Hoe de Japanse voetbalvrouwen wereldkampioen werden na de verwoestende tsunami van 2011

Op 11 maart 2011 werd de oostkust van Japan getroffen door de zwaarste aardbeving die het land ooit had meegemaakt. De gigantische tsunami die volgde kostte aan 16.000 mensen het leven. Duizenden raakten gewond en 120.000 gebouwen werden vernietigd, waaronder de kerncentrale van Fukushima. Miljoenen mensen kwamen zonder water en stroom te zitten.

Het hele land werd getroffen. Ook de vrouwen die zich aan het voorbereiden waren op het wereldkampioenschap voetbal in Duitsland, dat vier maanden later zou plaatsvinden. Veel spelers kenden mensen die waren overleden, of op een andere manier slachtoffer waren van de ramp. Aya Sameshima en Karina Maruyama werkten zelfs bij de kerncentrale en speelden voor de club TEPCO Mareeze, die werd gesponsord door de eigenaar van de centrale, de Tokyo Electric Power Company (TEPCO). Na de ramp werd het trainingsveld van de club tijdelijk gebombardeerd tot opvangcentrum, en werd het voetbal stilgelegd omdat eerst voorkomen moest worden dat de radioactieve straling zich door de omgeving zou verspreiden.

Terwijl het land nog in diepe rouw zat, stond de nationale ploeg op het punt om naar Duitsland te reizen. Er zaten aardig wat ervaren spelers in de selectie, maar het team was nooit verder gekomen dan de kwartfinales. De grote favoriet van het toernooi was, zoals wel vaker bij eindrondes in het vrouwenvoetbal, de Verenigde Staten.

De route die Japan moest afleggen was geen gemakkelijke. In de groepsfase versloegen ze Nieuw-Zeeland en Mexico, maar verloren ze van Engeland. En in de knock-outfase werd langzamerhand duidelijk dat hier een sprookje in de maak was. In de kwartfinale maakten ze pas in de verlenging de winnende goal tegen Duitsland, en in de halve finale boekten ze een overtuigende zege op Zweden.

En toen stond de finale in Frankfurt op het programma, tegen de VS. Japan als duidelijke underdog.

Amerika domineerde de eerste helft, maar sloeg er pas in de 69ste minuut in om het net te vinden: Alex Morgan rondde knap af na een lange bal van Megan Rapinoe.

Japan reageerde goed op de tegenslag, en zette hun tegenstander flink onder druk. Toen een Amerikaanse verdediger een klutsbal niet goed weg wist te werken, tikte Aya Miyama dankbaar de gelijkmaker binnen. Na negentig minuten was het nog steeds 1-1 en moest er verlengd worden.

Net als in de reguliere speeltijd kwam Japan op achterstand. Morgan was dit keer de aangever: ze gaf vanaf links voor op Abby Wambach, die de bal hard in het doel kopte. Maar ook dit keer gaf Japan zich niet zomaar gewonnen. In de 117e minuut was het aanvoerder Homare Sawa die bij een indraaiende hoekschop voor de eerste paal opdook, en scoorde.

De VS was aangedaan door de Japanse opleving, en wist daar niet van te herstellen toen de wedstrijd op penalty’s uitdraaide. De eerste drie gingen allemaal mis: zowel Shannon Boxx, Carli Lloyd als Tobin Heath kregen de bal er niet in.

Aan de Japanse kant schoot Miyama wél raak, maar Yuki Nagasato miste vervolgens wel. Mizuho Sakaguchi schoot daarna de derde strafschop binnen, en als Abby Wambach de volgende penalty namens de VS niet raak zou schieten, was Japan definitief wereldkampioen.

Wambach scoorde wel, maar dat betekende slechts uitstel van executie. Het maakte het eigenlijk alleen maar mooier: Saki Kumagi kreeg de kans om Japan naar de wereldtitel te schieten. Kumagi liep naar de penaltystip, terwijl ze wist dat ze haar land trots kon maken. Dat ze Japan een vorm van troost kon bieden, een moment om te koesteren in deze zware tijd.

De bal vloog de linkerkruising in, en de volledige Japanse bank rende het veld op. Japan werd het eerste Aziatische land dat wereldkampioen werd, zowel wat mannen- als vrouwenvoetbal betreft.

Het was een emotioneel moment voor Japan, en ook de Amerikanen hadden door dat hier iets speciaals was gebeurd. “Mijn hart was gebroken,” zei Wambach later in een interview in het boek The Making of the Women’s World Cup. “In het begin begreep ik amper hoe het allemaal zo had kunnen lopen. Maar uiteindelijk was Japan gewoon voorbestemd om dit te winnen.”

Het WK is begonnen! Lees, kijk en beluister hier alles wat we maken over de Leeuwinnen en andere vrouwen die voetballen. In onze podcast Oranje Leeuwinnen de Podcast bespreken we de wedstrijden na met relevante vrouwen uit de voetbalwereld.