FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Deze foto’s van rappers in Houston zijn fantastisch

Peter Beste nam negen jaar de tijd om de rapscene in Houston vast te leggen, en dat was de tijd en moeite waard.

Mike Jones, Northside, 2008

In 2008 bracht VICE Peter Beste’s fotoboek True Norwegian Black Metal uit, waarmee hij een unieke inkijk in de inktzwarte black metal-scene van Noorwegen gaf. Ook hielp hij ons om een film met diezelfde titel te maken over Gaahl, de angstaanjagende frontman van Gorgoroth. En nu is Peter terug met een nieuw langetermijnproject: een fotodocument over de hechte hiphopgemeenschap van Houston.

Advertentie

Hij heeft er negen jaar aan gewerkt, maar nu is er dan eindelijk een boek: Houston Rap. We belden met Peter om te praten over Houston en de vertekende beeldvorming van hiphopcultuur in de media.

Papa Screw, South Park, 2009

VICE: Ik weet nog dat ik jaren geleden al foto’s uit je boek voorbij heb zien komen. Dit moet wel een heel erg langetermijnproject zijn geweest?
Peter Beste: Het duurde lang, ja. Ik ben in 2004 begonnen met fotograferen, maar de planning loopt al sinds 2000. Het boek zou eigenlijk al een paar jaar geleden uitkomen, maar we hebben vertraging opgelopen in het productieproces. Door het uit te stellen kregen we meer tijd om nog dieper in de gemeenschap door te dringen, en achteraf ben ik heel blij met die extra tijd. Het boek was meer aan de oppervlakte gebleven als we het eerder hadden uitgegeven.

South Park, 2005

Was het moeilijk om vertrouwen en toegang te krijgen? Had de duur van het project daar ook mee te maken?
Dat speelde wel mee, maar ik had het geluk dat ik in 2004 meteen met de juiste mensen in contact kwam, zoals Dope E van de Terrorists, K-Rino en leden van Street Military. Die gasten krijgen heel veel respect in de buurt en ze waren bereid me mee op pad te nemen en voor mijn aanwezigheid daar in te staan.

Hoe heeft het project zich over die lange periode ontwikkeld?
Naarmate het project vorderde hebben we het concept uitgebreid. Het ging steeds minder over wie nou precies wie is binnen de rapscene in Houston, en het werd steeds meer een antropologisch plaatje van een belangrijk tijdperk in de Amerikaanse geschiedenis. We zijn dieper ingegaan op onderwerpen zoals bijvoorbeeld spiritualiteit, tegenwerking door overheidsinstanties en veel meer persoonlijke dingen.

Advertentie

Martin Luther King Boulevard, South Park, 2006

De kans bestaat dat mensen die dit lezen het boek al gezien hebben, maar de titel is bijna misleidend. Ik bedoel: er zitten wel rappers in, maar het gaat niet echt over rapmuziek. Het is veel breder dan dat – meer over de stad en de gemeenschap. Is dat vanzelf gegaan?
Dat is geleidelijk gebeurd. Ik ben opgegroeid met veel rap uit Houston. Ik zat begin jaren negentig echt hard in de vroege Rap-A-Lot artiesten als de Geto Boys, Ganxsta N-I-P en dat soort dingen. Toen ik jaren later als fotograaf aan de slag ging, leek me dit een perfect project, en besloot ik om de obscuurdere types van toen op te sporen en ze in hun vertrouwde omgeving te fotograferen. Daar lag in eerste instantie de focus, maar toen ik die mensen beter leerde kennen, begonnen we de goede vragen te stellen en konden we wat afstand nemen van de stereotypen en het typische bullshitbeeld dat de media van de mainstream rap schetsen.

Kijk, die dingen staan heus wel in het boek: vrouwen, auto’s, hypermaterialisme – er bestaat geen twijfel over dat die dingen onderdeel uitmaken van de gemeenschap. Maar het gaat nog zo veel verder. We hebben er uiteindelijk meer een sociologische of antropologische studie van gemaakt.

