In een wit sportbroekje betreed ik de arena van het Beach Stadium te Scheveningen. Ik zal hier vandaag de eerste editie van het nieuwe concept Lach je Fit ondergaan, waarbij cabaretiers samen met sporttrainers een fitnessles verzorgen. De komedianten op de line-up zijn niet de minste: Najib Amhali zal volgende week grappen maken tijdens een boksles, daarna zal Erik van Muiswinkel getraind worden met behulp zijn eigen lichaamsgewicht en Sanne Wallis de Vries (die onlangs nog een flinke lans brak voor de cultuur) zal optreden naast haar yogajuf. Wat beweegt de cabaretiers om zich buiten de theatermuren te begeven? Zullen ze erin slagen mij tot een lach te bewegen terwijl ik mezelf uitsloof?
De eerste editie wordt verzorgd door Howard Komproe, die ook de creatieve productie van deze reeks trainingen op zich nam. Net als de andere cabaretiers die meedoen, heeft hij een indrukwekkende staat van dienst. Hij had zijn eerste succesvolle soloshow in het jaar 2000, is verbonden aan het toonaangevende collectief Comedytrain en is presentator en (stem)acteur. Zijn sportieve wederhelft vandaag is Errol Esajas, een toptrainer uit de atletiekwereld die onder andere tennisster Kiki Bertens trainde. Ze gaan samen een conditie- en coördinatietraining geven.
Videos by VICE
Het idee is simpel, vertelt Komproe als ik hem van tevoren bel: “De trainer geeft een training, de cabaretier ontregelt de boel en zorgt voor de nodige humor.” Komproe neemt sport serieus, en de humor zal uiteindelijk altijd in dienst staan van de fitness. “Maar ik denk dat serieuze dingen soms beter blijven hangen als er humor bij komt kijken. Humor is een goed smeermiddel. Als er ruimte is voor wat lol en wat reflectie, dan ga je daarna weer met frisse moed ertegenaan.” Daarnaast moet het de comedywereld weer een nieuwe impuls geven. Podiumbeesten wringen zich in allerlei bochten om te zorgen dat ze toch nog wat uurtjes schijnwerper kunnen pakken nu veel theaters dicht zijn of beperkt open. Tim Knol heeft zijn wandelclub, Ali B zijn mindsetprogramma, en ook Lach Je Fit is een manier om de crisis te boven te komen. “De theaters zijn dicht, we zitten thuis, niemand heeft wat te doen. We zitten allemaal een beetje te kijken wat gaan we doen,” aldus Komproe.
De bedenker van het concept is Daan van Beurden, een vlotte man met een spiegelende zonnebril en bovendien de operations & commercieel manager van het Beach Stadium, “Het is een mooie tijd om nieuwe dingen te proberen, en daar is dit er eentje van” zegt Van Beurden nadat hij me welkom heet in zijn stadion. “We wilden workouts nog leuker maken. Als je naar de sportschool gaat, dan moet je jezelf er altijd even toe zetten. Dit is drempelverlagend,” zegt Daan.
Ik kom eigenlijk nooit in de sportschool (vriendelijk bedankt), maar vergeleken met het theater moet ik nu juist een forse drempel over. Het theater was lange tijd een van de weinige plekken waar je kon ontkomen aan sport. Het park, de boekhandel en het internet, plekken die jarenlang bastions van rust waren, werden gekoloniseerd door fitnessgoeroes die een gezonde en actieve lifestyle propageren en door amateursporters in te kleine, bezwete fluorpakjes. Ze doen in hun vrije tijd veel moeite om controle te krijgen over hun lichaam, zodat ze ook buiten het sporten productiever en succesvoller kunnen worden – een pijnlijke aanblik. Ik vind het een verademing als het licht uitgaat in een theater, en het hele publiek eventjes ophoudt te bestaan, zodat je je over kunt geven aan passief, contemplatief genot en aan de lach die je kortstondig bevrijdt uit je miserabele bestaan.
