We vroegen schrijvers op het Boekenbal of ze jou zouden aanraden om schrijver te worden

Afgelopen vrijdag kwamen in Paradiso in Amsterdam een boel schrijvers en nog veel meer niet-schrijvers samen om te dansen en net iets te dronken te worden op het meest exclusieve bedrijfsfeestje van het jaar, het Boekenbal.

Veel mensen dromen van een carrière als schrijver, terwijl er eigenlijk genoeg redenen te bedenken zijn om dat helemaal niet te willen. We vroegen vijf auteurs – toen ze nog niet met dubbele tong praatten – of ze het schrijverschap zouden aanraden, en of ze er weleens spijt van hebben dat ze niet iets anders zijn geworden.

VICE: Hoi Elfie! Zou je het anderen aanraden om schrijver te worden?
Elfie Tromp: Ja, absoluut. Het is een hele goede openingszin in de bar, om te zeggen dat je schrijver bent. Maar ik moet zeggen: nu ik de dertig gepasseerd ben, denk ik ook weleens aan de voordelen van een vast arbeidscontract met aantrekkelijke secundaire voorwaarden. Ik moet weleens huilen als ik mijn leven daarmee vergelijk.

Gebruik je je schrijverschap ook echt vaak om jongens te versieren?
O ja, non-stop.

En is het financieel een beetje aan te raden?
Voor millennials is alles toch al verloren. Niks is meer zeker. Dan kan je maar net zo goed die romantiek omarmen van het ellendige, armoedige bestaan, en doen wat je leuk vindt.

VICE: Ha Henk, het thema van de Boekenweek is 'verboden vruchten'. Welke vrucht zou jij willen verbieden?
Henk van Straten: Ik vind alle vruchten goed, man! Van mij mogen alle vruchten blijven. Ik vind bijvoorbeeld ook dat paddo's legaal zouden moeten zijn. Het is toch raar dat je als diersoort over een plant zegt: jij mag er niet zijn. Dat jij groeit is verboden. Ik snap niet dat dat wettelijk kan, dat je iets dat in de natuur groeit kan verbieden.

Zou je het de VICE-lezer aanraden om schrijver te worden?
Nee. Ik denk dat je schrijver bent, of niet. Ik kan bijvoorbeeld niets anders. Ik voel wel dat ik een talent heb, dat ik er misschien goed in ben, en daarom wil ik erin uitblinken. Maar stel dat het een keuze is, dat jij vijf kanten op kunt, en één daarvan is schrijver, dan zou ik dat niet zo snel kiezen. Het is fucked, man. 99 van de 100 boeken die uitkomen, komen niet voorbij hun eerste druk. Daar heeft iemand dan twee of drie jaar op zitten werken, en daarna is het alsof zo'n boek nooit bestaan heeft, alsof het is verdampt. Je hebt een aantal mensen die heel veel boeken verkopen, maar de kans op succes is megaklein, dus er is weinig te halen.

Gebruik je je schrijverschap weleens om meisjes te versieren?
Ja. Het klinkt heel banaal, maar het werkt wel. Als je 'iemand' bent, en mensen lezen dingen van je, dan is die introductie al geweest. Dat eerst op iemand afstappen in de bar, en zeggen: "Ken ik jou niet ergens van?" - die stap kan ik vaak overslaan.

Heb je er weleens spijt van dat je schrijver bent, en niet iets anders?
Nee, dat niet, want spijt kan je alleen hebben als er een alternatief was, en ik kan echt niks anders. Maar als ik had mogen kiezen, was ik denk ik liever muzikant geweest. Dat je met een band op pad gaat, samen op tour.

Bij een boek ben je er ook nooit bij als iemand het leest. Het schrijven zelf is fantastisch, maar daarna is je boek gewoon een product, waarvan je maar moet hopen dat mensen het willen lezen. Dat is frustrerend aan het schrijverschap. En de kans dat het lukt is vele malen kleiner dan de kans dat het niet lukt. Zelfs met een goed boek ben je er nog niet.

VICE: Tim! Zou je het mensen aanraden om schrijver te worden? 
Tim Hofman: Als je van schrijven houdt… Je wordt geen schrijver, je schrijft of niet. Ik heb zelf de luxe dat ik een boek kan schrijven en daarnaast nog allemaal andere dingen kan doen. Want een boek schrijven is wel fucking eenzaam. En voor de feestjes hoef je het niet te doen.

