Als jonge zzp’er houd je je meestal niet zoveel bezig met het regelen van je pensioen. Dat kun je van mij aannemen, maar ook van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting: omdat veel zelfstandigen volgens hen niet goed nadenken over hun latere financiële situatie, pleitten zij vorig jaar in hun rapport voor het verplicht opbouwen van een pensioen. Volgens een onderzoek uit 2017 van het CBS heeft een kwart van alle zzp’ers zelfs helemaal geen pensioenvoorziening.
Laten we eerlijk wezen: het voelt ook urgenter om elke maand je rekeningen te kunnen betalen en elke dag in ieder geval iets te kunnen eten, dan na te denken over hoe je leven er eventueel uitziet over veertig jaar. Maar toch is het slim om je er alvast wat in te verdiepen. Een AOW-uitkering is namelijk geen vetpot en de laatste paar jaar van je leven als een schrale pauper doorbrengen is nou niet bepaald fun.
Videos by VICE
Ik was benieuwd of en hoe zzp’ers zich voorbereiden op hun oude dag, en vroeg daarom zes jonge ondernemers of ze al sparen voor hun pensioen.
Soesja Leugs (27), model en freelance artdirector
VICE (Money): Hoi Soesja, ben je al aan het sparen voor je pensioen?
Soesja Leugs: Ik ben nu net bezig met kijken hoe ik het beste met geld om kan gaan. Als creatieveling zit goed met geld omgaan namelijk niet helemaal in mijn systeem. Ik ben al vier jaar zzp’er en heb pas net een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ruimte om een pensioen op te bouwen had ik de eerste paar jaar ook niet echt, maar nu ik meer begin te verdienen kan ik me er meer mee bezighouden.
Hoe denk je dat te gaan fiksen?
Een sugardaddy? Nee geintje, als deze stijgende lijn zo door blijft gaan, kan ik gewoon een pensioen opbouwen. Zoals het er nu uitziet neem ik gewoon een vast percentage per opdracht. Ik moet het nog allemaal even bespreken met mijn boekhouder; hij helpt me overal mee. Het is dat ik redelijk wat geld verdien met modellenwerk, maar verder ben ik eigenlijk gewoon een dramatische creatieveling.
Waarom?
Ik heb bijna overal tijd voor, behalve voor mijn financiën. Ik zet vaak alles op mijn spaarrekening, maar haal het er ook makkelijk weer af. Het feit dat het überhaupt op mijn spaarrekening heeft gestaan, geeft me al een goed gevoel.
Staat er op dit moment wat op je spaarrekening?
Ik heb wel een zakcentje gespaard, maar ik ga over een maand verhuizen en dan is alles weer weg. Een pensioen is leuk, maar een wasmachine en koelkast zijn toch even belangrijker.
Oscar Alonso Delgado (28), oprichter van coachingsbedrijf A Neverending Journey
VICE Money: Hoi Oscar, hoe staat het ervoor met je pensioen?
Oscar Alonso Delgado: Op dit moment is er nog niets, maar ik ben er wel mee bezig. Ik heb bijvoorbeeld nog geld in virtuele munten: dat moet uiteindelijk passief geld gaan genereren. Verder probeer ik nu zo hard mogelijk te werken, zodat ik later niet meer hoef te stressen om geld. Het zou echt heerlijk zijn als ik vervroegd met pensioen kan, omdat ik er op tijd over na ben gaan denken.
Heb je een plan om je pensioen bij elkaar te krijgen?
Ik ga 15 of 20 procent van wat ik verdien apart zetten. Vroeger zette ik het gewoon op de bank, maar nu zou ik het geld eerder aan mensen uitlenen, met een paar procent rente. Bij de bank krijg je maar iets van 0,2 procent rente over je geld, en daarover gaat dan nog 2 procent inflatie. Je verliest dus sowieso.
Zit je weleens stiekem aan je spaarrekening?
Nee, ik kan eigenlijk heel goed met geld omgaan. Als het geld op de spaarrekening staat, is het voor mij weg. Mensen kunnen in een maand soms veel uitgeven; dat zit hem dan vaak in de snelle koopjes. Het vergt natuurlijk best wat discipline om bijvoorbeeld tegen je zin in thuis te koken. Als dat niet lukt is het prima, maar dan blijven je kosten ook hoog.
Cato Benschop (22), freelance illustrator en creatief dienstverlener
VICE Money: Hoi Cato! Gaat het jou lukken om later een goed pensioen te hebben?
Cato Benschop: Toen ik net begon dacht ik dat ik mijn hele leven zzp-werk wilde doen, maar daar ben ik op teruggekomen. Ik ga volgend jaar rechten studeren, zodat ik in ieder geval een baan kan krijgen met een vast inkomen en een pensioenfonds. Idealiter zou ik drie dagen in loondienst werken en twee dagen bezig zijn met mijn eigen bedrijf.
Oké, maar dan lijkt het erop dat je een toekomst als zzp’er wel onzeker vindt.
Nee, want in principe heb ik altijd wel opdrachten. Ik wil gewoon niet de hele week bezig zijn met mijn eigen bedrijf. Het geeft ook stress om altijd maar creatief te moeten zijn.
Maak je je druk over je pensioen?
Eerder dit jaar had ik wel veel stress, omdat ik dacht dat het niet goed zou komen. Maar je legt dan wel veel druk op jezelf, en dat zorgt er echt niet voor dat je meer opdrachten binnenhaalt of betere keuzes maakt. Het is denk ik het beste om te denken dat het gewoon goedkomt. En los daarvan voelt het dus ook wel veilig om een vangnet te creëren.
Daan Doesborgh (30), schrijver
VICE Money: Hé Daan, ben jij al bezig met je pensioen?
