Waarschijnlijk heb jij, net als ik, de berichten over de Panama Papers met een groeiend gevoel van verbijstering en ongeloof gelezen. Wat de fuck? Hoe konden al die rijke klootzakken ermee wegkomen dat ze geen belasting betaalden, terwijl jij elk jaar urenlang op de site van de belastingdienst elk vakje op je aangifte zit in te vullen, en daarna steevast nog een paar honderd of duizend euro moet ophoesten? Wat is de truc?
Maar wees gerust. Als de grote jongens het kunnen, dan kan jij het met een beetje moeite, tijd en geld ook. Zo moeilijk kan het niet zijn om de belastingdienst een loer te draaien als het al deze rijke stinkerds ook zo lang is gelukt. Maar wat is de beste plek om jouw zuurverdiende centen te verstoppen? Welk belastingparadijs is het meest geschikt voor jou?
Videos by VICE
Lees hier de gids.
Britse Maagdeneilanden
Wat is het grote voordeel?
De Britse Maagdeneilanden waren de favoriete plek van Mossack Fonseca om lege vennootschappen op te richten. Dat zegt toch al genoeg? Fonseca liet ook bedrijven “rijpen” voor klanten via de Britse Maagdeneilanden – door ze op papier op te richten, en dan de bedrijven te verkopen aan klanten als ze eenmaal vier of vijf jaar bestonden. Handig voor diegenen die graag willen dat hun lege vennootschap een beetje geschiedenis heeft. En een koopje voor slechts 5400 euro per stuk.
In wat voor gezelschap zal mijn geld zijn?
Wees gerust, je geld zal met de meest gedistingeerde semi-witgewassen fondsen walsen op het grootste gemaskerde geldbal ooit – een rapport van KPMG van 2000 schatte dat een volle 45 procent van alle offshore bedrijven ter wereld op de Britse Maagdeneilanden zitten.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Absoluut. De Britse Maagdeneiland zijn een aards paradijs met net genoeg temperatuurvariatie – tussen de 16 graden op zijn laagst en 36 graden op zijn hoogst – om de illusie van seizoenen te geven. Pak je hypothetische zonnebrand maar in, er komt weer een semi-fictieve hittegolf aan!
Lees ook: Ik zocht uit of ik als millennial ook belasting kan ontduiken in Panama
Zwitserland
Wat is het grootste voordeel?
De Zwitsers weten wel hoe ze hun mond moeten houden. Deze legendarisch zwijgzame Alpinistische saaihansen hielden zich zelfs aan hun no-questions-asked-beleid toen zwart gelaarsde soldaten maar bleven aankomen met zakken vol met gouden tanden in de vroege jaren veertig. Het ideaalbeeld van een geanonimiseerde Zwitserse bankrekening blijft tot de publieke verbeelding spreken.
Wat is het addertje onder het gras?
Het is helaas zo dat het Zwitserse systeem niet meer zo waterdicht is als het ooit was. Tien jaar geleden sloten de Zwitsers al een verdrag met andere Europese landen waarin staat dat ze rente-inkomsten moeten melden, en vier jaar geleden maakten ze een dealtje met Nederland om zwartspaarders op te kunnen sporen. Sinds vorig jaar moet Zwitserland het ook melden als een burger van de EU een rekening opent in Zwitserland. Een geheime bankrekening in de Alpen is dus een stuk lastiger, zo niet onmogelijk, geworden.
In wat voor gezelschap zal mijn geld zijn?
Onberispelijke Europese en Oosterse aristocraten, mijnheer. Het is lastig om details te vinden, maar volgens de zogenaamde Lagarde-lijst die in 2010 boven tafel kwam na een inval bij het huis van een voormalige medewerker van de Engelse bank HSBC, zal je geld kunnen netwerken met de beroemde schatkisten van Arabische koningshuizen, de cheques van supermodellen, en de torenhoge bankrekeningen van atleten en onbetrouwbare bankiers.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Absoluut. En dat niet alleen: als ze klaar zijn op de piste, kunnen ze met elkaar van bil gaan in de après-skisauna’s van jouw verbeelding.
