Herken de stille

Denk niet dat er een plek bestaat waar de overheid je niet in de gaten houdt, vriend. En zeker niet op festivals, want daar lopen talloze politieagenten rond, verkleed als festivalganger, die jou en je medeplezierhebbers proberen te betrappen op drugsgebruik. Als ze je snappen op een vinger of sleutel die in een zakje of envelopje glijdt, word je bij je lurven gegrepen. Als je meer dan de gebruikershoeveelheid bij je hebt, ben je stevig de pisang. Het idee dat iedereen aan het feesten lijkt te zijn met elkaar, drugs, drank en muziek – maar dat er tientallen mensen zijn die doen alsof, en in werkelijkheid iedereen staan te bespioneren, heeft iets behoorlijk lugubers. Tegelijkertijd is het ook wel weer komisch dat politieagenten zo goed mogelijk hun best hebben gedaan om eruit te zien als festivalgangers met een neusje voor feest. De jolige festivalshirts die stillen van nu dragen zijn het moderne antwoord op de foppruiken die KGB-spionnen droegen. Het zou leuk zijn om het de festivalstillen dit seizoen wat moeilijker te maken, door contraspionage toe te passen en hén te betrappen, in plaats van andersom. Dat is nog best lastig, want ze doen hun stinkende best om op ons te lijken en leren in hun stillenopleiding zelfs hoe je je zo non-politie-achtig mogelijk gedraagt. Toch zijn er kleine dingen waardoor ze zichzelf verraden. Ik sprak een festivaladvocaat, een stille, en een broer van een stille, over waar je een undercover festivalsmeris aan kan herkennen. Zodat we ze dit jaar massaal kunnen opspeuren, en vervolgens kunnen jonassen of zo.

Volgens de advocaat de belangrijkste tip. Stillen drinken niet, slapen 's nachts in een heerlijk bed, en douchen elke dag. Als iedereen er vanaf dag twee vertieft uit begint te zien en ruiken, beginnen ze dus op te vallen, vanwege het ontbreken van wallen, rooddoorlopen ogen en de geur van alcohol/zweet/pis/bier. Vertrouw nooit iemand die z'n oogkassengame op orde heeft.

Een politieagent is gedrild om als een soort stokstaartje onophoudelijk de omgeving te scannen. Al zit-ie thuis te kakken op de wc, die ogen stoppen nooit met speuren naar iets verdachts. Let daarop. Iemand die niet aan het partyen, maar wel heel erg aan het opletten is, zou heel goed iemand kunnen zijn die betaald krijgt om van Nederland een veiliger land te maken door jouw zakje pillen af te pakken. Als je het niet vertrouwt kun je iemand feestelijk in z'n gezicht brullen. Brult hij niet feestelijk mee, dan is dit andermaal een hint.

Een bierie is over het algemeen iets om het leven mee te vieren of de pijn van het leven mee te verzachten, maar stillen gebruiken een beker festivalpils regelmatig als onderdeel van hun vermomming. Alleen, ze mogen niet drinken! Als je dus iemand een kwartier lang niet van z'n bier ziet drinken, "of een klein beetje nippen", aldus de stille, heb je er waarschijnlijk een te pakken en kan het jonassen beginnen.

De strenge, verbeten blik van de stille wijkt nogal af van de verwarde, katerige en lamme pretoogjes van het gemiddelde festivalfeestvarken, of de reusachtige doppen van de meeste pretneuzen op een willekeurig EDM-festival. Pas wel op dat je niet per ongeluk iemand gaat lopen jonassen die gewoon een knoeperd van een drugskater heeft, want dat is ongeveer dezelfde blik.

Op de vraag wat voor kleren stillen precies aantrekken, antwoordde onze informant: "Met Lowlands is de halve club net een hippie of een hardrocker, met bijbehorende shirts." Dit is een belangrijke hint: politieagenten denken dat modern festivalpubliek uit 'hippies' en 'hardrockers' bestaat. En zo trekken ze vaak het hipste kostuum aan dat ze kunnen bedenken, zoals een shirt met een enorm logo van G-Star of Jack & Jones erop. Mocht het vies weer zijn en iemand draagt een jas van Quechua of Gaastra, dan heb je sowieso een loepzuivere jonaskandidaat te pakken.

Lees ook: Een Lowlands-undercoveragent vertelt over zijn baan

De cargobroek, zowel de korte als de lange variant, is nog altijd in trek onder klussende vaders in 2002 en stillen anno nu. Qua spijkerbroeken is het modelletje 'loodrechte pijpen die net te vroeg stoppen en daardoor lullig boven de schoen bungelen' nog altijd een favoriet onder geheime festivalagenten.

Stillen zullen altijd op plekken staan waar ze overzicht hebben. Midden in een dicht op elkaar gepakt publiek zal je ze niet snel treffen – op plekken waar veel mensen langslopen of chillen wel. O, en de eerste honderd meter van het festivalterrein, net na de officiële controle, staan ze volgens de advocaat gegarandeerd te loeren, dus grabbel daar nooit richting tiet of balzak.

Als politieagenten vermoeden dat iemand iets verbergt, stellen ze vragen om te checken of diegene een kloppend verhaal vertelt. Steel deze tactiek. Als je iemand ervan verdenkt niet helemaal zuiver op de partygraat te zijn, vraag dan naar zijn of haar favoriete band van het festival. Als er gestamel volgt, of de persoon even naar de binnenkant van z'n hand kijkt voordat-ie "Keeser Chiefs!" zegt ("soms lezen we ons in" zei de stille), dan kan je zo goed als zeker een vriend roepen om de jonaspositie in te nemen.

Stillen staan vrijwel altijd met een groep, maar wel met een meter of tien tussen elkaar in. Alsof ze bij een vriendengroep horen waarvan iedereen ruzie met elkaar heeft gehad, en er is besloten om even allemaal individueel af te koelen, maar elkaar niet kwijt te raken.

Behalve de dingen die iemand doet, of hoe iemand eruitziet, is ook alles wat iemand niet doet, of hoe iemand er niet uitziet, bruikbare informatie. Een stille zal nooit hard lachen, spontaan doen, gezellig mee hossen, een joint roken, door de modder rollen, "Theo!" roepen, trommelen op de toiletten of een morphsuit aantrekken. Niet dat je iemand die een morphsuit heeft aangetrokken of op de wc's trommelt niet moet wantrouwen, maar het is in ieder geval geen stille.

Volgens de broer van de stille dragen hij en al zijn vrienden een G-Shock-horloge. Dat is zo'n redelijk lomp ding met allerlei wijzertjes en schokprotectie en water- resistentie tot veertig meter (voor als ze ongezien een groep duikers moeten observeren en willen weten hoe laat het is).

Op de een of andere manier heeft ieder festivalmens binnen de kortste keren enorme last van puddingknieën, want iedereen laat zich altijd overal onophoudelijk op de grond storten, hangt in een scheerlijn, of leunt tegen een paal. Zie je iemand met een zelfverzekerde houding op twee benen staan? Jonassen die hap!

Dit artikel verscheen eerder in onze Festival Guide. Check ook festivals.vice.com voor al je ronkende festivalverhalen, winacties voor tickets, fotoreportages en meer.