Maandagochtend verzamelden honderden mensen zich voor het Rijksmuseum in Amsterdam, om onder de vlag van milieuactiegroep Extinction Rebellion de Stadhouderskade te bezetten. Het protest was verboden, maar toch wisten ze de straat tot in de avond te bezetten. Dat was minder lang dan de bedoeling: de actievoerders hadden tenten en eten bij zich, en zelfs een wc meegenomen.
Later die dag en de dag erna werden er her en der door de stad kleine acties opgezet. Zo was er een groepje dat deed alsof ze dood waren op de Ferdinand Bolstraat, en een ander groepje mensen lijmde hun hand vast aan het asfalt voor het ABN Amro-kantoor op de Zuidas.
Videos by VICE
Ondertussen waren er dinsdag ongeveer honderd mensen in het Vondelpark bezig om het publiek te informeren, broodjes te smeren en spandoeken te maken. Er was een verzamelpunt waar iedereen naartoe kon komen voor of na een actie. Mensen werden opgeroepen om informatiesessies te geven, liedjes te verzinnen en de herbruikbare bekers netjes te verzamelen.
De sfeer is gemoedelijk en verwelkomend, en dat was ook precies het punt: ze willen zoveel mogelijk mensen overhalen om mee te doen. Tegelijkertijd is het die gemoedelijkheid waar de groep soms ook kritiek voor krijgt: rustig in de ogen van de politie kijken en opgepakt worden is een keuze die niet iedereen kan maken. De groep die ik tegenkom is dan ook vooral wit, jong en hoogopgeleid.
Emma (20) en Willem (22)
VICE: Wat vonden jullie van de blokkade op maandag?
Willem: Het ging goed. We wilden er langer zijn, en dat is helaas niet gelukt. Maar er was veel media-aandacht.
Jullie waren voorbereid op een weekje daar blijven?
Emma: Ja, ik had mijn kampeerspullen mee.
Willem: Ik wilde in elk geval wel langer dan een ochtend blijven.
Emma: De sfeer was geweldig.
Zijn jullie gearresteerd?
Emma: Ja, maar dat ging wel prima, de politie was aardig.
Geintje zeker?
Emma: Nee, ik meen het. Je wordt wel weggedragen, maar je kunt met ze kletsen en grapjes maken. Ik moest wel even in de cel zitten.
In de reacties op de livestream van AT5 werden jullie uitkeringstrekkers die niks beters te doen hebben genoemd. Wat vinden jullie daarvan?
Willem: Dat heb ik zelf niet gezien. Ik had een college, dus ik had wel iets beters te doen. Wij hebben zelf trouwens geen uitkering, maar wel studiefinanciering.
Emma: We hebben allemaal werk en we studeren, maar we vinden dit belangrijker. Petities ondertekenen werkt blijkbaar niet, en daarom proberen we dit. Iedereen is hier voor zichzelf of voor de volgende generatie.
Er zijn vooral veel witte mensen. Wat vinden jullie daarvan?
Willem: Het is me wel opgevallen, maar ik heb er nog niet goed over na kunnen denken. Ik vind het wel jammer dat het geen representatieve afspiegeling van de samenleving is.
Emma: Ik zou graag willen dat er meer verschillende mensen zouden zijn.
Gaan jullie nu in het Vondelpark kamperen?
Emma: Dat ligt eraan. Als ik nog ergens met een langdurige actie ga meedoen, dan wel. Anders blijf ik gewoon heen-en-weer reizen.
Willem: Er worden nog dingen gecoördineerd, maar omdat de politie heel streng is geworden, worden veel dingen geheimgehouden. We horen alles op het laatste moment, dus ik kan nog niet zeggen wat er gaat gebeuren.
Pim (22)
Ha Pim, waarom was je bij de demonstratie op de Stadhouderskade?
Pim: Ik heb het gevoel dat ik eigenlijk niet meer anders kan. Er zijn al veel acties geweest, zoals petities, maar dat heeft weinig effect. Ik zou ook liever iets anders doen dan op straat staan en gearresteerd worden, maar we hebben nog maar weinig om daadwerkelijk een verschil te maken.
Jij bent ook opgepakt?
Ja, ik werd weggetrokken door de agenten. Ik had besloten om niet weg te lopen omdat ik wilde laten zien dat het belangrijk was om daar te zitten. Ik heb me volledig ontspannen en heb me weg laten dragen. Zodra ik uit de blokkade was, stond ik op, en heb ik de agenten vrolijk begroet en mijn identiteitskaart gegeven.
En toen?
Eerst moest ik een tijdje wachten totdat het busje vol was. Mannen en vrouwen werden gescheiden, wat ik best bijzonder vond. De agenten maakten daar ook denigrerende opmerkingen over, terwijl wij allemaal netjes meewerkten.
Wat zeiden ze dan?
‘O, daar heb je nog een vrouwtje, die kan wel gezellig in dit busje.’
O ja. Ben je toen gezellig meegenomen naar het bureau?
Ja, ik heb iets van negen uur vastgezeten – zo lang als is toegestaan. Het was chaotisch, omdat er veel meer mensen waren dan de politie gewend is.
Ga je verder nog ergens actievoeren?
Ik weet niet welke acties er nog gepland zijn, maar ik heb in elk geval de hele week vrij genomen.
Aaron (28)
Hey Aaron, hoe gaat het?
Aaron: Goed, ik ben blij. Het is hier rustig – heel anders dan tijdens de blokkade bij het Rijksmuseum. Veel mensen hebben interesse in wat we aan het doen zijn. Juist omdat het maandagochtend niet precies ging zoals we wilden, ben ik blij dat we hier toch zien dat we ons doel van in de media komen bereikt hebben.
Is de blokkade mislukt?
Het ging zo goed als had gekund. De politie wist al dat we er zouden zijn en wij hebben ons vreedzaam opgesteld. Wat dat betreft ging het goed.
Hoe eindigde de blokkade voor jou?
Ik werd opgepakt. We zaten met onze armen en benen in elkaar gehaakt en ik hield mijn vrienden vast, maar de politie heeft veel tactieken om je pijn te doen, bijvoorbeeld door je hand tegen je arm te drukken of hun knie in je been te zetten. Ik werd al snel weggesleept, en meegenomen in een busje naar het politiebureau.
Oké, en toen?
Ik werd alleen in een cel gezet en daar heb ik negen uur gezeten. Saai, maar je kunt het niet vergelijken met wat andere mensen meemaken. Ik heb als Europees burger veel privileges en voel geen consequenties van deze actie. Ik besef dat er ook mensen zijn die dit niet kunnen of willen doen — zij kunnen op een andere manier een steentje bijdragen.
Wat gaat er nog meer gebeuren?
Ik hoop dat er meer mensen gaan meedoen. Er is een diverse groep mensen hier, maar het is belangrijk dat niet iedereen een witte student is, want we willen de wereld voor elkaar veranderen en niet alleen voor één groep mensen.