Crowdfunding is al een aantal jaar een bekende manier om als start-up investeerders te vinden voor je project. Vooral in de wereld van tech zijn er veel succesvolle projecten die via crowdfunding werkelijkheid zijn geworden. En als je een app of gadget kan laten financieren door je medemens, waarom zou je dat dan niet met kunst doen? Voordekunst is een Nederlands platform voor de crowdfunding van kunstprojecten in alle soorten en maten – van boeken en beelden tot demo’s en dj-mixen. Om meer te leren over het proces van crowdfunding en wat het nou eigenlijk oplevert, spraken we de organisators van drie succesvolle projecten over hun ervaringen.
Isaac Monté: Crystals
Alle video’s en afbeeldingen via voordekunst
Videos by VICE
Hoi Isaac, welk project heb je via voordekunst laten financieren?
Mijn project heet “Crystals”. Ik ben al een paar jaar bezig om te onderzoeken hoe ik kristallen kan laten groeien, wat eigenlijk voortkomt uit mijn fascinatie voor stalagmieten en stalactieten. Als kind zat ik heel vaak in de kelder van mijn oma, waar door het grondwater van nature stalactieten groeiden. Ik vroeg me ook altijd af of ze ooit de grond zouden raken, maar dat is na twintig jaar nog steeds niet gebeurd.
Hoe ben je op het idee gekomen om kunst te maken met kristallen?
Ik heb ook een fascinatie voor materialen en het manipuleren van deze materialen. Zo ben ik bijvoorbeeld afgestudeerd met vogelhuisjes gemaakt van sigarettenfilters. Deze heb ik gemanipuleerd door ze te laten smelten. Ik heb altijd al wat gehad met bijzondere en gekke materialen. Zo kwam ik op het idee om zelf stalagmieten en stalactieten te laten groeien. Het is een natuurlijk fenomeen, dus bedacht ik me dat als ik de juiste mineralen hiervoor kan verzamelen, ik het proces ook moet kunnen versnellen.
Hoe ga je te werk? Hoe maak je de vorm van de kristallen?
Ik heb twee jaar lang vooronderzoek gedaan voor ik iets concreets kon maken. Het was eigenlijk constant experimenteren met oplossen in water, met touwtjes dingen uitproberen of dingen laten druppelen. Vrienden van me kwamen ook constant aan met allemaal kitjes om je eigen kristallen te maken. Op dit moment gebruik ik een industriële soeppan, door het proces dat ik hiervoor gebruik ontstaat er kristalvorming. Ik gebruik mallen om bepaalde vormen te maken. Wanneer de mineralen gekristalliseerd zijn, kan ik de mal verwijderen en dan heb je een object.
Wat voor kunstwerken wil je gaan maken met het bad dat je wil kopen?
Ik wil grotere voorwerpen gaan maken. Met mijn soeppan kan ik geen objecten maken die groter zijn dan 40 bij 40 centimeter — de omvang van de pan. Ik speel met het idee om bijvoorbeeld stoelen en tafels te gaan maken.
Is het maken van de kristallen gevaarlijk?
Nee, het is een natuurlijk product, dus je ademt geen schadelijke dampen of iets dergelijks. In de natuur is het eigenlijk een toevalligheid; bepaalde mineralen komen samen onder een bepaalde temperatuur met een bepaalde druk en daar ontstaat dan een kristal of edelsteen. Het enige wat je doet is het opwarmen — keukenzout is bijvoorbeeld ook niet schadelijk.
Voel je je nu ook meer gedreven in je werk omdat een grote groep mensen jouw project heeft gefinancierd?
Ja. Je haalt niet alleen dat doelbedrag, je achterban wordt ook veel groter. Als mensen jouw project steunen, gaan zij er ook weer over vertellen aan vrienden en kennissen, en dat is heel erg tof. Ik voel niet meer druk om meer te gaan maken ofzo. Ik ben wel veel gemotiveerder, en er zijn ook veel nieuwe samenwerkingen uit voortgekomen, met andere kunstenaars en bedrijven. Je bereikt zoveel meer dan alleen het geld dat je nodig hebt. Dat vind ik zo waardevol. Ik raad het andere mensen ook zeker aan.