PANAMA
Wat is het grote voordeel?
Waarom zou je niet gewoon dichtbij het hoofdkwartier van Mossack Fonseca blijven? De Panamese regering begon in 1919 Amerikaanse schepen te registreren alsof ze van henzelf waren, en in de decennia daarna groeide die kleine vorm van belastingontwijking uit tot een bloeiende industrie, tot in 1982 meer dan honderd banken er kantoren hadden. Rond 1989 had de militaire junta van Manuel Noreiga de witwasindustrie min of meer genationaliseerd. Dat ging prima, totdat de Amerikanen zo pissig werden over de reputatie van het land als het epicentrum van het witwassen van drugsgeld dat ze zijn regime omver wierpen. Maar zelfs nu is het voor financiële instellingen wettelijk verboden om informatie te geven over buitenlandse rekeninghouders.
In welk gezelschap zal mijn geld verkeren?
Echte hoge omen. Zo had de directeur van de Engelse bank HSBC, Stuart Gulliver, een bedrijf in Panama laten oprichten door Mossack Fonseca. Dit deed hij zodat hij een persoonlijke rekening kon beheren bij HSBC in Zwitserland, en zo de bonus van zes miljoen die hij zichzelf gegeven had geheim kon houden voor zijn collega’s.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Wellicht. Hoewel Panama bekend staat om z’n (lucht)vochtigheid, met een regenseizoen dat van mei tot januari duurt, ligt het land in ieder geval buiten het orkaangebied. En met temperaturen variërend van 32 tot 21 graden zullen de niet-bestaande mensen die in jouw activa-mapje wonen in ieder geval nooit een denkbeeldige trui hoeven aantrekken.
Kaaimaneilanden
Wat is het grote voordeel?
Als een belastingparadijs voelen de ”Kaaimaneilanden” heel erg jaren tachtig, maar er is weinig veranderd in het kleine Caribische archipel sinds het voor het eerst naam maakte als plek waar de rijken zichzelf kunnen helpen om nog iets rijker te worden. Ondanks het feit dat er maar 56 duizend mensen wonen, beheren de Kaaimaneilanden activa ter waarde van 1,5 biljoen dollar – een vijftiende deel van de totale wereldwijde bancaire rijkdom, waardoor de Kaaimaneilanden het op vier na grootste bankcentrum ter wereld zijn.
In welk gezelschap zal mijn geld verkeren?
Jan en alleman, helaas. De Kaaimaneilanden zijn nu zo populair, dat als een schurkenstaat vanavond nog besloot om ze te bombarderen, ze honderdduizend papieren bedrijven zouden platgooien – dat is twee bedrijven per Kaaiman.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Als het gaat om de temperatuur, dan wel, maar stormen blijven een probleem – in 2004 werd de tropische spaarpot getroffen door een orkaan die 83 procent van alle gebouwen in het land beschadigde. Gelukkig bleef het geld ongedeerd.
Nederland
Wat is het grote voordeel?
Voor jou als Nederlander niet zo veel, maar voor een buitenlandse multinational is er genoeg te halen (of niet te betalen) in ons land. Om een bedrijf te vestigen in Nederland hoef je alleen maar een postbus te openen. Er zijn naar schatting 120 duizend postbusfirma’s in het land – die zo worden genoemd omdat het enige wat je nodig hebt om er eentje te beginnen een Nederlands adres is. Misschien is dit ook waarom 48 procent van de bedrijven op de Fortune 500-lijst hun operaties door Nederland sluizen, en waarom het Witte Huis ons in 2010 al een belastingparadijs noemde.
Als ik wel een buitenlandse multinational was, in welk gezelschap zou mijn geld verkeren?
