Dit is hoe erfenissen families totaal uit elkaar drijven

Dit artikel verscheen eerder op VICE Money.

Als het op erfenissen aankomt kunnen de emoties hoog oplopen. Zelfs op het oog onschuldige mensen verliezen nog wel eens de controle als het om geld gaat, zelf rond iets gevoeligs als de dood. Zo heeft een dominee een paar weken geleden nog een demente vrouw gedwongen hem erfgenaam van haar 300.000 euro te maken, door te zeggen dat als ze dit niet zou doen, ze “in de hel zou komen.”

Mijn grootvader liet mijn familie een enorme zak geld na op een Zwitserse bank. Al vrij snel ontstond er een fikse ruzie over wie dit moest gaan ophalen. Want men wilde het nu wel eens gaan uitgeven. Maar met een paar ton in je achterbak de grens oversteken, wil niemand. Ruzie dus, nog voordat er überhaupt geld was. Gelukkig zijn er ook mensen die hun nabestaanden dit leed besparen, en om ruzie te voorkomen gewoon al hun geld in stukjes knippen of alles nalaten aan hun hond.

Omdat we wellicht wat kunnen leren van al deze boze mensen sprak ik ze over hun ruzies. Zo bleek maar weer eens, dat zelfs de meest harmonieuze families uit elkaar gedreven kunnen worden als er een som geld op ze wordt losgelaten.

Mijn familie heeft nogal geruzied over geld. Aan mijn moeders kant ging het om belastingvrije schenkingen. De kinderen van mijn grootouders hadden namelijk een appartement voor op hun oude dag voor ze gekocht. Het was meteen afbetaald, dus hoefden mijn grootouders geen huur te betalen. De kosten voor de woning werden alleen niet 50-50 verdeeld: mijn tante betaalde 30% en mijn ouders 70%. Omdat mijn grootouders hypotheekvrij woonden hadden ze al snel te veel geld te besteden. Toen is mijn oma belastingvrije schenkingen gaan doen. Ze gaf zowel mijn tante als mijn ouders 5000 euro. Vervolgens barstte de hel los.

Mijn ouders vonden dat ze recht hadden op 70% van die tienduizend euro omdat ze ook 70% van het huis hadden betaald. In reactie hierop heeft mijn tante gezegd dat mijn ouders altijd al oneerlijke mensen zijn geweest. Ze werden uitvreters en profiteurs genoemd. Foto’s van ons gezin zijn door onze familie op onze stoep gedumpt. Zo van: jullie horen niet meer bij ons. Mijn oma ging zich er ook mee bemoeien en koos partij voor mijn tante. Hierna viel er niet meer met elkaar te praten, er kwam zelfs een advocaat bij kijken. Toen mijn oma doodging was de hele familie op de begrafenis en hebben we gedaan alsof er geen ruzie was. Dat was afschuwelijk. Mijn neven en nichten deden raar tegen ons, die waren ook tegen ons opgezet. Toen mijn opa doodging ben ik om deze reden zelfs niet naar de begrafenis gegaan. Door die ruzie om 5000 euro is een hele familie uit elkaar gevallen.

De ruzie speelde zich af in de familie van mijn moeder. Mijn overgrootvader had een stucadoorsbedrijf en alle kinderen werkten bij dit bedrijf. Maar het opvallende was dat hij, toen hij dood ging, van die zeven kinderen er maar één eigenaar maakte. De overige zes bleven gewone werknemers in het bedrijf. Die zes bleven altijd braaf naar hun werk gaan, maar er heersten wel wrokgevoelens. Het gevolg was dat er altijd ruzie was over geld. Zo ging op een gegeven moment de eigenaar van het bedrijf dementeren. Zijn zus deed lief, trok bij hem in en zorgde voor hem. Als haar demente broer ‘s nachts verward begon te schreeuwen wist ze hem altijd gerust te stellen.

Vervolgens begon een andere broer haar te verwijten dat ze alleen maar zorg verleende voor het geld, omdat als de demente broer overleed, zij in het mooie huis wilde blijven zitten. Dat was echt wrok, omdat hij werknemer was geworden en geen eigenaar. Dat schoot bij haar natuurlijk in het verkeerde keelgat. Ze heeft toen gezegd dat ze zich niet liet aanmeten dat ze haar broer verzorgde voor een erfenis en is meteen uit het huis vertrokken.

Toen is die broer met kritiek er zelf gaan wonen. Maar hij kon helemaal niet omgaan met de dementie van zijn broer. Als die ‘s nachts begon te schreeuwen wist die hem niet te sussen maar maakte hem alleen maar bozer. Dus het gevolg was dat hij na drie maanden zijn dementerende broer naar de een opvang heeft gebracht. Vervolgens is hij in dat huis blijven wonen met zijn vrouw. En deed dus eigenlijk waar hij zijn zus van beschuldigde.

Toen mijn opa en oma overleden, erfde mijn vader samen met zijn drie broers en twee zussen een groot stuk land dat inmiddels meer dan een miljoen waard is. Mijn tante wilde niet meewerken aan de verkoop van het land, waardoor we het niet konden verkopen. De hele familie is met haar gaan praten om haar te overtuigen het wel te verkopen. Maar ze hield haar poot stijf. Het land mocht niet verkocht worden, ook al wist niemand waarom.

De kinderen van mijn grootouders werden steeds ouder; een aantal verwierp de erfenis. Er hadden dus steeds meer kleinkinderen recht op het land. Ik treed namens de kleinkinderen op als gevolmachtigde. Toen mijn tante uiteindelijk stierf, vernamen we dat via een medewerker van de gemeente. Ze bleek kanker te hebben, maar wilde niet dat haar familie werd ingelicht. Ze heeft een poosje dood in haar appartement gelegen zonder dat iemand het überhaupt doorhad. Niemand had nog contact met haar.

Mijn opa had veertien kinderen. Omdat ze met zoveel waren, waren ze niet zo hecht. Toen mijn opa doodging, werd er geruzied over de verdeling van een som geld en het huis. In die ruzie werden allemaal oude koeien uit de sloot gehaald, over geld dat sommige kinderen al eerder gekregen zouden hebben. En waar ze nu dus geen recht meer op zouden hebben. Op een gegeven moment vormden zich twee kampen. Met het kamp waar wij niet bij hoorden is al het contact verbroken. Die zie ik dus nooit meer.

De hele familie is uit elkaar gevallen en dat vind ik best wel schokkend. Allemaal omdat sommigen vonden dat ze meer recht hadden hadden op het geld dan anderen. Er is geen advocaat bij komen kijken maar mensen hebben zich erbij neergelegd dat ze het niet eens werden, en de ruzie nooit echt goed afgerond. Ik weet van sommige ooms en tantes niet eens meer hoe ze heten. Ik ben wel altijd benieuwd gebleven hoe het met ze gaat. Ik denk dat als een familie kleiner is een erfenis makkelijker te verdelen is. Bij een grote familie moeten meer mensen het eens zijn. Dan gaan zich partijen vormen.