Domas van Wijk zat een maand in een iglotent, en dit is hoe hij die achterlaat

Een koelkast hangt met een spanband aan het dak en er lekt smeltwater in een trechter. Via een buis komt het water in een ijsblokjesmachine, die ze op een spiegel uitspuugt. Een föhn blaast de ijsklontjes op een elektrische gitaar, waarop ze voor het geluid van een contente dolfijnenfamilie zorgen. De ijsblokjes smelten op de kluit van een braamstruik, die met zijn dorens een plaat van Brahms afspeelt. Verderop opent een vibrator een fles champagne en prikt een machine met een grote vleesvork in een rauwe kip. Kunstenaar Domas van Wijk (24) loopt er vrolijk tussendoor en kijkt met liefde naar zijn ‘theater van dingen.’ Ik kijk vrolijk met hem mee en vraag hem te vertellen waar hij nou eigenlijk mee bezig is.

De afgelopen maand was Domas van Wijk te gast in de witte koepel van MIR Project in Arnhem. Voor ik hem vraag wat hij in die tijd precies gedaan heeft, ben ik wel benieuwd waar zijn obsessie met het op bizarre wijze aan elkaar knopen van apparaten vandaan komt. “Ik was altijd al wel bezig met geluid,” vertelt Domas. “Ik wilde eigenlijk eerst muziek gaan studeren, maar dan moest ik ook solfège gaan doen. Dat is allemaal gebaseerd op regels en dat wilde ik nou juist niet.“ De kunstacademie leek hem een betere plek, en zo kwam hij op ArtEz in Arnhem terecht. “Op de academie ergerde ik me enorm aan alle mensen die werk over zichzelf gingen maken. Dat was misschien een beetje kinderachtig van me, maar ik wilde juist werk maken dat niet direct over mijzelf ging maar over materialen. Ik vond het interessant om te kijken welke ritmes er in een materiaal zitten en dan daarvan iets te bouwen dat zijn eigen geluid bepaalt. Dat vond, en vind, ik prachtig. Ik vind het gaaf als je het gevoel krijgt dat een apparaat leeft en zijn eigen identiteit heeft.”

De uit de kluiten gewassen iglo van MIR ziet er precies zo uit als je verwacht van een ruimte waarin iemand een maand lang compleet uit zijn plaat is gegaan met elektronica. En ik bedoel dit als compliment. “Het is liefde en leed,” zegt Domas. “Natuurlijk vind ik het leuk om dingen te maken en word ik blij als iets werkt. Ik probeer de tijd en plaats waar ik ben in mijn werk te betrekken. Tijdens de werkperiode was het bijvoorbeeld ook kerst en oud en nieuw. Daar komen dan ook die kip die een kerstlied speelt en die vibrator met champagne vandaan. Verder vond ik die braamstruik hier op het terrein en die plant ik dan binnen. Ik ben dan heel blij als iets werkt en daarbij kom ik van het ene idee op het andere.”

Dat klinkt nog aardig als de lieve kant. Maar de maker kan ook zeker met zichzelf worstelen. “Mijn valkuil is dat ik maar blijf doorgaan zonder tot een conclusie te komen. Ik kom er achter dat een flikkerend kaarsje op batterij van de Action een heel mooi geluid geeft op een gitaar. Dat doet me dan denken aan een morsecode en voor ik het weet ben ik een programma aan het ontwikkelen om die code te vertalen en uit te printen. Dan besef ik dat ik die printer weer iets anders kan laten aandrijven. Er komt geen einde aan.” Je kan dan ook bijna de gedachtegangen van Domas herleiden als je zijn bizarre aaneenschakeling van apparaten van begin tot eind volgt.

“Ik hoor vaak dat mensen het onduidelijk vinden en dat er te veel gebeurt,” zegt Domas als we het hebben over de kritiek die hij krijgt. “Ze willen graag kunnen herleiden wat nou precies naar wat gaat. Ik vergelijk het dan graag met een ecosysteem waar dingen afhankelijk van elkaar zijn en groeien.” Dat moet moest hij me toch wel even uitleggen. “Als je door de natuur loopt,” vervolgt hij, “dan vind je dat waarschijnlijk vet. Ik vind natuur zelf in ieder geval heel mooi en ik word er blij van. Maar weet jij hoe het werkt? Waarschijnlijk niet, en dat neem je helemaal voor lief. Ik hoop ook dat dat is wat er gebeurt als mensen naar mijn werk kijken. Ik ben dan een beetje die vrolijke bioloog die er bij staat en er wild enthousiast van wordt.”

“Uiteindelijk zou ik graag een hele omgeving maken waarin alles op elkaar reageert en zelfstandig werkt en constant verandert,” fantaseert Domas over de toekomst. “Dat lijkt me fantastisch! Maar daar ben ik nog lang niet. Het zijn pogingen. Ik kom weleens van die technische mensen tegen en die worden dan echt boos op me. Die zeggen dat wat ik doe echt niet kan. Daar ben ik dan altijd wel trots op.”

Meer werk van Domas zie je op zijn instagrampagina.