Zijn project begon al zes jaar geleden, toen Sjoerd Houben (29) voor zijn opleiding aan de KASK in Gent (Koninklijke Academie voor Schone Kunsten) “de sociale dynamiek in een groep” moest onderzoeken en fotograferen. “Een beetje random kwam ik bij een sportschool voor bodybuilders terecht,” vertelt hij aan de telefoon. “Ik kon ook naar de brandweer of een militaire school, maar ik wilde ergens naartoe waar ik ook echt nieuwsgierig naar was.”
Advertentie
Vanaf vandaag, 1 november, is zijn serie No Muscle Can Stretch Itself te zien in Melkweg Expo in Amsterdam. Hoe het komt dat hij jarenlang doorgegaan is met deze serie? “Een obsessie is een beetje te sterk woord, maar ik ben geïnteresseerd in het beeld van klassieke mannelijkheid dat er heerst in de bodybuilderswereld – ik probeer te begrijpen waar dat vandaan komt.”
Door veel te lezen over bodybuilden en te praten met de mensen die hij fotografeerde, kwam hij zijn antwoorden tegen. “Het beeld van bodybuilders zoals we dat nu nog steeds kennen is ontstaan in de jaren zeventig en tachtig, door Schwarzenegger en Pumping Iron. Dat heeft de standaard gezet, en is een afgeleide van prototype mannelijkheid waarin fysieke kracht overeenkomt met moed en mentale kracht. Maar inmiddels leven we in een tijd waarin klassieke genderrollen veranderen. Hoe ontwikkelt die tendens zich bij bodybuilders, of juist helemaal niet?”
Houben fotografeerde op verschillende momenten zowel vrouwelijke als mannelijke amateur-bodybuilders backstage voorafgaand aan een wedstrijd, of bij de sporters thuis. “Door gesprekken met hen werd ik ook geconfronteerd met mijn eigen vooroordelen. Het is natuurlijk een sport die erg om uiterlijk draait, maar de redenen waarom mensen dit doen zijn heel verschillend. Een van de mannen was het zat om dik te zijn, een vrouw wilde weer fit worden na haar zwangerschap, voor anderen was het echt een levensinvulling. Maar voor iedereen deed het veel goed voor zowel het fysieke als mentale welzijn.”
Advertentie
Esthetisch vindt Houben het interessant als je de spieren ziet werken, tijdens oefeningen, maar toch zitten er veel foto’s bij waarin de body’s niet echt builden. “Een groot deel van de sport begint al voor het podium: gedisciplineerd eten en trainen, maar ook bijvoorbeeld een teint op je lijf aanbrengen waarmee je een goed contrast kan laten zien op het podium. Dat is een wezenlijk deel van de wedstrijd – een slechte teint kan zorgen voor verlies.”Of zijn project met de bodybuilders nu klaar is, weet hij nog niet. “Voor mijn gevoel is iets af als het in boekvorm verschijnt – maar misschien moet ik dat hierbij loslaten.”
Tot en met 8 december kun je naar Sjoerd Houbens serie kijken in Melkweg Expo. De expositie maakt deel uit van FOLLOW ’19 – lees hier meer.