Wat scholieren volgens Kim Holland kunnen leren van porno

Naroepen, tietenknijpen of ongewenst een foto van een pik ontvangen. Die situaties worden vaak afgedaan als grapje, iets dat er een beetje bijhoort, of als grijs gebied. Ondertussen heeft 53 procent van de vrouwen weleens (seksuele) grensoverschrijding meegemaakt. Hoe grijs is dat grijze gebied eigenlijk? Waar ligt de grens, en voor wie? Wat zijn de gevolgen op lange termijn? En kan het ook anders? In onze campagne "Grijs is de Grens" zoeken we het uit.

In vijfentwintig jaar tijd bouwde Kim Holland een volledig Nederlands porno-imperium op: ze begon als porno-actrice, produceerde oer-Hollandse polderporno, startte haar eigen televisiezender en sinds kort geeft ze zelf ook seksuele voorlichting aan middelbare scholen onder de noemer Kim Licht Voor. Volgens haar is het namelijk haar verantwoordelijkheid als pornomaker om het met jongeren te hebben over wederzijdse toestemming en grenzen respecteren, aangezien dat onderwerpen zijn die in porno nog weleens worden overgeslagen.

Uit een onderzoek uit 2014 blijkt dat kinderen vanaf hun elfde op zoek gaan naar porno. Dat kan een negatief effect hebben op hoe ze over seks denken. Volgens een onderzoek uit 2017 zou porno het beeld van jongeren over seks drastisch beïnvloeden, nog voordat ze het gehad hebben. Jongeren die in een onderzoek blootgesteld werden aan gewelddadige porno waren daarbij 'seksueel agressiever' dan jongeren die geen gewelddadige porno gezien hadden.

Voor de pandemie uitbrak gaf Kim haar eerste seksles. Daarom sprak ik haar over hoe porno kan bijdragen aan een gezonde seksuele opvoeding, hoe je het gebrek aan wederzijdse toestemming in porno kan aanpakken en hoe het pornolandschap veranderd is.

VICE: Hoi Kim, enkele weken geleden heb je je eerste seks-les gegeven. Hoe zien die lessen eruit?
Kim Holland: Ik geef aan middelbare scholieren seksuele voorlichting over hoe je gezond kan leren genieten van seks. Een van die onderwerpen in de les is ook grensoverschrijdend gedrag. Ik wil me in die voorlichting niet enkel beperken tot de biologische kant en de risico’s van seks. Kim Licht Voor gaat juist over hoe je op een onbezorgde manier de eerste stapjes in de liefde en je seksleven kan maken en hoe je bijvoorbeeld aan voorspel kan beginnen, het belang van kussen en hoe belangrijk het is om te communiceren en samen met je partner in alle vrijheid en veiligheid je fantasieën te onderzoeken.

Merk je dat er nog onduidelijkheid is over wanneer je wel en niet een grens overschrijdt bij een vrouw?
Ja. Ik kreeg vragen over hoe je weet of een meisje zin heeft of niet. Ik leg ze dan uit dat een meisje aangeeft wat ze wilt en wat niet. En ook dat, zelfs al zegt een meisje dat ze er klaar voor is, je alsnog als partner bewust moet zijn van de sfeer die er hangt en van de lichamelijke reacties op je aanrakingen. Als een meisje niet vochtig is, doe het dan wat langzamer. Of stel gewoon de seks helemaal uit tot het moment dat alles juist voelt.

We vroegen onlangs mannen naar de keren dat zij zelf een grens over gingen. Twee van die drie mannen zeiden dat hun gedrag voornamelijk kwam door wat ze in pornofilmpjes gezien hadden. Ook verschillende studies koppelen porno kijken en grensoverschrijdend gedrag. Herken je dat dit een probleem kan zijn?
Ja. Ik hoorde ooit van een jongen dat hij tijdens zijn eerste keer al meteen in porno-houding ging liggen en verwachtte dat zijn vriendin hem gelijk ging pijpen toen hij haar hoofd naar beneden duwde. Als je als jongere niet doorhebt dat je een liefdevol seksleven moet opbouwen, krijg je dus dit soort situaties. En dat kan schadelijk zijn voor het meisje. Die ontdekkingstocht in seks moet opwindend, leuk en spannend zijn, maar als je geforceerd wordt, sluit je meteen die deur. Dit is ook wat ik nu wil uitleggen aan jongeren. Porno is vooral erotisch entertainment, bedoeld om mensen op te winden. Het is niet de realiteit. In een film komt er bijvoorbeeld vaak geen voorspel voor, omdat we merken dat mensen toch vaak doorspoelen tot de actie. Mensen kijken niet naar porno voor het verhaal. Ik zie het als mijn taak om aan jongens en meisjes uit te leggen dat dit niet is hoe het liefdesspel in elkaar zit en daar is porno gewoon niet voor bedoeld. Je gaat een actiefilm op televisie ook niet nadoen. Maar porno kan ook juist bevrijdend zijn.

Hoe?
In Nederland zijn ongeveer twee miljoen mensen single. Klaarkomen is een levensbehoefte en porno helpt iedereen om zijn fantasieën te ontdekken en gewoon te genieten. Er is ook onderzoek dat uitwijst dat mensen die regelmatig porno kijken, zich gemakkelijker kunnen verplaatsen in anderen en minder snel iemand zullen beoordelen, zoals mensen die homoseksueel zijn of een kinky kant hebben.

