanaf komt, en dat ervoor zorgt dat je niet, zoals Ray, plezier hebt van je poen. Het artikel dat ik las gaat over een stel dat samen een half miljoen dollar per jaar binnenharkt en zich nog steeds “average” (=matig, gemiddeld, plebsig) voelt. EEN HALF MILJOEN. PER JAAR. Hun huis is erg duur, hun kinderopvang ook trouwens. Ze geven 18.000 per jaar aan goede doelen. Lief natuurlijk, maar zo brand je inderdaad wel effectief door die vijf ton heen.

Advertentie

Lifestyle-inflatie is sinds enige jaren een buzzword in populaire online artikeltjes over geld, sparen en rijk worden. Het kenmerk van lifestyle-inflatie is dat je meer geld hebt, maar je nog steeds even arm voelt. Bij mij komt dat volgens mij vooral omdat ik mijn tot voor kort nogal karige financiën altijd ‘gemanaged’ heb met de formule [inkomsten=uitgaven], en dat gewoon ben blijven doen. In plaats van: [inkomsten toen ik pauper was + extra geld – uitgaven = EXTRA GELD]. Dat zou verstandiger zijn, maar mijn consumeermanie na jaren aan de bedelstaf schijnt een vrij veel voorkomende kwaal te zijn onder mensen met hun eerste baan. Nu mag ik eindelijk wel eens een keer de baller uithangen, denk je, en voor je het weet is die gedachte uitgegroeid tot een levensstijl. De vrouw uit dit artikeltje koopt bijvoorbeeld een grotere koffer voor op vakantie, waar vervolgens meer souvenirs in kunnen, waardoor ze vervolgens allerlei leuke dingen gaat doen met vrienden die geld kosten en blut eindigt. Kun je nagaan wat er gebeurt als je het in je hoofd haalt dat je weleens een groter huis verdient.

Mensen blazen hun levensstijl niet alleen op om zichzelf te belonen. Ze willen ook graag een treetje omhoog op de sociale ladder, zodat ze eindelijk cooler zijn dan hun collega’s of buren. Uiteindelijk willen ze dan bijvoorbeeld hun favo influencers benaderen (die al hun vette spullen dus gratis krijgen om de lifestyle-inflatie bij hun volgers aan te wakkeren). Maar wat de oorzaak ook is: door lifestyle-inflatie word je stiekem ineens de perfecte consument, waar alle economen en kapitalisten van dromen. Nooit zal het geld dat je verdient echt van jou zijn: het gaat direct naar een hypotheek, de fiscus en naar allerlei onnodige abonnementen. Hoe ontsnap je aan het idee dat er altijd nog een hogere prijsklasse is waardoor je altijd precies op je stand gaat leven en daardoor nooit geld overhoudt?

Advertentie

Zelfhulp zoeken op internet

Je houdt niet alleen geld over, je kunt ook echt rijk worden door niks uit te geven, en dat kan een motivatie zijn om je lifestyle niet onnodig op te pompen en lifestyle-inflatie te voorkomen. Ik vond bijvoorbeeld een zelfverklaarde “frugal millionaire” (zuinige miljonair), die blogt over zijn onorthodoxe geldbeslissingen. Hij bespaarde jarenlang kleine bedragen: door zijn haar door zijn vrouw te laten knippen, geen kabel-tv te hebben en zijn kleren niet in de droger te stoppen maar aan de waslijn te hangen. Volgens deze “miljonair” kun je als je eenmaal je fortuin bij elkaar gespaard hebt, zelfs mondjesmaat toegeven aan lifestyle-inflatie. Hij kocht een grasmaai- en stofzuigrobot, en investeert op deze manier net wat meer geld in zijn tijd, dan in zijn vermogen, zodat hij nog meer tijd heeft om van zijn overgebleven geld te genieten.

