Een zwarte kunstenaar ontwierp een jaar lang iedere week een ander KKK-gewaad

Paul Rucker groeide op in de late jaren tachtig in South Carolina. Hij was nooit echt geschokt door aanwezigheid van de Klu Klux Klan. De zwarte kunstenaar, cellospeler en publiek spreker zat bij een orkest toen hij ze voor het eerst van dichtbij zag. “Ik herinner me dat ik op een dag naar buiten ging om te lunchen, het was een prachtige dag,” vertelt Rucker aan The Creators Project. “Er was net een Klan-bijeenkomst bezig en ze hadden van die witte gewaden aan. Het is me altijd bijgebleven, maar toch schrok ik er helemaal niet van. Ik was veel te jong. Ik begreep niet dat ik bang hoorde te zijn voor dat soort mensen.”

De nieuwsgierigheid die Rucker destijds voelde vormt de onderliggende motivatie voor zijn nieuwe tentoonstelling REWIND, die tot dertig juli te zien is in het Seattle’s Center on Contemporary Art. “Ik begon vragen te stellen en kreeg simpele antwoorden als: ‘Oh, dat is een slechte groep mensen, ze haten zwarten.’ Maar ik kwam erachter dat het zoveel ingewikkelder ligt dan dat. Er waren drie golven binnen de Klan. De eerste begon in 1865 met Nathan Bedford Forrest, een voormalig slavenhandelaar. De tweede golf werd geïnspireerd op Birth of a Nation – ook de naam van mijn project. Mijn persoonlijke Birth of a Nation was een project waarbij ik een jaar lang iedere week een nieuw Klan gewaad maakte."

Inmiddels heeft Rucker zijn project voltooid, met als resultaat een kleurrijke collectie Klan-gewaden van materialen die uiteenlopen van glanzend spandex tot Afrikaanse Kentedoeken. De kledingstukken halen een lelijk deel van Amerika, waar ook nu nog niet graag over gepraat wordt, binnen de muren van het museum. Het is vervreemdend om naar te kijken.

“De eerste golf kende geen echte leden, maar de tweede, die rond 1920 begon, had tussen de vier en vijf miljoen aanhangers. Dat is meer dan vijftien procent van de bevolking. De Klan-gewadenfabriek in Buckhead, Georgia moest standaard twintig gewaden op voorraad houden. Het was een vierentwintiguurs fabriek… De gewaden zorgden uiteindelijk voor een deel voor de financiering van de organisatie.”

“Dit is onderdeel van onze nationale geschiedenis. Een belangrijke reden dat ik dit wilde doen is omdat veel musea over de hele wereld wel Klan-gewaden in hun collectie hebben, maar ze niet tentoonstellen. Er zijn zoveel historische musea die deze artefacten niet laten zien, en dat terwijl het een onopgelost onderdeel van het verleden is – het gaat niet zomaar weg. Het komt gewoon terug in een nieuwe vorm. Dat is waar REWIND over gaat.”

Voor Rucker gaat REWIND net zozeer over ras als over macht. Onderdeel van de tentoonstelling is een datavisualisatievideo met de titel Proliferation waarin de huidige gevangenispopulaties van de Verenigde Staten door de jaren heen tegenover de slavenpopulaties geplaatst. Volgens het NAACP maken Afro-Amerikanen één miljoen van de 2.3 miljoen gevangenen uit. En hoewel de bevolking van de VS slechts 5% van de wereldbevolking opmaakt, houdt het land wel maar liefst 25% van alle gevangen vast. De slavernij is nooit helemaal opgehouden, wil Rucker zeggen.

“REWIND reikt van de slavernij tot aan ons moderne gevangenisstelsel, het gaat over structuren die er al sinds de slavernij zijn… Ik denk dat, voordat we constructieve gesprekken kunnen voeren over ras, macht, ongelijkheid en alles wat daarmee samenhangt, we eerst moeten zorgen dat we goed geïnformeerd zijn. Mijn werken gaan daarom vaak over de zwarte bladzijdes van de geschiedenis waar je op school niets over leert.”

Klik hier om meer te weten te komen over REWIND, of bezoek de tentoonstelling in het Seattle’s Center on Contemporary Art.