Houston is grotendeels over het hoofd gezien door de mainstream. Als je vroeger niet uit New York of Los Angeles kwam, werd je min of meer genegeerd door de rapscene – op de Geto Boys na. Door dat gevoel dat ze naar de zijlijn verbannen waren, moesten veel artiesten hun eigen sound ontwikkelen, zelf de leiding over hun werk nemen en hun eigen distributie regelen – ze gebruiken zelfs hun eigen type drugs. De grote labels hebben hun creativiteit nooit in de weg gezeten, of hen opgelegd wat ze moesten produceren. Het was in eerste instantie natuurlijk niet hun keuze om genegeerd te worden, maar ik denk dat het uiteindelijk juist iets positiefs is. Ze zagen in dat in plaats van een platencontract te tekenen en voor elke verkochte CD 50 cent te vangen, ze hun eigen platen konden maken en per album zomaar €5 of €6 konden verdienen zonder dat ze hun muzikale onafhankelijkheid kwijtraakten.

Advertentie

Duke of Herschelwood Hardheadz, South Park, 2006

Je had het erover dat in het boek ook foto’s staan die rijmen met het  mainstreambeeld over de hiphoplifestyle, maar die staan vaak in schril contrast met de beelden van armoede en de dagelijkse worstelingen waar veel Amerikanen mee te maken hebben. Is je kijk op de raplifestyle veranderd nadat je de twee werelden hebt zien samenkomen?
Een van de doelen die ik helder voor ogen had met het project was om de façade die de gemeenschap opvoert bloot te leggen, en het contrast te laten zien met de menselijke elementen die je tegenkomt als je iets dieper graaft. Veel van de jongens stralen het beeld uit van rapper in een dure auto, compleet met vrouwen en wapens. Tegenover vijftig foto’s met façade, staat maar één foto zonder act.

En juist die foto’s spreken meer mensen aan – want wie voelt er nou echt iets bij stoere kiekjes van rappers? Als ik met dit project niet verder had willen gaan, dan was ik niet zoveel tijd kwijt geweest. Hoe dieper je graaft voor een foto – naar een historie, een geloof, familie en ga zo maar door – hoe universeler de beelden worden, hoe meer ze gaan resoneren. Het is lastig om én de façade én de realiteit te laten zien.

Ik had geen vaste formule voor hoe ik dat zou aanpakken. Dat het is gelukt had ook veel te maken met een hele goede redacteur, Johan Kugelberg, die mij en mijn co-auteur Lance Scott Walker heeft geholpen om ook af en toe even uit te zoomen en beeld en tekst te selecteren die uiteindelijk meer mensen zou aanspreken. Wij zaten te diep in de scene om objectief beelden te selecteren. We wilden een mooi fotoboek produceren, maar ook rekening houden met de gefotografeerden en hun wereld naar hun tevredenheid in beeld brengen. Dat evenwicht was soms kwetsbaar.

Advertentie

Z-Ro, Missouri City, 2006

Een paar mensen in het boek zijn prominenten van de Black Power-beweging, of hangen aanverwante filosofieën aan. Heeft dat de zaken nog bemoeilijkt bij bijvoorbeeld het winnen van vertrouwen?
De meeste mensen met die filosofie rekenden ons totaal niet af op onze huidskleur, omdat ze zagen dat we goede intenties hadden, en dat we ons bewust waren van hun issues. Dope E van de Terrorists bijvoorbeeld – de man die met geweer en al uit een  Black Panther-raam hangt – werd een van onze beste vrienden in de scene en heeft heel veel deuren voor ons geopend. Hun verzet tegen de spreekwoordelijke ‘blanke man’ is niet zozeer tegen iemands huidskleur, als wel tegen een onderdrukkend machtssysteem.

Dat had ik aan het begin van het project nog niet echt door. Er heerste in eerste instantie een hoop scepsis in de gemeenschap over twee blanke gasten die met een camera en taperecorder naar hun buurt kwamen, omdat ze zich terecht zorgen maken dat mensen over hun rug iets willen bereiken. Toen ze zagen dat het bij ons daar niet om draaide en dat we ze op een eerlijke manier wilden neerzetten, verdwenen de meeste barrières.

Dope E of the Terrorists, Third Ward, 2004

Bedankt, Peter!

Houston Rap is verkrijgbaar via Bol.com.