De Nachtdienst: opname debuutalbum “Piramides op Drijfzand”

Welk project hebben jullie op voordekunst laten crowdfunden?
Dat is ons debuutalbum. In het voorjaar van 2016 is onze eerste EP uitgekomen, die we helemaal zelf gefinancierd hebben. Nu komt ons eerste full-length album uit.
Vanwaar de keuze om jullie album door voordekunst te laten crowdfunden?
Het was eigenlijk best wel voor de hand liggend. We hebben in Amsterdam een trouwe fanbase opgebouwd over de afgelopen jaren. Deze mensen zijn altijd heel betrokken geweest, waardoor we wisten dat we daarop konden bouwen. Nou heb je natuurlijk verschillende crowdfundingplatformen, zoals GoFundMe of Kickstarter, maar die waren allemaal net te breed. Naast de specialisatie in kunst is voordekunst ook echt Nederlandstalig, waardoor je de kans hebt om langs te komen op kantoor, alles door te spreken met de mensen daar en input van die mensen te krijgen. De Nachtdienst is Nederlandstalige muziek, dus het zou weinig zin hebben om het via Kickstarter te doen, omdat je er niets aan hebt om het bij een Amerikaans publiek onder de aandacht gaat brengen. Daarom gingen we voor een platform dat in onze directe omgeving zit.
Hoeveel geld hadden jullie nodig en waar is dit allemaal aan besteed?
We hebben achtduizend euro opgehaald en dat hebben we besteed aan de huur van een studio en een opname-engineer. Verder hadden we een vormgever nodig die het artwork heeft gemaakt voor het album en iemand die de mastering voor ons deed, en we hebben ook een deel van het geld besteed aan het laten persen van de platen.
Er is één persoon die zevenhonderd euro heeft gedoneerd en daardoor een kunstwerk krijgt. Is dit al gemaakt en hoe ging dat te werk?
Ik geloof dat het nog niet gemaakt is, maar het was een idee van onze frontman. Zijn plan was om naar de mensen die zevenhonderd euro doneerden toe te gaan, hen helemaal te leren kennen en vervolgens poëzie, gebaseerd op wie zij zijn, op een canvas neer te zetten. De standaard tegenprestaties, zoals per tien euro één kaart voor de releaseshow geven, vonden we een beetje wack , dus we hebben echt ons best gedaan om alle tegenprestaties zo persoonlijk mogelijk te maken.
Hebben jullie door voordekunst nu de kans gekregen om uit die vervelende middenweg tussen amateur- en professionele muzikant te komen?
We gingen al professioneel te werk voor we aan deze crowdfunding begonnen. Doordat we een jaar eerder al een EP hadden gereleased, beseften we al wat de zakelijke kant is die hieraan vastzit. Door de crowdfunding hebben we een duidelijk beeld gekregen van wie al onze contacten eigenlijk zijn. We hebben acht bandleden, dus dat zijn er ook best wel veel. Hierdoor beseften we ook dat we eigenlijk best wel een grote fanbase hebben en kwamen we ook veel donateurs tegen waarvan we geen idee hadden dat we bij hen op de radar zitten. Ik denk dat we niet per se meer fans hebben gekregen door de crowdfunding, maar we hebben wel de band met onze fans versterkt.
Hebben jullie het gevoel dat jullie fans jullie echt steunen door dit album mede mogelijk te maken?
Zeker, het is een heel fijn gevoel om de studio mee in te gaan. Mensen willen dit album echt hebben en het is heel erg hartverwarmend om te lezen wat voor berichten er allemaal bij donaties geplaatst worden. Het zijn berichten als “Ik wil deze en deze track echt thuis kunnen luisteren” en “Ik ken jullie muziek van concerten en ik wil het heel graag op plaat hebben”. Het is heel erg fijn om dat nu waar te mogen maken.
