Mensen beoordelen op de gelaatstrekken van hun gezicht is iets dat nooit zal stoppen. In de Victoriaanse literatuur hebben mannen “wrede monden”; in New York Magazine werd Kirsten Stewart beoordeeld op haar bitchy gezicht. Mensen die last hebben van “negatieve” gelaatstrekken krijgen nu steun van het tijdschrift Personality and Social Psychology Bulletin, waarin staat dat deze negatieve gelaatstrekken makkelijk kunnen worden omgezet in positieve gelaatstrekken, door de expressie van je gezicht iets aan te passen.
Of onze persoonlijkheden nu wel of niet passen bij onze gezichten, zullen deze vooroordelen op basis van je gelaatstrekken altijd blijven bestaan. Onderzoeken tonen aan dat mannen met een baby-face minder vaak criminele activiteiten begaan, maar wel vaak nalatiger zijn met bepaalde dingen. Mensen stemmen ook vaker op politici met “competente” gezichten en kiezen financiële adviseurs met “betrouwbare” gezichten. Het onderzoek geeft aan dat je het zelf ook zou weten, wanneer je de gezichten zou zien.
Videos by VICE
De onderzoekers betaalden mensen via Amazon Mechanical Turk om te beoordelen hoe “betrouwbaar” of “onbetrouwbaar” zij de gezichten van de mensen op de foto’s vonden. Uit dit experiment bleek dat veel mensen dezelfde mening hadden over betrouwbare of onbetrouwbare gezichten. Maar de betrouwbaarheid van een gezicht varieerde wel tussen verschillende afbeeldingen van dezelfde persoon. Op deze manier waren de onderzoekers in staat om verschillende afbeeldingen te testen van hetzelfde gezicht, waarbij de gelaatstrekken iedere keer een beetje werden aangepast. Zij maakten zelf digitale gezichten en veranderden hierbij kleine details om het zo realistisch mogelijk te maken. Ze ontdekten dat het verschil tussen een betrouwbaar of onbetrouwbaar gezicht eigenlijk heel simpel is.
“Wij kwamen erachter dat een gezicht waarbij de wenkbrauwen wat naar beneden staan al gauw als een agressief en onbetrouwbaar persoon wordt gezien. Een gezicht waarbij de wenkbrauwen wat omhoog staan en waarbij de mond wat omhoog staat, roept een betrouwbaar gevoel op”, vertelde Jontathan Freeman, één van de auteurs van het onderzoek, mij in een email.
Freeman beheert het Social Social Cognitive & Neural Sciences Lab aan de universiteit van New York. Ik vroeg hem of er onderzoek gedaan was naar waarom een vrolijk ontspannen gezicht iemand veel betrouwbaarder doet lijken. “In ons vorige brain-imagingonderzoek hebben we laten zien dat ons brein hoog sensitief is als het gaat om het vaststellen van betrouwbaarheid. Dit doet je brein zonder dat je er zelf bewust van bent,” zei hij. “Wij geloven dat dit is omdat ons brein sterk is afgestemd op emotionele expressies, dus wanneer onze gezichten een bepaalde emotie laten zien, worden er direct een aantal expressies getoetst, waaronder de betrouwbaarheid.”
Het feit dat we de betrouwbaarheid voor een groot deel toetsen aan iemands gezicht, zorgt er dus voor dat we dit kunnen manipuleren. Dit is echter niet het geval voor het “competente” gezicht. De onderzoekers zagen dat de competentie van een persoon gebaseerd is op een “facial width-to-height ratio”, waarbij hoe breder het gezicht is, hoe bekwamer iemand eruit ziet.
“Iemands bekwame uitstraling wordt, anders dan de betrouwbaarheid, voor een groot deel bepaald door de structuur van het skelet. Het is veel lastiger om dit aan te passen,” aldus Freeman. Vorige onderzoeken hebben aangetoond dat een breder gezicht wijst op meer testosteron en dus een agressievere uitstraling.
“Het kan goed zijn dat mannen met een breder gezicht impliciet gelinkt worden aan hun fysieke gesteldheid, maar daar moet nog onderzoek naar gedaan worden,” aldus Freeman.
In de realiteit baseren we onze beoordelingen op veel meer dingen dan alleen gezichten, zoals lichaamstaal, kleding en postuur. Maar vraag je bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen wel af of je op de politieke standpunten stemt, of op een gezicht met de juiste hoogte-breedteverhouding.