Rocksterren, baby. Bono, Mick Jagger – veel van de grootste namen in de popmuziek hadden hier jarenlang een postbusbedrijf. Jouw buitenlandse geld zal hetzelfde pad bewandelen dat Starbucks ook volgde op weg naar werelddominatie, door gebruik te maken van een maas in de belastingwet die zegt dat de inkomsten van buitenlandse dochterondernemingen vrij zijn van belasting als ze teruggaan naar het hoofdkantoor in Nederland.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Nee.
Jersey
Wat is het grote voordeel?
Lekker dichtbij. Al veertig jaar lang is dit eiland voor de kust van Frankrijk met een inwoneraantal van maar 95 duizend mensen een makkelijk bereikbaar toevluchtsoord voor rijke stinkers die hun zakenpartners willen laten overvliegen voor wekelijkse vergaderingen in dit belastingontwijkende Fortress Of Solitude.
Wat is het addertje onder het gras?
Het proletariaat zou in opstand kunnen komen. Het eiland heeft sinds 2009 op aandringen van de Engelsen een aantal nieuwe openbaarmakingsprotocollen aangenomen, waardoor de hoeveelheid geld die er via Jersey wordt gemanaged dramatisch geslonken is. Hierdoor is de belastinggrondslag van het eiland flink op de helling komen te staan, en wordt verwacht dat Jersey in 2019 150 miljoen euro in het rood zal staan. Totaal bankroet, dus.
In welk gezelschap zal mijn geld verkeren?
Voornamelijk oud geld uit Engeland, met een lange familiegeschiedenis in de bankierwereld. Chique maar stoffig, dus.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Absoluut! De hoofdstad van Jersey, St. Helier, ligt op dezelfde breedtegraad als veel van de betere wijn producerende delen van Frankrijk, wordt verwarmd door de Golfstroom, en krijgt de meeste zon van de Britse Eilanden. Maar gezien het feit dat de geheimhouding niet langer is gewaarborgd, zullen je denkbeeldige werknemers waarschijnlijk binnenkort hun fictieve eigendommen inpakken een ander heenkomen zoeken voor jouw geld en semi-fictieve lege vennootschap.
Luxemburg
Wat is het grote voordeel?
Het saaiste land van Europa en toch achter gesloten deuren totaal krankzinnig: het Groothertogdom Luxemburg verenigt het beste van het oude aristocratische Europa met het rücksichtsloze kapitalisme van de nieuwe EU. Investeerders zitten maar een uurtje met de trein van Brussel, waar je kunt pleiten voor hogere subsidies, terwijl je op hetzelfde moment niet de vennootschapsbelasting hoeft te betalen die dat mogelijk zou maken.
Hoeveel zou je uiteindelijk kunnen besparen? Nou, Shire, het bedrijf achter Adderral, hoefde over vier jaar minder dan twee miljoen dollar in venootschapsbelasting te betalen, over rente-inkomsten van 1,9 miljard dollar. En hun dochteronderneming was in die tijd maar 55.000 dollar kwijt aan personeel. Wat is 1,9 miljard min 55.000? Een heel behoorlijk rendement.
In welk gezelschap zal mijn geld verkeren?
IKEA, FedEx, Pepsi. Amazon, tot ze daarmee een paar jaar geleden zijn gestopt. Genoeg blue chip bedrijven die een krankzinnige hoeveelheid geld hebben verdiend en daar absoluut niet een deel van terug zouden moeten geven aan de landen waarin ze het hebben verdiend. Waarom zouden ze ook? Al dit geld is te mooi om belasting over te betalen.
Zullen de denkbeeldige werknemers van mijn semi-fictieve lege vennootschap genieten van het weer daar?
Als ze van een gemiddelde wintertemperatuur van nul graden houden, dan zullen ze het geweldig vinden. En aangezien ze geheel denkbeeldig zijn, is het makkelijk om je een parallelle wereld voor te stellen waarin ze dol zijn op temperaturen rond het vriespunt.
Lees ook: Waarom je wél een fuck moet geven om de Panama Papers