We vroegen afstudeerders van ABKM wie de grootste pechvogel is

De komende tijd gaat Creators het hele land door om ons met de afstudeershows van kunstopleidingen te bemoeien. Wees gewaarschuwd!

Een kunststudie afronden is moeilijker dan je denkt. Of nou ja, we hebben geen idee hoe moeilijk jij denkt dat dat is, maar er kan een hele hoop faliekant mis gaan. Je motivatie is volledig verdwenen, je hebt belachelijk veel pech of je beseft plotseling dat je geen idee hebt waarom je een kaars in de vorm van je eigen hoofd wilde maken. Voor verhalen over dit soort grove inschattingsfouten, enorme tegenvallers of gewoon een stevige dosis ongeluk gingen we naar de Academie Beeldende Kunsten Maastricht.

Ironisch genoeg ging het bij aankomst bij de afstudeershow al bijna gelijk mis. De studenten hadden namelijk zelf de openingsavond georganiseerd en waren vergeten te melden dat er nog een prijsuitreiking en speech-sessie van een uur op de planning stond. Zo vond ik mezelf in een uitgestorven tentoonstelling zonder studenten, waarvan sommige werken nog niet klaar voor de show waren. Godzijdank was er een docent die met militaire precisie studenten naar voren schoof die ik graag wilde spreken. Zo verzamelde ik toch nog wat prachtige voorbeelden van bittere pech, haalde ik de laatste trein én spotte ik nog nét de spelersbus van André Rieu bij mijn vertrek.

Yvette Schiffers (22)
Studeert af met Ding hangend aan een geel touw.
"Ik werk met destructie en constructie. Alles wat is weggehaald blijft nog zichtbaar. Al die sporen vormen samen nieuw werk. Het werk is ook nooit af. De ruimte is het werk en deze ruimte is altijd in beweging."

Waren er nog momenten dat het allemaal in de soep liep tijdens je studie?
Ik had het nu met deze eindexamenexpositie. Ik had namelijk eerst een andere ruimte die veel kleiner was en ik moest op het laatste moment in een veel grotere ruimte. Toen moest ik helemaal opnieuw beginnen en daar raakte ik van in paniek.

Volgens mij is het aardig goed gekomen. Maar was dit de enige keer dat het faliekant mis ging?
In het eerste jaar heb ik zoveel verschrikkelijke dingen gemaakt. Ik heb bijvoorbeeld ooit een kaars in de vorm van mijn eigen hoofd gemaakt. Dat leek toen een goed idee maar nu duidelijk niet meer.

Heb je verder nog missers of stressmomenten die je graag wilt delen?
Nou, eerder dit jaar hadden we 'Go-No Go', het moment dat je hoort of je mag afstuderen. Ik had de eerste keer een no-go. Dat was zo frustrerend dat ik allemaal werken uit de ruimte heb gegooid en kapot heb gemaakt. Uiteindelijk heeft dat me juist gered. Die destructie en constructie heeft mijn eindexamenwerk gevormd.

Nika Schmitt (23)
Studeert af met Vitamine D
"Ik combineer bestaande machinale systemen met iets organisch. Deze installatie blaast zichzelf elke 7 minuten op en in de installatie verderop worden rolluiken door een machine open en dicht gedaan."

Waren er nog momenten tijdens je studie dat een project gruwelijk faalde?
Ja constant! Mijn studie is gevuld met falen. Ik denk ook dat dat een superbelangrijk onderdeel is van deze studie. Vaak weet ik pas op het laatste moment of een werk gaat doen wat ik wil. Zo begon ik ook pas drie weken geleden met het naaien van al deze zakken. Ik had de ruimte al voor tweederde deel gevuld toen ik besefte dat ik het misschien eerst even moest testen. Als het niet zou werken, was ik zelf genaaid. Godzijdank werkte het. Het was een groot risico maar daar houd ik juist wel van.

Ga je dan ook pas een werk maken als er een zekere kans van falen is?
Nou, dat gebeurt eigenlijk heel natuurlijk bij mij. Ik ben namelijk iemand die van systemen houdt en tegelijkertijd dingen organisch wil laten ontwikkelen. Ik kan dan een enorme schizofrene strijd hebben met mezelf waarin ik tegen mezelf zeg dat ik veel netter moet werken of juist meer intuïtief. Dat botst nogal.

Het lijkt er op dat het hier aardig goed is gegaan. Waar botst je werk dan bijvoorbeeld?
Mijn andere werk hier verderop! Ik heb een machine gemaakt die alle rolluiken van die ruimte constant open en dicht doet en dat ging natuurlijk helemaal mis. Die rolluiken zijn daar niet op gebouwd dus die machine sloopte de hele boel. Ik kan er ook niet naar kijken nu.

Pol Veldhuizen (23)
Studeert af met Cannot/Can.
"We zijn nog aan het opbouwen, maar morgen gaat de student achter mij allemaal doosjes vouwen die op en neer bewegen. Daaronder zit dan een object dat dankzij een mechanisme steeds tevoorschijn komt. Als mensen een goede suggestie hebben van een object dat daaronder kan mogen ze zo'n doosje hebben."