Daan Doesborgh: Sinds kort ben ik een beetje aan het sparen. Ik kijk aan het einde van de maand wat ik overhoud en dat zet ik dan op mijn spaarrekening. Soms is dat 500 euro, soms is het maandenlang niets.
Vind je die onzekerheid niet vervelend?
Als er morgen een bedrijf naar me toe komt en zegt: “Je kunt bij ons precies doen wat je nu doet, alleen dan in loondienstverband,” dan zou ik dat meteen doen. Ik vind het vreselijk om ondernemer te zijn. Ook al ben ik voor 90 procent van wat ik doe vrijgesteld van btw, ik moet elk kwartaal weer zo’n domme aangifte doen en invullen dat ik geen overzeese vrachtschepen heb en zo. Echt een topsysteem. Maar ja, als kunstenaar kan ik helaas niet op een andere manier aan het werk.
Heb je weleens stress als je nadenkt over je pensioen?
Ik kan mezelf wel elke dag druk maken over het feit dat ik misschien over veertig jaar geen geld meer heb, maar daar schiet ik ook niets mee op. Als ik in loondienst ga werken, heb ik meer zekerheid, maar verdien ik ook minder. Er is niet echt een alternatief voor sparen wat ik sparen kan en hopen dat dat genoeg is. Als het zo doorgaat zoals nu heb ik goede hoop, maar aan de andere kant: als je zestig bent en je met wat pech nog dertig jaar moet doorleven, dan kost dat een aardige duit.
Denk je dat het jou gaat lukken?
Misschien als mijn poes Loes een beroemde internetkat wordt. Hoewel, Loes kan helemaal niks, behalve heel hard gillen en lief zijn.
Aicha van de Kimmenade (24), freelance filmmaker
VICE Money: Hoi Aicha, heb jij al iets geregeld voor je pensioen?
Aicha van de Kimmenade: Ik ben nog niet begonnen met opbouwen, omdat mijn bedrijf pas anderhalf jaar bestaat. Ik maak me er wel zorgen over; het is als zzp’er altijd spannend. Er gaat zoveel van je brutoloon af: inkomstenbelasting, kantoorhuur, investeringen, een buffer. Je houdt bijna niets meer over voor je pensioen.
Heb je al enig idee hoe je het uiteindelijk bij elkaar gaat sprokkelen?
Eigenlijk heb ik er nog niet helemaal over nagedacht, maar ik denk dat ik een percentage per project apart ga zetten: 10 procent, of zo. Ik krijg nu steeds meer ‘grote’ klanten binnen en uiteindelijk ga ik daarmee mijn pensioen kunnen opbouwen.
Kun jij aardig overweg met geld?
Zeker, iedere week vul ik voor mezelf een financieel overzicht in, waarin ik precies kan zien wat ik heb uitgegeven. Ik heb het nu anderhalve week niet gedaan, omdat ik op Ibiza was, maar ik kan nu al niet wachten om het weer in te vullen. Ik doe wel alles wat ik leuk vind en laat geen dingen liggen omdat ik het te duur vind. Als ik op mijn geld moet letten, let ik op de kleine kosten bij het boodschappen doen en bestel ik eens een keer geen eten op Thuisbezorgd.
Heb je weleens stress over je geldzaken?
Als klanten mij te laat betalen, krijg ik ook weer problemen met mijn betalingen en valt alles om als dominostenen. Ik zorg er wel altijd voor dat ik 50 procent vooraf laat betalen. Daardoor heb ik al minder stress. Soms besteed ik ook dingen uit aan anderen – ik werk bijvoorbeeld veel met een vaste camera- en geluidsman – en die kunnen dan in ieder geval betaald worden. Als je een goede buffer hebt, is dat geen probleem, maar dat is die van mij op dit moment nog niet. Ik ben er wel druk mee bezig, en ik geloof erin dat het uiteindelijk allemaal goed gaat komen.
Rowan Schwarz (26), freelance receptionist en host
VICE Money: Ha Rowan, heb jij al iets gespaard voor je pensioen?
Rowan Schwarz: Nee eigenlijk niet, maar blijkbaar heb ik iets opgebouwd toen ik nog in de horeca werkte. Een paar jaar geleden kreeg ik ineens een brief waarin stond dat ik een aantal tientjes pensioen had opgebouwd. Maar ik heb me er verder niet in verdiept. Ik dacht: dat komt later wel.
Maak je je geen zorgen dat je nauwelijks pensioen hebt opgebouwd?
Op dit moment niet, omdat ik nog niet zeker weet of ik zzp’er blijf. Ik studeer nu nog, maar wil hierna waarschijnlijk bij een adviesbureau werken om ervaring op te doen en een goed cv op te bouwen. Als ik me ervaren genoeg voel, wil ik misschien wel weer voor mezelf beginnen en op projectbasis gaan werken.
Stel dat je wel zzp’er blijft, hoe ga je dan sparen voor je pensioen?
Hard werken! Nee, ik denk dat ik dan een gemiddeld bedrag neem van wat ik maandelijks overhoud, nadat de vaste lasten eraf zijn gegaan. Als ik eens een maand meer verdien, zet ik misschien wat extra geld opzij, maar dat ligt aan hoeveel werk ik heb.
Denk je dat je zo genoeg spaart voor je pensioen?
Ja, ik maak me er niet druk om. Tot nu toe heb ik altijd alles voor mezelf nog goed geregeld. Toen ik een master ging doen, ben ik in de zomer ervoor bijvoorbeeld heel veel gaan werken en heb ik een geldpotje gemaakt. Dat diende als buffer voor als ik te druk was met mijn studie en daardoor een maand minder kon werken. Ik vertrouw erop dat ik mijn pensioen ook wel op een verstandige manier zal regelen.