Tien dingen die je altijd al wilde vragen aan iemand met één been

Je staat er waarschijnlijk niet zo vaak bij stil hoe handig het is om twee benen te hebben. Bijvoorbeeld als je even een sprintje wilt trekken om je trein te halen, 's zomers als een strandwacht in Baywatch de zee in wilt duiken, of als je gewoon ergens naartoe wilt fietsen. Voor Mickey Delfsman zijn die dingen een stuk minder vanzelfsprekend dan voor de meeste mensen. Hij heeft namelijk maar één been. Om erachter te komen voor welke onverwachte problemen je komt te staan als je een been mist, stelde ik hem een paar vragen.

VICE: Ha Mickey. Hoe komt het dat je maar één been hebt?
Mickey: Toen ik een jaar of tien was kreeg ik botkanker in mijn scheenbeen. Daar kwam ik per toeval achter. Ik had mijn been overbelast, en kon er eigenlijk niet meer op staan. De dokter zag direct dat er iets mis was, en een jaar later hoorde ik dat mijn been eraf moest. Ze hebben nog gekeken of het gered kon worden — ik zou dan een soort stijf been overhouden. Uiteindelijk is hij er uit voorzorg afgehaald. Ik mocht nog wel beslissen hoe het eruit zou komen te zien. Ik koos ervoor mijn knieschijf iets naar boven te laten verplaatsen, en de rest er volledig af te laten halen. Er bestaat ook nog zoiets als een omkeerplastiek; dan halen ze je voet eraf, draaien 'm om, en zetten hem op je knie, waardoor je hiel als knie functioneert. Dit kon ook, maar dat heb ik niet gedaan.

Heb je weleens last van fantoompijn?
Ja, ik heb er zelfs medicatie voor gekregen, maar volgens mij heb ik die kuur nooit afgemaakt. Ik heb er nog steeds last van en weet niet of het ooit nog weggaat. Fantoompijn voelt voor mij als een heleboel tintelingen op de plek waar mijn been had moeten zitten. Als ik me erop focus, lijkt het alsof mijn voet er nog is, maar dat-ie helemaal vastzit. En af en toe voel ik ook echt een schok door mijn been trekken. Het kan ook lijken alsof mijn voet er nog zit, maar dan op een andere plek.

Hoe loop je als je maar één been hebt?
Ik heb een prothese, en daar kan ik goed op lopen. Vroeger hinkelde ik bijna altijd. Daardoor is het been dat ik nog heb heel sterk. Ik heb mezelf ook opnieuw leren lopen, ik heb nooit echt fysiotherapie gehad. Het was gewoon een kwestie van veel oefenen. Ik was jong en wilde gewoon buitenspelen, dus deed ik dat.

Kort geleden ging mijn knie stuk, waardoor ik een tijdje rondliep met een knie die niet werkte — dan liep ik, en trok hij ineens stijf. De protheses gaan ook vaak kapot omdat ik ze overbelast. Er zit ook olie in, die kan gaan lekken. Normaal gesproken gaat een prothese wel een jaar of drie mee, misschien zelfs langer. Maar ik slijt ze heel snel, en na twee jaar is-ie bij mij vaak al stuk. Ik doe er veel mee: ik ga gewoon uit, en bezorg voor mijn werk eten op de fiets. Bij mijn vorige prothese was de voet ook op verschillende plekken gebroken.

Hebben mensen weleens een grap met je prothese uitgehaald?
Op vakantie in Spanje was onze wc-bril kapot. Toen hebben een paar vrienden gevraagd of ze m'n been mochten meenemen naar de receptie, waar ze een hotelmedewerker hebben wijsgemaakt dat dat been uit de wc omhoog was gekomen. Die arme vent snapte er niks van. Dat was grappig. Minder leuk vond ik het toen een vriend van me op Best Kept Secret een soort vuilnisbelt had gemaakt, en mijn been daar ook bij had gelegd. Dat soort dingen moet je echt eerst vragen.

Zijn er momenten waarop je je been meer mist dan normaal?
Ik kan alles eigenlijk wel redelijk goed doen. Oké, ik kan niet meer zo goed voetballen of basketballen, maar het lukt wel een beetje. Alleen met zwemmen is het echt lastig. Naar het strand gaan is voor mij heel moeilijk. Ik mis zwemmen. Mijn prothese kan het water niet in. Ik kan hem natuurlijk uit doen, maar daar heb ik niet altijd zin in. En dan moet ik op één been naar het water hinkelen. Ik heb dat vroeger wel gedaan, maar meestal ben ik nu gewoon in de schaduw te vinden.

Het is ook weleens gevaarlijk geweest. Ik zat een keer met een vriend in een reuzenrad op de kermis, toen ik op een bepaald moment merkte dat de voet van mijn prothese vast zat tussen het bakje en het rad zelf. We kwamen daardoor steeds schever te hangen. Toen we 'm echt begonnen te knijpen schoot-ie ineens los en slingerde het bakje heel heftig heen en weer. We zijn toen echt bijna naar beneden gestort. Vooral die vriend van me, want ik was misschien nog wel aan mijn been blijven hangen.

Als je had kunnen kiezen tussen een arm of een been kwijtraken, wat zou je dan kiezen?
Als je een arm zou missen zou je wel kunnen voetballen en zo, en je bent natuurlijk veel stabieler. Maar ik denk toch dat ik alsnog voor het kwijtraken van m'n been kies. Ik ben dat nu gewoon gewend.

Heb je je missende been weleens als excuus gebruikt?
Ja, vroeger wel. Ik ben weleens in een pretpark gewoon in een rolstoel neergeploft en zo via alle ingangen voor gehandicapten naar binnen gereden. Ik had toen al wel een prothese, maar dikte het allemaal extra aan. Ik was daar vroeger best makkelijk in — gewoon even in een rolstoel gaan zitten. Ook op festivals zijn we best vaak met een groepje op de gehandicaptenplek beland bij echt overvolle concerten.

Ben je weleens gepest omdat je een been mist?
Ik ben wel een beetje gepest, maar niet erg direct. Mensen kunnen om me lachen omdat ik niet erg snel ben. Dan halen ze grapjes uit, en rennen ze weg, waarop ik ze natuurlijk niet kan bijhouden. Maar ik kan me niet heel erg specifieke pesterijen herinneren. Ik ben opgegroeid in een relatief klein dorp, waar iedereen wist onder welke omstandigheden ik m'n been was kwijtgeraakt. Dan behandelen ze je wel voorzichtig. Dat vond ik soms ook wel vervelend, want het is niet altijd leuk om zielig gevonden te worden.

Reageren mensen weleens vervelend als ze zien dat je een been mist?
Vroeger bedekte ik mijn prothese in de zomer, maar daar ben ik overheen gegroeid. Mensen kijken wel, maar de reacties vallen erg mee. De reacties komen vooral van kleine kinderen die niet begrijpen wat er aan de hand is. Dan vragen ze het, en leg ik uit dat ik een kunstbeen heb. Dat vinden ze dan heel interessant.

Als je gaat daten, laat je dan van tevoren weten dat je een been mist?
Nee. Ik heb wel laatst een Tinderdate gehad, en toen was mijn knie stuk. Ik vond dat super kut, maar heb toen gelijk bij de ontmoeting gezegd: "Ik heb een probleem, of eigenlijk — wij hebben een probleem. Want m'n knie is stuk, dus ik kan niet goed lopen." Ze wist toen nog niet dat ik een nepbeen had. Maar over het algemeen zijn de reacties wel normaal.