Ook op Reddit stikt het van de zuinige en behulpzame mensen, die zich eerst beklaagden over hun lifestyle-inflatie, maar zich er nu in deze online therapiekringetjes van hebben weten te genezen. Er zijn hele subreddits gewijd aan “frugal” leven, waar je manieren kan zien om geld te besparen, waarbij het bezuinigen op lifestyle-inflatie vaak wordt genoemd als een goede manier. Het uiteindelijke doel van de reddittors is vaak FIRE: financieel onafhankelijk (Financially Independent) worden, en vroeg met pensioen gaan (Retire Early), al mag je volgens de spelregels van de Nederlandse FIRE-reddit “zelf beslissen” of je ook echt gaat rentenieren.

Advertentie

De meeste mensen die in deze reddit zitten hebben een spaarplan, dat ze tot in detail met elkaar delen. Om elkaar te helpen en te inspireren, maar ook om zelfgenoegzaam op te scheppen over hun spaarzaamheid. Zelfverklaard koffieliefhebber “Huppie” bijvoorbeeld, vindt lifestyle-inflatie “een ding” en geeft een voorbeeld van hoe je het voorkomt: “Ik heb een Aeropress (€40), een goede RVS handmaler (€60), en koop regelmatig vers gebrande koffiebonen bij de brander (…) Twee keer per maand koop ik voor ~€10 aan vers gebrande bonen.” Huppie vergelijkt zichzelf met een “bekende” (inclusief aanhalingstekens) “die zweert bij z’n koffiemachine van een kleine €2k (waar ie vervolgens ‘oude’ bonen in gooit…) wie denk je dat er lekkerdere koffie drinkt ;-).”

Ergens stemt het hoopvol. Ik zou kunnen proberen om met steun van reddittors en het idee van een vroegpensioen mijn uitgaven in bedwang te houden. Zelfs als je totaal wanhopig bent kun je een thread openen, zoals deze: “please talk me out of buying a car”. Maar proberen te ontsnappen aan de ratrace is natuurlijk ook gewoon een soort hobby, een manier om ons zinloze bestaan een beetje in te vullen. Het kost tijd, discipline, en je moet er een beetje plezier in hebben. Hoewel ik bijna overal lees dat de zuinigheid die je in de FIRE-threads tegenkomt een middel tot een doel is, las ik hier zelfs de bespaartip: “vind een zuinige liefdespartner”. Als dat een criterium is in de liefde, loopt de hobby best wel uit de hand, als je het mij vraagt. Het is tekenend dat lifestyle-inflatie ook onder preppers (die hun levenswerk maken van het kopen van Hak-potjes voor in hun atoombunker) uitgebreid wordt besproken.

Advertentie

Ik ben gerustgesteld door mijn tour over het internet. Ik verspil misschien veel geld, maar de spaarzamen van deze wereld verspillen veel energie aan het ontsnappen aan een veronderstelde ratrace (terwijl de bank ondertussen lekker met hun spaarcentjes goochelt). Iemand op het forum van Mr. Money Moustache kreeg zelfs ruzie met zijn spaarzame vrouw vanwege hun zelfopgelegde zuinige leefstijl: het ging om 10 dollar. “Ik wil mijn lifestyle-inflatie!” heet de nogal hysterische topic. En als de mensen uit de FIRE-cultus ondanks dit soort stress de vijftig halen, hebben ze wel een dikke pot poen en tijd, maar waar geef je het op die leeftijd nog aan uit? E-readers misschien?

Liever zorg ik ervoor, net als Ray, dat mijn uitgavepatroon niet middelmatig voelt. Vet exorbitant moet het allemaal zijn – dan maar blut aan het eind van de maand. Want vergeleken met wat ik eerder met studieleningen, bijbaantjes en freelanceklussen bij elkaar schraapte, bén ik nu superrijk. Zolang ik nog in een cheap kamertje woon, blaas ik de rest van mijn lifestyle lekker op tot het niet meer verder kan. Bezuinigen komt wel als ik oud ben.

De headerimage is een bewerking van twee afbeeldingen. De foto van de ballon is gemaakt door yipengge (via GettyImages). De bankbiljetten zijn gefotografeerd door Pixabay-gebruiker angelolucas.

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: