Wat als ik in één klap een bedrag met zes nullen op mijn bankrekening gestort krijg? Ik zou natuurlijk een tripje naar China kunnen maken en een rondreis door de Verenigde Staten. Ook zou ik best een tijdje in Rome en New York willen wonen. Ik zou eindelijk tijd hebben om de roman te schrijven waar ik al anderhalf jaar aantekeningen voor maak. Dan blijft er nog een hoop geld over, waar mijn familie en vrienden wel wat van mogen hebben, denk ik.
Als ik een miljoen zou winnen in de loterij, zou het waarschijnlijk prima met me gaan. Maar ik ken ook genoeg verhalen van mensen die een jaar na het winnen van de jackpot alweer blut zijn. Ze sloegen het geld stuk aan domme dingen, gaven te veel weg aan vrienden en familie, of raakten simpelweg overspannen van hun bankrekening.
Videos by VICE
Ik belde met Krista van Beelen van de Staatsloterij en Bea Post van de Postcode Loterij om te vragen hoe je nou met zo’n belachelijk bedrag moet omgaan. Zij werken als ‘winnaarsbegeleider’ en helpen kersverse miljonairs bij het opnieuw inrichten van hun leven. Ik probeer hun verhaal hier te reconstrueren in een lijstje van vijf tips die je moet opvolgen als je in één klap een miljoen op je rekening hebt staan.
Vertel helemaal niemand dat je belachelijk veel geld hebt
Als je eenmaal miljonair bent, doe je in de ogen van de buitenwereld nooit iets goed. Hoe meer je aan mensen laat weten dat je geld gewonnen hebt, hoe meer mensen een mening hebben over wat je precies met dat geld moet doen. “Ik kreeg een keer een telefoontje van een winnaar die helemaal overstuur was,” zegt Bea Post, “omdat mensen op social media nare reacties hadden geplaatst. Iemand had gezien dat die winnares goedkoop boodschappen had gedaan en noemde haar gierig. Maar ook als je juist veel uitgeeft, vinden mensen daar ook weer iets van.”
De Staatsloterij en de Postcode Loterij zijn het alleen niet altijd met elkaar eens. Terwijl Van Beelen van de Staatsloterij zegt dat je je fortuin zoveel mogelijk geheim moet houden, vindt Bea Post van de Postcode Loterij dat je best met een paar mensen over je jackpot mag praten. “Winnen moet vooral geen last worden, het moet ook leuk zijn,” zegt Post. “Je kunt het best tegen vrienden of familie zeggen.”
Laat je niet emotioneel chanteren door wildvreemden
Weet dan wel dat hoe meer mensen het weten, hoe lastiger je het krijgt. Bea Post van de Postcode Loterij vertelt over de brieven die je als miljonair van wildvreemden krijgt. “Daar staan echt de gekste dingen in: sommigen bieden zich aan om in ruil voor geld bij je in huis te komen wonen en alles voor je te doen, als een soort butler. Anderen komen met tranentrekkende verhalen over ziektes in hun familie, of dat ze uit huis gezet worden.”
Als je een beetje gevoelig bent, trap je daar zo in. “Ook omdat je het in het begin niet helemaal eerlijk vindt dat jij die prijs hebt gewonnen,” legt Post uit. “Maar vaak zijn het oplichters die hun trucjes bij meerdere loterijwinnaars proberen.”
Geef vooral geen cent aan vrienden en familie
Ik zou mijn ouders dolgraag een smak geld geven, zodat zij ook eens een wereldreis kunnen maken. Toch raadt Post dat af. “Vrienden en familie geven het geld vaak uit aan iets heel anders dan waarvoor jij het bedoeld had. Als je ze echt iets wilt geven, kun je hen beter spullen geven of de vakantie zelf voor ze betalen,” zegt Post.
“Als je niet zo’n goede band met je familie hebt, kan dat later lastige situaties opleveren,” aldus Van Beelen. Als je mensen eenmaal wat geeft, komen ze ook veel makkelijker bij je terug en dan is het moeilijker om nee te zeggen. Maar in een goede situatie kan het natuurlijk ook heel mooi uitpakken. “Laatst won een ouder stel een prijs, en die zeiden: we hebben eigenlijk alles al. Ze hebben veel gedeeld met hun kinderen en kleinkinderen.”
Koop leuke spullen voor jezelf
Nuchtere Hollanders geven zelfs na het winnen van de loterij niet veel geld uit, zegt Van Beelen. Verhalen over grote faillissementen zijn dan ook echt de uitzondering. De winnaarsbegeleiders moeten vaak zelfs helpen om het geld te laten rollen. “Als we winnaars voor het eerst spreken, horen we heel vaak dat ze eigenlijk al best gelukkig zijn met het leven wat ze hebben en niet zo heel veel willen veranderen. Dan gaan we samen kijken: wat zijn dromen die je nog hebt, wat had je altijd al willen doen? Dan is dit het moment,” zegt Van Beelen.
Ze zijn hun hele leven gewend om het zuinig aan te doen en willen het bewaren voor later, of voor noodgevallen, zegt Post. “Je moet dan behoorlijk op ze inpraten tot het besef komt dat ze het geld op die manier nooit op gaan krijgen en dat ze beter kunnen gaan genieten.”
Ga samen met andere miljonairs naar Nick en Simon
Het komt er dus vooral op neer dat je je geld lekker voor jezelf moet houden. Geef het uit aan dingen die je zelf leuk vindt en geef het vooral niet zomaar aan vrienden of familie. Valt dit je zwaar omdat je net als ik erg menslievend bent ingesteld, dan kun je altijd nog terecht in een praatgroepje. Zowel de Postcode Loterij als de Staatsloterij organiseert een dag voor nieuwe miljonairs om elkaar te ontmoeten. Zoals het jaarlijkse miljonairsdiner dat ieder jaar door de Staatsloterij op een geheime plek wordt georganiseerd. Of de ‘lotgenotendag’ van de Postcodeloterij. Daar kun je over al die vervelende brieven praten en elkaar steunen in de strijd tegen emotionele chantage.
Maar als je denkt dat ze in de limousine met kaviaar en champagne naar een pittoresk kasteeltje in Monaco rijden, heb je het mis. “We gaan met z’n allen uit eten en dan wat leuks doen. Afgelopen jaar gingen we met z’n allen naar Nick en Simon, en het jaar daarvoor naar de Toppers,” zegt Post. Misschien verbaasde me deze tip nog het meest. Hoef ik toch niet zo jaloers te zijn op mensen die een miljoen winnen.
—
Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: