Verhalen van vrouwen over hun post-adoptie depressie
Illustratie door Ashley Goodal

FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Verhalen van vrouwen over hun post-adoptie depressie

Voor nieuwe adoptiemoeders kan de langgekoesterde droom omslaan in een depressieve periode van wanhoop, teleurstelling en oververmoeidheid.

Toen Melissa Fay Greene samen met haar man en hun nieuwe vierjarige adoptiezoon terugkeerde uit Bulgarije, had ze verwacht dat ze euforisch zou zijn, net zoals ze zich had gevoeld na de geboorte van haar vier biologische kinderen. Nadat hun oudste uit huis ging om te gaan studeren, besloten Melissa en haar man Don Samuel hun gezin uit te breiden. Maar eenmaal thuis kwam ze terecht in een spiraal van "uitputting, slapeloosheid, verwarring, spijt, paniek en een diep gevoel van eenzaamheid."

Advertentie

"Ik was bang dat ik in plaats van de familievreugde te hebben vergroot, alles per ongeluk kapot had gemaakt, zonder daar een goede reden voor te hebben," vertelt ze. "Ik was compleet vergeten waarom ik ook alweer een kind wilde adopteren, waarom dit me ooit een goed idee had geleken. Het was alsof iemand anders me dit idee heel dwingend had opgelegd en nu was vertrokken en mij met de gevolgen ervan achterliet."

Ik deed alsof ik een moeder was die van haar zoon hield.

Greene vertelt dat ze nog nooit van post-adoptie depressie had gehoord toentertijd, in 1999, het jaar waarin ze hun zoon adopteerden. Het was pas veel later dat ze erachter kwam dat zoiets bestond. Net als vrouwen met een postnatale depressie, kunnen ouders die net een kindje hebben geadopteerd (het zijn meestal de moeders), last hebben van wanhoop, kwaadheid, angst, paniek, schuld en oververmoeidheid. Ze kunnen lijden aan slapeloosheid, veel gewicht verliezen of juist aankomen, moeite hebben om zich te concentreren, het gevoel hebben niets waard te zijn, en zelfs zelfmoordgedachtes ontwikkelen.

Vroeger werd post-adoptie depressie niet erkend zoals postnatale depressie dat wel wordt, omdat er bij adoptie geen sprake is van een hormonale verandering door een geboorte. Maar onderzoek heeft aangetoond dat er geen significant verschil is tussen het aantal gevallen van depressie bij biologische en adoptiemoeders. Volgens een onderzoek uit 2008 heeft 15,4 procent van de adoptiemoeders last van depressiesymptomen, en bij biologische moeders ligt dit tussen de 10 en 20 procent.

Advertentie

Hoewel er overeenkomsten zijn tussen de depressieve klachten, heeft post-adoptie depressie eigen karakteristieke kenmerken: sommige nieuwe adoptieouders laten weten dat een kindje mee naar huis brengen gevoelens kan oproepen van verdriet en verlies over de eigen onvruchtbaarheid, er kunnen angstgevoelens ontstaan over de band die opgebouwd moet worden, en onzekerheid over de opvoeding van een kind dat misschien wel getraumatiseerd is. En dit gebeurt nog naast alle stress die sowieso gepaard gaat met een adoptieproces. Ook kunnen ouders een gevoel hebben van teleurstelling nadat de adoptie eindelijk voor elkaar is – een gevoel dat mensen die net een levensdoel hebben bereikt ook kunnen ervaren.

"Al met al duurde mijn ergste paniek en depressiviteit ongeveer drie weken. Het voelde toen als de langste drie weken van mijn leven," vertelt Greene. Medicijnen, tijd en een wijze therapeut waren de dingen die haar erbovenop hielpen. "Een goede vriend zei tegen me: 'Doe gewoon alsof. Je zoon weet niet dat het nep is. Jouw schijnliefde is het liefste gemoeder dat hij ooit heeft gehad.' Dus ik probeerde er niet over na te denken, niets te voelen, en gewoon te doen alsof ik een moeder was die van haar zoon hield. En het gemoeder – hem in bad doen, zijn haar wassen, helpen met aankleden, eten voor hem klaarmaken – leek te helpen; zonder dat ik het doorhad groeide dat uit in echte liefde."