En voor het geld ook niet, hoor ik vaak.
Nou, dat is niet helemaal waar. Als je goed verkoopt, verdien je veel geld. Voor mij is het natuurlijk ook een extraatje. Ik had al een salaris, en daar kwamen opeens de inkomsten bij van mijn boek, dat goed verkocht is. Dan sta je wel juichend in de woonkamer. Ik had daar helemaal niet over nagedacht, en dacht opeens: holy shit.

En werkt het ook goed om vrouwen te versieren?
Lize: Nou, sinds hij schrijft, klappert alles wel nog meer hoor. Ja, ja.
Tim: Wie ben jij?
Lize: Hoi, ik ben Lize.

Maar het is niet zo dat je hebt gemerkt dat je opeens bij vrouwen van vijftig heel goed in de markt ligt?
Tim: Nou, dat gaan we vanavond even zien.
Lize: Dan ga ik om een hoekje staan en dan zien we wel wat er gebeurt. En dan ga ik er vandoor met Jan Siebelink.

VICE: Zou je het mensen aanraden om schrijver te worden?
Alma Mathijsen: Nou, wel als je ervan houdt om de hele dag in je pyjama te zitten en je pas aan te kleden als je naar buiten moet, en als je houdt van zitten en alleen zijn. Dan is het heel erg leuk. En je mag je eigen tijd inplannen. En hopelijk iets heel moois maken – als dat lukt is het heel leuk.

Werkt het schrijverschap goed als versiertruc?
Volgens mij helemaal niet. Nou ja, tijdens het schrijven zelf sowieso niet, want je ziet dan niemand. Ik heb volgens mij nog nooit iemand versierd door te zeggen dat ik schrijf. Ik maak hier echt niet genoeg gebruik van.

Ik zou zelf ook nooit van mijn leven met een schrijver samen willen zijn, maar dat komt denk ik ook wel omdat ik zelf schrijf. Volgens mij kan het bijna niet anders dan dat je dan jaloers op elkaar wordt.

Heb je er weleens spijt van dat je niet iets anders bent geworden?
Nou soms denk ik: het zou makkelijker zijn als je gewoon een baan hebt waarbij je niet de hele tijd die binnenwereld in moet, en waanzinnig eerlijk moet zijn en tot het uiterste moet gaan. Schrijven is best wel moeilijk. Maar als het eenmaal lukt, dan is het te gek. Daarom heb ik er totaal geen spijt van dat ik dit doe.

VICE: Heb je er weleens spijt van dat je schrijver bent geworden?
Raoul de Jong: Ik was al heel snel schrijver. Al meteen na de middelbare school begon ik aan wat later mijn eerste boek zou worden. Ik ben er echt ingerold, en heb nooit van tevoren bedacht dat het zo zou lopen. Op mijn 23e had ik al vier boeken geschreven, en toen dacht ik: is dit nou wat ik echt wil? Toen ben ik een tijdje gestopt, maar later miste ik het toch. Het helpt me om beter naar de wereld te kijken. En laten we wel wezen: ik ben inmiddels 33, en kan ook niets anders meer. Het enige andere alternatief is telemarketing.

Zou je het anderen aanraden om schrijver te worden?
Als je het om de juiste redenen doet. Als je er echt van droomt om verhalen te vertellen, dan wel. Maar je moet het niet doen omdat je rijk wil worden, of met je hoofd in tijdschriften wil staan of op wilt kunnen scheppen tijdens familiefeestjes ofzo. Dat is geen goede reden om het te doen, en dan hou je het ook niet vol. Maar ik word er zelf heel gelukkig van, ondanks al het gezucht. Het geeft me veel vrijheid. Ik heb de mogelijkheid om dingen te onderzoeken die ik interessant vind, en om avonturen te beleven. En om de wereld een beetje te veranderen, één lezer tegelijkertijd.

En werkt het schrijverschap goed als versiertruc?
Volgens mij valt dat wel mee. Maar ik heb al elf jaar een vriend, dus ik zou het eigenlijk niet zo goed weten. Mensen zijn wel snel onder de indruk als je zegt dat je schrijver bent. Meestal zeg ik het niet, juist daarom, want de eerste vraag die mensen dan stellen is: "O, ben je weleens in De Wereld Draait Door geweest?" Daar heb ik nooit zo'n zin in. En als mensen je niet kennen staat het ook heel opschepperig. Als ik in het buitenland ben, vertel ik wel vaker dat ik schrijver ben trouwens, want daar kent sowieso niemand me.