Waarom Amerikaanse vrouwen hun eigen placenta stelen

In Austin, Texas was Sara Petit-McClure nog maar net bevallen van een meisje toen haar man aan de verpleegkundige vroeg of zij de kamer wilde verlaten zodat hij een moment alleen kon zijn met zijn nieuwe gezin. Nadat de verpleegkundige de kamer had verlaten, haastte hij zich naar de medische afvalcontainer waaruit hij een blauw plastic laken pakte, en leegde de inhoud ervan in een koelbox. Die sloot hij vervolgens en verliet onopvallend het ziekenhuis. Sara's echtgenoot had zojuist haar placenta meegesmokkeld.

Net als een groeiend aantal vrouwen wilde Petit-McClure haar placenta kunstmatig gedroogd en in capsulevorm hebben. Er wordt gezegd dat placentaconsumptie de melkproductie verbetert, hormonen beter in balans brengt, vaginale genezing ondersteunt en postnatale depressie tegengaat. Maar toen Petit-McClure aan het ziekenhuis vroeg of ze haar placenta mee naar huis mocht nemen, zei het ziekenhuis dat ze twee opties had: ze kon er een gerechtelijk bevel voor krijgen – wat haar ongeveer tweehonderd euro zou kosten – of ze kon afspreken om het naar een lijkenhuis te sturen, wat maar een fractie goedkoper zou zijn.

"Ik kan me nog goed herinneren dat ik het zo onlogisch vond," vertelde Petit-McClure. Dus sprak ze met haar vrienden, die in hetzelfde ziekenhuis bevallen waren, om erachter te komen of er andere opties waren. "Ze zeiden dat ze de placenta's hadden gestolen met hulp van de kraamverzorgster." Toen besloot ook Petit-McClure haar placenta mee te smokkelen.

 Een onbewerkte placenta voordat die tot een capsule verwerkt werd. Foto van Feel Good Placenta. (Klik op de foto voor een scherpe afbeelding).

Placenta's zo verwerken dat je ze kunt slikken is niets nieuws. Beroemdheden zoals January Jones en Natasha Hamilton gingen Petit-McClure al voor. Valerie Rosas – een vrouw in Los Angeles die placenta's verwerkt tot capsules – heeft dit jaar al bijna tweehonderd placenta's op haar tafel gehad en heeft door de grote vraag zelfs klanten moeten afwijzen. Rosas behandelt iedere placenta als een kunstwerk: ze fotografeert ze en maakt er een afdruk van op aquarelpapier. Van de navelstreng maakt ze een versiersel – als herinnering. Ze maakt vanuit haar huis in Venice Beach capsules van de placenta's, maar ook alcoholische oplossingen, zalfjes, sapjes, en zelfs gehaktballen. Onlangs kreeg ze het verzoek om een placenta in een haarverzorgingsproduct te verwerken en van nog een ander kreeg ze de vraag of ze van het afgestote weefsel een teddybeer kon maken.

Maar als het een opkomende trend is om creatief met je placenta te zijn, dan moet er ook gekeken worden naar wie er nou recht heeft op de placenta: de moeder of het ziekenhuis. Doordat er weinig wetten over bestaan, mogen ziekenhuizen per zaak bepalen wat iemand wel en niet mee naar huis mag nemen – van je amandelen in een potje tot de restanten van weefsel na een operatie. En als het gaat om je placenta, hebben sommige Amerikaanse staten daar een streng beleid op.

Placentacapsules. Foto's door Brenda Ojala van Placenta Works.

Lisa Kestler – wiens teller op vierhonderd gecapsuleerde placenta's staat – zegt dat ziekenhuizen regelmatig heel ver gaan om te voorkomen dat jonge moeders hun placenta meenemen. "We hebben gevallen gehad waarbij mensen te horen kreeg dat het 'per ongeluk' was weggegooid," vertelde Kestler. "En sommige ziekenhuizen geven de placenta's niet eens vrij, al heb je een gerechtelijk bevel."

Maar waarom zijn ziekenhuizen zo terughoudend in het uitkeren van placenta's aan hun wettige eigenaren? Carrie Ahr, een placentabewerker in Texas, denkt dat het probleem makkelijk oplosbaar is door ziekenhuizen te verlossen van hun wettelijke aansprakelijkheid door middel van een simpele handtekening. "Dan kunnen ze niet aansprakelijk worden gehouden voor wat mensen thuis met hun placenta's doen."

Volgens Dr. Mark Kristal – een neurowetenschapper en psycholoog aan de universiteit van Buffalo – is aansprakelijkheid maar één deel van het verhaal. Kristal wordt gezien als de meest vooraanstaande expert op het gebied van placentofagie – het consumeren van de eigen placenta – en wijst erop dat er nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek naar de effecten rondom placentaconsumptie is.

Naast de voordelen die vrouwen zelf melden over placentaconsumptie, weten we nog erg weinig over het orgaan zelf. Het National Institute of Child Health and Human Development duidt de placenta aan als "het minst begrepen, maar hoogstwaarschijnlijk belangrijkste orgaan voor een zwangere vrouw en haar foetus."

 Wat we wel over placenta's weten is dat ze ontzettend waardevol zijn – niet alleen voor nieuwe moeders, maar ook voor biomedisch onderzoek. Dr. Kristal stelt dat ziekenhuizen financiële motieven zouden kunnen hebben om de placenta's te houden. Dit gezien het feit dat veel grote ziekenhuizen contracten met farmaceutische en cosmetische bedrijven hebben – of hadden – waar ze de placenta aan kunnen verkopen. De ziekenhuizen die ik gesproken heb, ontkenden dat. Placenta's worden gezien als een realistisch alternatief voor stamcellen in biomedisch onderzoek. Een ziekenhuis in Groot-Brittannië kwam onder vuur te liggen nadat er werd ontdekt dat ze weggegooide placenta's verkochten aan biomedische bedrijven.

Het is niet allemaal doem en verderf: door de groeiende populariteit van placentacapsules ligt er een toenemende druk op Amerikaanse staten en ziekenhuizen om hun beleid te herzien. Tot 2010 gaven ziekenhuizen in New York placenta's alleen aan begrafenisondernemers, een beleid dat inmiddels is herzien. Bij andere ziekenhuizen en geboortecentra – zoals bij deze in Dayton, Ohio – moeten moeders 72 uur wachten voordat ze hun placenta mee naar huis mogen nemen – een tijdsbestek dat willekeurig is opgesteld, maar moeders wel het recht geeft om hun placenta's mee te nemen.

Placentacapsules. Foto door Brenda Ojala van Placenta Works.

Andere placentabewerkers zeggen dat nu de procedure gebruikelijker aan het worden is, steeds meer ziekenhuizen bewust zijn van het feit dat vrouwen hun placenta's willen houden en ze makkelijker meegeven. Brenda Ojala – een veteraan op het gebied van placentabewerking – vertelde me dat ze in de zeven jaar dat ze in het vak zit, nog nooit een placenta niet mee heeft kunnen krijgen. Ook Rosas liet me weten dat ze nooit eerder een probleem heeft gehad met het ophalen van placenta's in Los Angeles. Beide zeggen dat alle vrouwen het recht moeten hebben om hun placenta's mee te nemen en dat dit niet iets is waar artsen of verpleegkundigen een oordeel over mogen vellen.

Kestler zei zelfs dat het meenemen van placenta's een mensenrecht zou moeten worden. Ze gelooft dat dat vastgesteld moet worden door de staat – zoals Oregon en Hawaii gedaan hebben. Daar is wettelijk vastgelegd dat vrouwen hun placenta's mee naar huis mogen nemen. "Als je je amandelen mee mag nemen," zei ze, "waarom dan niet je placenta?"