We vroegen pretstudenten hoe ze toch zo goed terechtkwamen

Ik heb Journalistiek en Antropologie gestudeerd. Allebei opleidingen die het labeltje 'pret' dragen. Ik ken de vooroordelen uit gesprekken op feestjes, maar vooral door debatten die in de politiek en de media worden gevoerd. Als jij pakweg een talenstudie of filosofie doet, of iets met media en cultuur, weet je waar ik het over heb.

Allebei mijn studies waren enorm leuk, dus als mensen dat zouden bedoelen, ben ik helemaal voor de term pretstudie. Maar vaak bedoelen mensen heel andere dingen.

Zo gaat het vaak over de lage baankansen, waardoor sommigen zelfs een numerus fixus op 'pretstudies' willen. In het Radio 1-programma Kwesties had een VVD-politicus het zelfs over 'opleiden voor de kaartenbak van het UWV', de instelling waar je een uitkering kunt aanvragen. Je hoort vaak dat je beter de technische of ICT-kant op kunt gaan, omdat de economie daar momenteel om vraagt. Ook zouden pretstudies te breed zijn, wat studenten aantrekt die niet goed weten wat ze willen.

Je zou er haast een schuldgevoel van krijgen.

Maar wat klopt ervan? Goed, laten we er niet moeilijk over doen dat je met de ene studie sneller een baan krijgt dan met de andere. Maar je papiertje is slechts één factor. Het maakt nogal wat uit of je bijvoorbeeld stages hebt gedaan of een specialisatie hebt.

Lage baankansen betekent ook niet dat er ‘geen werk’ is. In het tweejaarlijkse rapportover de arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht staat dat de ‘pretsector’ Cultuur, sport en recreatie groeit. Hetzelfde geldt voor de beroepsklasse Creatieve en taalkundige beroepen. Het is alleen zo dat er veel afgestudeerden zijn, waardoor je gewoon extra je best moet doen. Hup jij!

Laat je niet aanpraten dat je als student de nobele plicht hebt om een studie te doen die goed is voor de vaderlandse economie. Kijk ook naar wat je leuk vindt en waar je goed in bent. Niemand heeft iets aan jou als je halverwege je ‘verstandige’ technische studie stopt omdat je er ongelukkig van wordt. De arbeidsmarkt laat zich trouwens toch niet honderd procent voorspellen: geneeskunde is een ‘goede’ studie, maar veel basisartsen kunnen momenteel geen specialisatieplek vinden. En programmeurs-in-spe moeten opletten dat hun werk niet wordt ge-outsourced naar India.

Of je na je afstuderen bij het UWV aanbelt of niet, heb je uiteindelijk in eigen hand. Kies bewust, specialiseer je, werk hard en je kunt prima terecht komen.

Zelf doe ik nu het werk waarvoor ik journalistiek heb gestudeerd. Dat verloopt echt niet altijd soepel, maar het lukt wel. De antropologiemaster die ik eraan vast plakte heeft me beter gemaakt in observeren en interviewen en ik kom met betere ideeën voor artikelen. Daardoor ben ik denk ik een betere journalist.

Zo zijn er zat voorbeelden van mensen die dankzij hun pretstudie succesvol werden. Dat merkte ik ook toen ik aan dit stuk werkte. Ik sprak er drie. Ze verdienen niet allemaal zoveel als bijvoorbeeld iemand die rechten studeerde en nu als advocaat op de Zuidas werkt, maar ze zijn wel goed terecht gekomen. Eentje heeft juist door zijn pretstudie een goede baan bij Shell, een ander zorgde zelf voor genoeg werkervaring en nog iemand heeft een baan bij een denktank.

Studeerde: Media en Entertainment Management (BA), Algemene Cultuurwetenschappen (BA) en Arts & Culture (MA)
Is nu: Projectleider, consultant en onderzoeker en promoveert aan de Universiteit Leiden
Verdient: 1850 euro bruto per maand voor drie dagen werk per week, en 250 euro voor een halve dag freelancen per week. De rest van de week promoveert ze onbetaald.

“Toen ik op mijn zestiende van de havo kwam, wist ik niet wat ik wilde. Ik besloot Media en Entertainment Management te gaan studeren aan de Hogeschool InHolland. Tijdens die opleiding besloot ik dat ik verder wilde in het culturele veld, waarvoor ik Algemene Cultuurwetenschappen ging studeren. Weer zo’n brede studie, zul je zeggen, maar ik heb me zelf altijd op de cultuursector gefocust. Ik liep bijvoorbeeld stages, zonder dat het verplicht was. Mede dankzij die ervaring werk ik nu als cultuuronderwijsconsultant bij Kunstgebouw, een cultuuronderwijsinstelling in Zuid-Holland, en werk daarnaast als freelancer in de kunst- en cultuursector. Als ZZP’er heb ik altijd zeer degelijk betaald gekregen.”

“Ik ben van de InHolland-lichting waarvan door de onderwijsinspectie gezegd werd dat het onderwijs zo slecht was dat hun diploma’s maar weinig waard waren. De media doken daar toen bovenop. Dat voelde oneerlijk: ik had vier jaar lang keihard gewerkt, en haalde soms alsnog een 6. Dat was voor medestudenten, die toen net begonnen met werken, wel lastig. Bij mij viel het mee, omdat ik nog een andere studie ging doen.”

“Er is in deze sector meer aanbod dan vraag en ik heb veel vrienden die geen baan kunnen vinden. Maar ik ben het niet eens met het idee dat geesteswetenschappelijke studies je opleiden voor werkloosheid. Ze leiden niet direct naar een beroep, maar juist door die brede basis kun je allerlei kanten op. Het punt is niet de opleiding zelf, maar jij als student goed moet nadenken wat je daarbinnen wil.”

Studies: Culturele Antropologie (BA & MA)
Is nu: Redacteur/community manager bij EMMA, een organisatie die maatschappelijke vraagstukken oplost
Verdient: tussen de 1750 en 2250 euro bruto per maand voor 32 uur in de week

“Toen ik ging studeren, kreeg ik reacties als ‘wat wil je daar dan mee gaan doen’? Maar dan zei ik: ik ga juist studeren om dat te ontdekken. Na mijn opleiding heb ik veel gesolliciteerd, vooral bij NGO’s, maar tevergeefs. Antropologie sluit niet direct aan op een bepaalde functie, dus bedrijven weten niet zo goed wat ze met een antropoloog moeten. Soms lijkt het alsof bedrijven iemand direct op een stoeltje willen kunnen zetten. Dat vind ik zonde, want een functie kun je nog leren, maar een denkwijze niet.”

“Uiteindelijk vond ik een baan bij EMMA, een organisatie die maatschappelijke vraagstukken oplost. Ik heb de baan vooral te danken aan mijn studie, er werkten al verschillende andere antropologen. Het heeft wel geholpen dat ik na mijn studie eerst anderhalf jaar als freelance copywriter heb gewerkt. Daardoor heb ik leren schrijven en commercieel denken, wat helpt in deze functie.”

“Het zou goed zijn als de opleiding alvast handvatten biedt voor praktijkervaring. Laat studenten nadenken over een specialisatie binnen antropologie en wat zij concreet kunnen bijdragen. Ik had aan het eind van het laatste jaar een vak waarbij we sollicitatiegesprekken gingen oefenen. Eigenlijk moet zo’n vak eerder gegeven worden, want dan ga je eerder nadenken wat je met antropologie wil en kun je gerichter gaan zoeken naar een baan.”

Studeerde: Geschiedenis (BA), Filosofie (BA) en Bedrijfskunde (MA)
Is nu: HR Account Manager bij Shell
Verdient: Dat mag hij van Shell niet zeggen, maar volgens berekeningen op Glassdoor.nlligt het tussen de 4500 en 4900 euro bruto per maand

“Ik dacht vroeger altijd: ik ga economie studeren. Totdat ik erachter kwam dat dat verschrikkelijk saai was. Van geschiedenis kreeg ik veel meer energie. Ik besloot te doen wat ik leuk vond, en dan zou ik vanzelf wel een baan krijgen, dacht ik.”

“In mijn werk in human resources zijn mijn ‘pretstudies’ veel relevanter dan mijn studie Bedrijfskunde. Als ik alleen Bedrijfskunde had gedaan, had ik dit werk niet kunnen doen, maar met alleen geschiedenis en filosofie wél. Goed kunnen communiceren en redeneren is in deze baan bijvoorbeeld belangrijk, en dat leer je bij alfastudies.”

“Filosofie is misschien wel de moeilijkste studie. Maar omdat we woorden gebruiken, en geen cijfers, lijkt het minder ‘ingewikkeld’. Ook alfa’s zelf denken vaak dat bèta-studies moeilijker zijn, maar antropologie is voor beta’s bijvoorbeeld even moeilijk als andersom. Toch worden alfastudies vaak nutteloos gevonden, terwijl we in grote problemen zouden komen als we geen mensen hebben die fundamenteel kunnen nadenken over hoe de wereld is geworden zoals hij is en hoe er bijvoorbeeld conflicten ontstaan.”

“Een studie is voor mij niet iets dat je direct opleidt voor een beroep, maar iets wat je vormt qua kennis en persoonlijkheid. Experts zeggen dat er straks veel banen zijn die nu nog niet bestaan. Wat is dan belangrijker: mensen opleiden die kritisch denken en een brede achtergrond hebben? Of mensen opleiden voor beroepen die straks niet meer bestaan?”

De komende weken duikt VICE volop in het studentenleven, en alles wat daarbij komt kijken — van de studie van de toekomst tot torenhoge studieschulden en van soa’s tot hospiteren en protesteren. Lees meer op deze pagina .