Zijn er nog momenten dat je de studie compleet verkeerd had ingeschat?
Ik denk dat sommige mensen voordat ze naar de academie gaan denken dat het een soort levensschool is waar je interessante mensen kunt ontmoeten en waar je echt kunt worden wie je bent. Maar dat valt eigenlijk heel erg tegen. Je moet van tevoren al meer weten wie je bent.

Liep jij daar ook tegenaan?
Nee dat niet, maar ik zag het wel bij mensen om me heen gebeuren. Er is niet zoveel ruimte om te ontdekken wie je bent. Je moet vooral kunst produceren. Dat is ook logisch, maar ik denk dat je persoonlijkheid misschien meer klaar moet zijn voor de kunstacademie.

Nu gaat het vooral over anderen, maar is er nog een verhaal van jezelf dat je wilt delen? Bijvoorbeeld van iets dat mis ging?
Nee, dat zijn vooral treurige verhalen, maar die wil ik niet delen. Ik wil nu vooral genieten van mijn afstuderen.

Linda Geurts (25)
Studeert af met Into Dust

Waren er momenten tijdens je studie dat je minder trots was?
In het eerste jaar had ik een ander idee van wat kunst was. Ik maakte toen hele klungelige dingetjes maken die net bleven staan en een maand later de kliko in konden.

Wat was toen je idee van kunst?
Dat vind ik moeilijk te zeggen, maar ik heb wel een voorbeeld van wat ik toen maakte. In het eerste jaar wilde ik namelijk graag een plaat maken van gesmolten plastic kraaltjes. Een soort geïmproviseerde glasplaat waar je doorheen kon projecteren. Ik had een hele grote berg kraaltjes gekocht maar die smolten helemaal niet. Toen zat ik daar met die zak kraaltjes.

Hoe heb je je daar uit gered?
Uiteindelijk deed ik een performance waarin ik alle kraaltjes ging tellen.

Dat is wel een klassieker ja. Bedankt!

Renee Vleugels (23)
Studeert af met Tantus erat dolor, vitae.
"De afgelopen drie maanden heb ik mezelf vol overgave in dit werk gestort. Ik heb er pigment in gewreven, ik heb het verfrommeld, ermee op de grond geslagen en er constant kreukels ingemaakt. Er zit bergen aan energie en frustratie in."

Hier kunnen we mee werken. Zijn er nog momenten dat je jezelf behoorlijk bent tegengekomen?
Absoluut! Ik heb heel veel geworsteld en ben mezelf constant aan het verzetten tegen iedereen. Ik gebruik de irritaties en de frustraties die ik krijg van leraren, studenten en mijn omgeving in mijn werk. Het zit helemaal volgepropt met die energie. Het gaat me er trouwens niet om dat mensen zien welke emotie er achter zit, als ze de energie en de beweging maar zien.

Het ziet eruit alsof je er een hoop hebt uitgegooid. Wat heb je geleerd van al die frustraties?
Eerder vond ik het heel lastig als mensen mijn werk niet zagen zoals ik dat wilde. Daar heb ik wel naar leren luisteren. Dat moest ook wel want ik wil mezelf niet opsluiten in m'n atelier. Ik wil naar buiten treden.

Is er nog een kunstwerk waarmee je liever niet mee naar buiten was getreden?
Ik ben een tijd bezig geweest met dode dieren. Ik kocht dooie vossen via Marktplaats. Die waren al geprepareerd en daar stopte ik van die apparaatjes in die in speelgoedhondjes zitten. Je kon dat dan aanzetten en dan liepen die vosjes heel spastisch door de ruimte. Als ik daar aan terugdenk, schaam ik me wel een beetje.

Simone Schuffelen (22)
Studeert af met Louise.
"Mijn werk is een theater play van zestig minuten waarin ieder moment iets kan gebeuren. Ondanks dat het een loop is, weet je nooit of je het allemaal hebt gezien. Ik wil er eigenlijk vooral een feestje van maken. Er is voor iedereen energydrink van de Aldi, de champagne mag opengemaakt worden op het bed. Je mag lekker genieten!"

Je werk is één groot feest, maar je studietijd was dat vast niet de hele tijd. Zijn er nog momenten dat het eens goed uit de klauwen escaleerde?
Nou, waar ik me voor schaam, laat ik op dit moment niet meer zien denk ik. Dat heb je bijvoorbeeld in het propedeusejaar. Dan wil iedereen graag naakt gaan. Ik heb het zelf niet gedaan, maar wel allemaal gezien en dat is niet altijd even prettig natuurlijk.

Maar hee, nu heb je het over anderen. Heb je zelf niet een goed verhaal?
Echte vormen van mislukken, dat ken ik eigenlijk niet. Maar dit werk heeft wel heel veel werk en inspanning gekost en ik ben ik wel heel blij dat het er staat. Ik studeer niet af met een burn-out maar met een mooie video-installatie. Dus ik kan mijn periode als echte kunstenaar lekker beginnen.

Ik vind dit eigenlijk niet een goed verhaal van dingen die misgaan. Maar als ik een foto van je mag maken op het bed zie ik het door de vingers.
Dat is goed. Ik kan wel met die fles champagne op het bed gaan liggen.

Doe dat. Dank je!