Het Beach Stadium biedt het tegenovergestelde van de theaterzaal: fel zonlicht beukt genadeloos neer op een stuk strand, waarop gekleurde pionnetjes, flesjes water en nummertjes staan. Straks zal ik daar staan zweten, ten overstaan van het volledige strand, opgezweept door een trainer en misschien wel belachelijk gemaakt door een cabaretier.
Als steeds meer van mijn medesporters/-cabaretliefhebbers het terrein op komen, vind ik het al wat minder eng. Ze zien er allemaal niet echt uit alsof ze dag in dag uit staan te trainen. Een groot deel van hen is overigens speciaal uitgenodigd door de organisatie voor deze eerste editie. De sfeer is jolig. Gaat het dan echt gebeuren? Zal ik sporten vanaf vandaag leuk gaan vinden? Ik hoop dat Howard Komproe ons kan helpen om eventjes te ontsnappen aan het idee dat we continu het beste uit onszelf moeten halen, terwijl we fit worden. Het zou een neoliberale multitask-mindfuck van jewelste zijn.
Komproe speelt vandaag de rol van matig voorbereide amateursporter. Om te beginnen trekt hij zijn lycrashirtje omhoog, waardoor zijn buik tevoorschijn floept. “Je ziet: ik ben niet de fitste cabaretier.” Hij is ook niet de meest gemotiveerde cabaretier. Een kleine greep uit zijn repertoire van vandaag:
“Nou, na deze oefening is het wel klaar hoor.”
“Even pauze.”
“Moet ik dit echt doen? Ik ben een volwassen man met een hypotheek.”
Hij verzint gekke namen voor de oefeningen, zoals ‘de Marionet’ en “de Klompendans’ (“Integreren prima, maar je kunt ook te ver gaan!”). Er wordt gelachen om de grappen en de sfeer is prima.
Samen lijken Komproe en trainer Esajas precies op de tegenstrijdige stemmetjes in je hoofd die sporten tot zo’n vreselijke activiteit maken. Komproe vertolkt het lakse in de mens, dat het allemaal niet zo serieus neemt en er het liefst mee op wil houden, Esajas is de drill sergeant die wél wil sporten.
Tegelijkertijd lachen en fit worden blijkt nog geen makkelijke opgave. De cadans van de sportoefeningen wordt steeds onderbroken door een grapje, waardoor de runners high uitblijft. Eventuele comedic timing wordt teniet gedaan door Esajas met zijn spervuur aan oefeningen. Op metaniveau is die onderlinge strijd interessant, maar hij lijkt niet helemaal gespeeld.
“Het is wel spannend omdat je toch ook serieus moet doen,” zegt Komproe als ik hem na afloop spreek. “Op het moment dat ik het niet serieus neem, ondermijn ik het hele ding. Dus ik moet een balans zoeken tussen leuk en minder leuk.” Uiteindelijk vindt hij het experiment zelf zeer geslaagd. “Als je op het podium staat, dan zie je de mensen chillen. Soms denk je dan: ik wou dat ik ook kon chillen. Nu was het tof om te zien dat iedereen lekker meedeed. Normaal doe ik het allemaal alleen, en zit de rest te kijken. Ook leuk, vleiend zelfs, maar nu deden we het met zijn allen en was iedereen onderdeel van de ervaring.”
En ja, Lach Je Fit was een prima ervaring. Ik heb een beetje gelachen en een beetje bewogen, precies wat de bedoeling was. Ik hoop van harte dat het concept een succes wordt, maar ik hoop voor mezelf toch vooral dat Howard Komproe en de andere ster-cabaretiers gewoon snel weer de theaters in kunnen en dat de Esajas weer topsporters kan gaan trainen. Want dingen met zijn allen doen is leuk, maar het is nog leuker om op je luie reet te kijken naar getalenteerde individuen die zich in het felle licht van de schijnwerpers uitdagen tot grensverleggende prestaties.