Sharon Núñez: Ja, klopt. Met die nertsen hebben we niks te maken. Bij ons gaat het erom dat we willen dat mensen nadenken over de uitbuiting van dieren, dat ze zien wat er gebeurt op boerderijen, bij slachterijen en in laboratoria. Daarom doen we alleen open en kleinschalige reddingsacties. We laten nooit hordes nertsen zomaar vrij. Het is volgens Sharon heel moeilijk kiezen welke beestjes ze meeneemt en welke niet. Smakelijk zien ze er allemaal niet echt uit, dus daar ben je al niks mee geholpen. Wat me opvalt aan jullie site, is dat ik me in alles wat er opstaat best goed kan vinden, terwijl ik niets met dierenrechten heb. Ik erger me altijd nogal aan PETA-achtige propaganda en door zalvende vrouwenstemmen begeleide reclames op tv vol magere puppy’s met bloeddoorlopen oogjes. Maar jullie teksten wekken nul irritatie bij me op, en de video’s zijn leuk om te kijken. Hoe zijn jullie met je communicatie bezig?
Nou kijk, de meeste mensen stellen geen vragen bij de ideeën waarmee ze grootgebracht zijn. Ze hebben zich nooit afgevraagd waarom we niet alle individuen die op deze planeet leven gelijkwaardig behandelen. Ik zeg niet dat koeien ook moeten stemmen, maar ook koeien zijn zich bewust van wat er gaande is. Als je een kalfje bij zijn moeder weghaalt, lijdt dat beestje eronder. De kern van onze organisatie is dat dieren gelijkwaardig zijn en gerespecteerd moeten worden. Maar.. Maar?
We zijn dus altijd op zoek naar de balans waarin het publiek meegaat met dat uitgangspunt. Als we het hebben over “mensen en andere dieren”—en dieren zo gelijkstellen aan mensen—dan werkt dat vaak goed bij het publiek. Dan zijn mensen het eerder met je eens dat uitbuiting onacceptabel is. Video’s die toewerken naar een fijn einde kijk je liever en makkelijker dan eentje die in bloed en horror verzandt. En we weten ook dat als we bijvoorbeeld een radiointerview van drie minuten doen, we onze woorden heel precies moeten kiezen. Hoe doe je dat?
Wij vinden bijvoorbeeld dat inseminatie van koeien gewoon ordinaire verkrachting is, want er is seksueel contact waar ze geen toestemming voor gegeven hebben, en waar ze onder lijden. Maar als wij in het publieke debat het woord ‘verkrachting’ gebruiken, haakt het publiek af. Mensen blokkeren, horen alleen dat woord en maken zich kwaad. Daarom leggen we de nadruk op krachtige beelden die empathie opwekken. Een kalfje dat ruw van zijn moeder gescheiden wordt, bijvoorbeeld. Dat is een heel zielig beeld, en daarin kunnen mensen zich inleven. En buiten de woordkeus?
Mijn collega Javier is onze woordvoerder. Hij ziet er thuis uit zoals je van een dierenactivist zou verwachten, maar in de media en bij openbare gelegenheden verschijnt hij meestal in pak. Dan stoort niemand zich aan hoe hij zich kleedt. Een verfomfaaide kip in een weitje, van zijn nieuwe leven aan het genieten. Dit lijkt me niets minder dan het kippen-equivalent van een sprongetje in de lucht doen en je hakken tegen elkaar klappen. Foto door Jonás Amadeo Lucas. Hoe bepaal je die lijn?
Het meeste is gewoon gezond verstand. En we worden geholpen door studenten marketing en communicatie. Bij onze open rescues is er altijd een professionele fotograaf mee. In de video’s proberen we een verhaal te vertellen: eerst krijg je het afschuwelijke beeld van hoe dieren leven en sterven in die industrie, en vervolgens komt de positieve beloning van dat er een paar beestjes gered worden. Je kunt meevoelen met het dier en met de activist die het dier gered heeft. Die activist had iedereen kunnen zijn—daarom dragen we geen bivakmutsen en is onze identiteit geen geheim. De activist is een gewoon mens die erop uitgaat om iets te doen waar hij of zij in gelooft. Je zus runt de Britse tak van Animal Equality. Ben je activistisch opgevoed?
Nee, helemaal niet. Mijn zus en ik hebben het activisme zelf ontdekt, en we richten ons hele leven daarmee in. We laten onze ouders langzaam wennen aan het idee dat wij nooit een traditioneel leven zullen leiden. Er zullen nooit kleinkinderen zijn voor ze, bijvoorbeeld. Dat vinden ze heel erg, want mijn ouders zijn juist heel conservatief en traditioneel ingesteld. Maar door wat mijn zus en ik willen doen met ons leven zit het er niet in dat we iedere zondag met baby’s bij ze op de koffie komen. Je bent in afwachting van de rechtszaak. Denk je echt dat je naar de gevangenis moet?
Sommigen van ons worden verdacht van misdaden waar vijf jaar gevangenisstraf op staat. Ik heb wel altijd veel nagedacht over de gevangenis. Ik ben eerder gearresteerd geweest en ben om de een of andere reden altijd doodsbang geweest voor de politie. Maar ik heb altijd geweten dat op een zeker moment ikzelf of iemand die me dierbaar is—mijn zus, mijn vriend, mijn andere collega’s—de gevangenis in zou moeten. Als het gebeurt dan ben ik er denk ik wel klaar voor. Ik las dat de rechter die is aangesteld voor je zaak jullie in de media al ecoterroristen heeft genoemd.
Ja, dat is onvoorstelbaar. Er is niks terroristisch aan wat we doen. Ook blijkt de vader van die rechter vroeger een nertsenboerderij gehad te hebben. Hij kan dus niet objectief oordelen over onze zaak, en we hebben bezwaar tegen hem ingediend. We wachten nog af wat er daarmee gaat gebeuren. Marjolein Busstra is onderdeel van LegeFles Producties, een creatief collectief dat een week lang op pad ging met Animal Equality. Marjolein deed mee met een open rescue, wat volgens haar doodeng was. Een kort videoverslag hiervan is te zien op www.legefles.com. Ander werk van Marjolein vind je op www.marjoleinbusstra.com.Foto’s door Marjolein Busstra