Waarom moet je kakken als je nerveus bent?

Ach, vrienden. Ze zijn net familie, maar dan leuker. Je kunt ze zelf uitkiezen, en ze zullen nooit dingen tegen je zeggen als "het is hier geen hotel". Als je op je bek gaat, zal er altijd een klaarstaan om je op te vangen. En als je een gebroken hart hebt, is er altijd wel iemand bereid om je chocoladeijs en wodka te voeren tot je je beter voelt (of moet kotsen). Maar hoe leuk je vrienden ook zijn, ze doen soms ook heel erg domme dingen. Dingen waar ze wakker van liggen, dingen die ze liever niet met de wereld delen. Dingen die vragen bij ze oproepen die ze maar wat graag beantwoord zouden zien. Gelukkig hebben ze jou om die vragen namens hen te stellen. En gelukkig is er deze column, waarin wij hun beschamende vragen beantwoorden.

Het scenario Een vriendin van je haast zich met samengeknepen billetjes naar de wc. Ze trekt de deur met een knal achter zich dicht en gooit het slot erop, alles met ingehouden adem. Over tien minuten begint een belangrijke vergadering waar ze een presentatie moet geven, en het zweet biggelt over haar voorhoofd, en over andere lichaamsdelen. Als ze soms een beetje nerveus is dan moet ze vaak plassen, maar dit is anders. Ze voelt dat ze helemaal leeg moet. Haar maag is zo gespannen dat ze zich tijdens het poepen afvraagt of ze zou kunnen kotsen in het kleine prullenbakje dat aan de muur vastgeschroefd zit.

Het begon een uur geleden met buikpuin en misselijkheid, toen ze aan haar bureau de puntjes op de i zette in Powerpoint. Nu huilt ze een beetje om de gruwelijke krampen in haar maag, van de zenuwen.

Het ergste dat kan gebeuren Je vriendin kan de stress van het presenteren straks niet aan, en poept in de mooie pantalon die ze speciaal voor deze belangrijke vergadering heeft aangeschaft. De plotselinge drang om je darmen te legen kan veroorzaakt worden door PDS, het prikkelbare-darm-syndroom. Dat is een mix van een opgeblazen gevoel, misselijkheid, diarree en flatulentie die doet denken aan een rottend karkas van een dier dat als laatste maal een doos beschimmelde eieren heeft leeggegeten.

PDS ontstaat wanneer je hersenen en je darmen niet goed communiceren, en zorgt voor een abnormale aandrang om te poepen. Het is moeilijk vast te stellen of je PDS hebt (want er zijn zoveel dingen waar je buikpijn van kunt krijgen), maar toch weten we dat zo'n elf procent van de mensheid er last van heeft. De voornaamste oorzaak: stress.

Darmendeskundige en presentator Partha Nandi uit Detroit zegt dat PDS niet per se psychologisch is, maar met alles van je hersenen tot je anus te maken heeft. Als je darmen en je hersenen niet lekker op één lijn zitten, krijg je last van prikkelbare darmen. Courtney Houchen, hoogleraar gezondheidswetenschap aan de Universiteit van Oklahoma, legt uit dat dit vooral door stress komt, en dat is ook de reden dat je vriendin een sprintje naar de plee trekt net voor ze die belangrijke presentatie moet geven.

"Als een mens moet vluchten of moet vechten, dan verplaatst het bloed zich van de niet-essentiële organen naar hart, longen en spieren, zodat je harder kunt rennen. Die extra dosis bloed kan het verschil tussen leven en dood betekenen." Over maagkrampen zegt ze: "Ingeslikte lucht komt normaal gesproken in je spijsverteringskanaal, en als er geen bloed meer naar je darmen gaat dan kan die lucht ook niet worden weggewerkt, waardoor je buikpijn krijgt."

Wat er waarschijnlijk gaat gebeuren Ook als het geen PDS is, dan zit je lichaam nog wel in de minder erge modus 'vechten of vluchten'. Onze lichamen zijn gemaakt om te overleven. Als de bijnieren worden gestimuleerd komen stofjes als adrenaline in ons bloed, waardoor we beter met dreiging kunnen omgaan. Die stress uit zich op verschillende manieren: klamme handen, natte oksels, of sprintjes naar de wc.

Dit mechanisme zit in het oudste deel van onze hersenen, het 'reptielenbrein', zegt psycholoog Robert Udewitz. "Onze ratio komt dan in conflinct met ons instinct." Het klopt dat we onze darmen legen om harder te kunnen rennen, zegt hij. Stel je voor: als mensen in de prehistorie moesten wegrennen voor een woest kudde mammoeten, dan deden ze dat dus kotsend, poepend en pissend, zodat ze alle ballast kwijt waren en konden rennen als Daphne Schippers.

Vandaag bestaat stress vooral uit de bus missen en je moeten haasten om op tijd bij een sollicitatiegesprek te komen. In zo'n geval heb je tamelijk weinig aan dat mechanisme.

Wat te doen Ons lichaam herstelt snel van adrenaline, en waarschijnlijk heeft je vriendin gewoon even op de plee gezeten, en kon ze daarna presenteren alsof er niets gebeurd was. Gelukkig was haar buikpijn weer voorbij. Maar wat kan ze de volgende keer doen om dit proces soepel te laten verlopen?

Nandi zegt dat je vet, pittig eten en frisdrank moet mijden, omdat die in combinatie met stress voor buikpijn kunnen zorgen. Beter eet je eiwitten, geschild fruit en een beetje brood: voedsel dat je maag juist kalmeert.

Je kunt ook ademhalingstechnieken en yogaoefeningen doen. Sla de balasana wel over (de kinderpose), want als je al een beetje aandrang hebt dan kak je in die houding sowieso een beetje in je broek.