Denk je dat er ook iets in de porno-opnames zelf zou moeten veranderen? Je zou toch gewoon kunnen ervoor zorgen dat de jongen vanaf nu bijvoorbeeld eerst vraagt of z’n partner zin heeft om hem te pijpen.
Ja, dat zou een goed idee zijn. Omdat ik veel met amateurs werk die voor de eerste keer uit de kleren gaan, komt dit vaker voor in mijn video’s. Die opbouw zit er ook meer in als je een stelletje filmt. Helaas is Amerikaanse porno hier nog het ergst van allemaal in: daarin krijg je zo’n onwerkelijk beeld over hoe een vrouw eruit moet zien, omdat alles plastic is en er wordt enkel gelet op hoe alles in het mondje glijdt. De vrouw geniet amper. Het zou mooi zijn als er in de porno op een speelse wijze getoond wordt hoe leuk het kan zijn om toestemming te vragen.

Heb je het gevoel dat er wel wat meer aandacht is voor de grenzen van vrouwen in porno de laatste jaren?
Ik denk eigenlijk dat er een tegenovergestelde trend te zien is. De films die ik 25 jaar geleden maakte, waren een verlenging van mijn seksleven met mijn partner. Ik kwam echt klaar en na afloop had ik nog eens seks met mijn partner. Het was ons seksspel. Ik wilde ook aan de wereld laten zien dat je als vrouw ook kan genieten van kinky seks. Ik koos altijd zelf mijn medespelers en ik maakte om de twee maanden een film, waardoor ik er echt naar uit zat te kijken. Als ik vijftien jaar geleden een nieuwe actrice voor de camera zette, had zij nog nooit echt porno gezien en acteerde ze op dezelfde manier als dat je dat zou doen met je liefdespartner. Het was heel vanzelfsprekend dat je kuste met je medespeler en er eerst een voorspel was. Acteurs nu zijn opgegroeid met porno kijken, en dat beïnvloedt dan weer wat ze laten zien tijdens het acteren.

In porno zie je vaak niet hoe een vrouw soms ook nog opgewarmd moet worden voordat ze kan beginnen.
Klopt. Ik probeer in mijn video’s vaak een sfeer te creëren waarin er eerst wat gekust wordt en de seks wat opgebouwd wordt. Soms proberen we weleens iets anders te maken waarbij er wel gekust en geprutst wordt. Maar uiteindelijk is het aan de actrices zelf om te kiezen waar ze zin in hebben. Sommige actrices waarmee ik werk, hebben zoveel ervaring dat ze ook gewoon heel gemakkelijk meteen tot die actie kunnen overgaan en vaak niet echt zin of behoefte hebben aan voorspel.

Hoe zorg jij ervoor dat er geen grenzen overschreden worden op een porno-set?
We hebben weleens mannen die op een casting afkwamen naar huis moeten sturen, omdat ze niet voldeden aan het profiel waar het meisje zich comfortabel bij voelde. En ook geven we vrouwen altijd mee dat ze het meteen moeten vertellen als ze zich niet comfortabel voelen. Dan stoppen we de opnames. Maar dat gebeurt erg weinig, omdat we vaak met jongens samenwerken waarvan de actrices hebben aangegeven dat ze zich comfortabel met hen voelen en dat het goede minnaars zijn.

Vorig jaar maakte Pornhub bekend dat meer dan de helft van de Nederlandse pornokijkers uit jongeren bestaat. En er is een heel groot verschil tussen wat mannen en vrouwen opzoeken. 211 procent meer vrouwen zoekt naar vrouwvriendelijke porno. Er is duidelijk wel behoefte aan veiligere porno, maar alleen maar vrouwvriendelijke porno maken, is misschien ook zonde?
Ja. Wat in het buitenland vaak vrouwvriendelijke porno is, is porno met een wazig filtertje, die wat romantischer is. Maar vaak is de seks daarin niet echt passioneel. Wat ik vrouwvriendelijke porno vind, is als je ziet dat de vrouw echt geniet en niet iets doet wat ze niet wil. Als je verschillende lichaamstypes ziet. En dat er een condoom wordt gebruikt en daarmee duidelijk maakt dat je het vrouwelijke lichaam moet respecteren. De inhoud van zo’n film is moeilijk te bepalen. De ene vrouw vindt ruige seks geweldig en geil, de ander heeft zin in romantische seks. En sommige meisjes vinden het supergeil om te deepthroaten. Is dat dan niet vrouwvriendelijk?

Of gangbangs.
Exact. Het is belangrijk dat je seksuele fantasieën hebt. Het is niet zelden zo dat vrouwen die in hun leven iets hebben meegemaakt, nu een soort hang krijgen naar dergelijke seks in hun fantasieën. De psychologie erachter is volgens mij dat je dat nu boven hetgeen stelt wat je hebt meegemaakt; dat je het je eigen maakt. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld soms ook voor de fascinatie voor pijn en SM. Het punt is dat dit vaak een fantasie kan blijven. Je hoeft het niet meteen te beleven en het is belangrijk dat je als jongere bewust bent van welke fantasieën je hebt, zonder dat je jezelf of anderen in die fantasie forceert.

Denk je dat er voordelen zijn aan je kind laten opgroeien met porno?
Nou, het is wel bekend dat jongeren die porno kijken later met seks beginnen. En als ze ernaar zoeken, betekent het dat de noodzaak er wel is. Het voordeel van porno is dat je kan ontdekken welke standjes er bestaan en dat er meerdere mensen zijn die jouw fantasie delen. Dan denk ik dat het belangrijk is dat je als ouder heel open hierover in gesprek gaat met je kind. Je moet je kind uitleggen dat er niets mis is met porno kijken, zolang je maar weet dat dit geen echt liefdesspel is, en het ook niet geldt als seksuele voorlichting. Zie porno gewoon als een spannende actiefilm, eentje die je niet altijd hoeft na te bootsen in het echte leven!

Dankje!

Meer informatie vind je op kimlichtvoor.nl. Je kan er ook anoniem vragen opsturen die Kim hoogstpersoonlijk beantwoordt.