Op 6 april presenteert De Nachtdienst hun gloednieuwe album in de Melkweg in Amsterdam. Kijk voor meer informatie op Facebook of koop je kaarten via Ticketmaster .
Atelier NL: Aankoop Bergmannkerk
Wat hield jullie project precies in?
We hebben de kerk waar wij al tien jaar werken, tentoonstellingen houden, en workshops doen aangekocht. We wilden deze plek heel graag behouden. De enige mogelijkheid om in de kerk te blijven, was door deze aan te kopen, en daarvoor hadden we maar twee maanden de tijd. We zijn de buurt in gegaan om aan bewoners te vragen of zij vonden dat wij in de kerk moesten blijven. Hun reactie was dat ze wilden dat wij bleven, anders zouden ze met tomaten gaan gooien. We zijn toen samen met de buurt 3000 tegels gaan maken met de klei die wij zelf maken voor onze producten, en deze hebben we tijdens de Designweek in Eindhoven tentoongesteld. We verkochten de tegels voor 35 euro per stuk, en wanneer je er een kocht werd je naam op de wand waarop de tegels hingen geplaatst. Om extra bekendheid te vergaren hebben we reclames laten zetten op de taxi’s die tijdens de Designweek rondrijden.
Waarom kozen jullie voordekunst voor de financiering?
Ik ben op internet gaan zoeken en ik kwam een summerschool in crowdfunding tegen. Toen ik daar aangaf dat ik een kerk wilde gaan aankopen, zeiden zij: “Dat gaat je lukken.” Dat vond ik wel erg mooi. Het fijne aan voordekunst vind ik ook dat het erg op Nederland gericht is.
Hoeveel geld hadden jullie nodig voor dit project?
We gingen 60.000 euro crowdfunden, wat echt absurd hoog is. Ik denk dat het alleen gelukt is doordat we er echt volledig voor gingen, ervan uitgingen dat het ging lukken en zelf heel positief waren. We hebben niet alle tegels verkocht, maar wat er overbleef verkopen we nu nog voor het onderhoud van het pand.
Vond je het spannend om mee te maken hoe er langzaamaan geld binnen kwam?
Het project was heel tastbaar. We zetten eigenlijk tegels om in briefjes geld, en mensen kregen voor hun geld ook direct de tegenprestatie. We hebben ook een veiling gehouden met werk dat we over de afgelopen jaren hebben gemaakt en dit heeft ook heel veel geld opgeleverd. Normaal gesproken gaat dat niet zo hard, maar door de urgentie lukte dit.
Heeft het project naast de aankoop van de kerk ook nog nieuwe klandizie voor jullie opgeleverd?
Door de crowdfunding hebben we ons netwerk in kaart kunnen brengen en ook verbindingen kunnen leggen die er eerder nog niet waren, dat vind ik eigenlijk het allermooiste aan dit principe. Mensen lieten zien dat ze in ons wilden investeren en wilden helpen onze droom te verwezenlijken. We zijn na de crowdfunding begonnen met regelmatig een nieuwsbrief eruit doen en ik merk ook dat mensen blij zijn dat ze eindelijk wat bij ons kunnen kopen. Zowel qua werkplek als qua ondernemerschap heeft het heel veel opgeleverd.
Handig om te weten:
Voordekunst werkt samen met verschillende organisaties die projecten mogelijk maken. Het VSBfonds draagt bijvoorbeeld tot wel 30 procent bij aan makers die minder dan 3 jaar actief zijn. Ook zijn er fondsen en provincies die bijdragen aan projecten die een link met hun regio hebben. En voor verschillende disciplines zijn er verschillende specifieke fondsen, zoals De Coöperatie (publicatie) en Mondriaan Fonds (beeldende kunst). Neem contact op met een van de mensen van voordekunst voor meer informatie. Ze helpen je graag verder.
Meer
van VICE
-
Screenshot: FuRyu -
Screenshot: Funny Fintan Softworks/Kwalee -
Screenshot: Vice Waypoint -
Screenshot: Tensori/UNIKAT Label