Toen Amy Rogers Nazarov en haar man hun zoon Jake uit Zuid-Korea adopteerden, een baby van acht maanden oud, voelde ze zich "de eerste maand normaal, maar daarna kwam ik terecht in een hele duistere, wanhopige plek. Ik was volkomen overweldigd – hier was deze prachtige baby, het kind waar ik altijd van had gedroomd, maar ik voelde me niet in staat om aan zijn behoeftes te kunnen voldoen. Niet aan de basale dingen, zoals zijn schreeuw om een luier of een fles herkennen, maar ook voelde het alsof ik niets kon met de dieperliggende emoties: wat wist ik als witte vrouw van het racisme waar mijn Aziatische zoon mee te maken zou krijgen? Ik sliep ook heel slecht, net als alle jonge ouders."

Advertentie

Nazarov vertelt dat ze na een paar weken van "geen honger hebben, slapeloosheid, tranen met tuiten huilen en dwanggedachtes over van de trap vallen met de baby in haar armen," wist dat ze aan een depressie leed. Tijd, pillen en een fantastische therapeut die zelf ook adoptiemoeder is, hielpen haar uit de depressie te komen. Net als Greene had ze nog nooit gehoord van post-adoptie depressie, tot ze het boek tegenkwam van Dr. Karen J. Foli: The Post-Adoption Blues: Overcoming the Unforeseen Challenges of Adoption . Het feit dat er een naam was voor wat ze had, was voor haar een zegen.

Een veel voorkomende verwachting van adoptieouders is dat ze een soort 'superouder' zullen zijn

Dr. Foli wordt gezien als een expert op het gebied van post-adoptie depressies, en ze heeft zelf twee biologische kinderen en een geadopteerde dochter. De Amerikaanse professor zegt er zelf ook last van gehad te hebben, en omdat er nauwelijks iets over te vinden was, besloot ze er samen met haar man een boek over te schrijven. Na uitgebreid onderzoek heeft ze een theorie ontwikkeld die stelt dat de verwachtingen die ouders hebben van de tijd nadat het adoptiekind er eenmaal is, en de verschillen tussen die verwachtingen en de realiteit, zorgen voor stress en depressieve klachten.

"Een veel voorkomende verwachting van adoptieouders is dat ze een soort 'superouder' zullen zijn, maar dat is niet realistisch of haalbaar," zegt ze. "En dat is moeilijk voor ze om toe te geven. Meerdere ouders hebben aangegeven zich juist een 'monster' te voelen in de tijd dat ze depressief waren, terwijl ze er zo lang op gewacht hadden om ouders te kunnen worden Ze zagen het als een levensdoel. Daarom zijn ze heel verbaasd en in de war over hoe ze zich voelen."

Advertentie

Ook vertelt Dr. Foli dat niet alleen de onrealistische verwachtingen voor depressieve klachten zorgen, ook het gebrek aan support uit de omgeving is moeilijk voor adoptieouders. "Omdat moeders niet fysiek door een zwangerschap en bevalling heengaan, zien veel mensen niet dat nieuwe adoptieouders ook behoeftes hebben die andere nieuwe ouders ook hebben."

Greene heeft ook een boek geschreven over haar adoptiedepressie-ervaringen, en daarin adviseert ze ouders die dit doormaken te gaan praten met mensen die dit ook hebben meegemaakt. "Een post-adoptie depressie betekent niet dat je een enorme fout hebt gemaakt en alles hebt verpest. Meestal betekent het dat je totaal uitgeput bent."

Haar eigen ervaringen hebben haar er niet van weerhouden om nog meer kinderen te adopteren: inmiddels bestaat haar gezin uit negen kinderen, met in totaal vijf adoptiekinderen. En volgens Greene is iedereen heel hecht met elkaar.

Nazarov had ook gewild dat haar verteld was dat het normaal is om gevoelens van verdriet en frustratie te ervaren na de adoptie. "Hier zat ik dan, met het idee dat het nu allemaal over was. Maar het echte werk – en ook het plezier en de voldoening – van moeder worden, was nog maar net begonnen."

Ze denkt dat er nog een lange weg te gaan is wat betreft de bewustwording van post-adoptie depressie. "Adoptieouders kunnen er totaal door overvallen worden. Voor het kind, dat verder niets te zeggen heeft gehad in het hele proces en op zijn minst recht heeft op twee gezonde ouders, is het nodig dat depressieve ouders toegeven dat ze hulp nodig hebben. Dus doe dat ook: iemand die helpt met koken, meer dagen verlof, iemand met wie je kan praten – alles helpt. Zie in dat van nieuwe biologische ouders ook niet wordt verwacht dat ze het allemaal in een keer alleen kunnen, dus dat verwachten we ook niet van jou."

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.