Dragers van dit gen zijn gevoeliger voor emoties

Zie je de wereld een stukje scherper als je intens plezier of verdriet ervaart? Dan zou je zomaar eens drager van een specifiek gen kunnen zijn waardoor je emotionele beelden beter kunt waarnemen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van British Colombia in Canada dat kort geleden in The Journal of Neuroscience werd gepubliceerd.

Het gen is een variant van ADRA2b, waarvan enkele stukjes in het DNA ontbreken. Naar schatting zijn de helft van de Canadezen drager van het gen. Mensen met dit gen zijn gevoeliger voor emotionele informatie op een manier die lijkt op hoe kunstenaars gevoeliger zijn voor de visuele aspecten van de wereld, vertelt psycholoog Rebecca Todd, een van de auteurs van het onderzoek.

"Beeldende kunstenaars zijn heel erg gevoelig voor dingen als kleur, contrast, licht en de relevantie van visuele dingen. Ik stel me dragers van deze genvariant voor als mensen die op een kunstenaarachtige manier de emotionele nuances om hen heen waarnemen," aldus Todd. De wetenschapper zegt dat zij zelf daarentegen een "saaie niet-drager" is, die maar weinig aandacht schenkt aan emotionele aspecten van de wereld.

Bij het onderzoek waren negenendertig studenten van de Universiteit van Toronto betrokken. De onderzoekers scanden hun hersenen, terwijl de deelnemers positieve, negatieve en neutrale beelden te zien kregen. Eenentwintig van hen waren drager van de genvariant.

Voorbeelden van negatieve beelden zijn "enge slangen, verminkte mensen, een baby met een tumor bij zijn oog", zo legt Todd uit. Een afbeelding van een man die naast een auto staat of een roltrap gebruikt zouden als neutraal bestempeld worden. Het was moeilijker om positieve beelden te vinden, zeker omdat ze net zo extreem positief moesten zijn zoals de negatieve beelden extreem negatief waren. "Er zat een hoop gedateerde erotica uit de jaren tachtig tussen," zegt Todd grinnikend.

Aan alle afbeeldingen was een bepaalde hoeveelheid ruis toegevoegd, die eruit zag als de ruis die je op oude televisies ziet. De deelnemers moesten een schatting geven van de hoeveelheid ruis op de afbeelding in vergelijking met een digitaal verminkte versie van dezelfde afbeelding, die daarom geen emotionele lading meer had.

Over het algemeen ziet iedereen minder ruis op beelden met een positieve inhoud, dan die iets negatiefs uitbeelden. Wetenschappers beschrijven dit effect als verhoogde emotionele levendigheid. Maar voor dragers van deze genvariant is dit effect nog veel sterker. Op de hersenscans was ook meer activiteit te zien in de gebieden die emoties regelen en die genot en gevaar interpreteren.

"Het resultaat was heel erg opvallend," zegt Todd. Ze legt uit dat het zeldzaam is dat een onderzoek naar de effecten van bepaalde genen, met zo'n kleine steekproef, zo'n sterke correlatie aantoont.

Het onderzoek zou een verklaring kunnen geven voor de vraag waarom sommige mensen gevoeliger zijn voor de post-traumatische stress-stoornis. "Ik wil heel graag kijken hoe dit genetische verschil, in samenspel met andere genen en ervaringen, emotionele ontwikkeling bëinvloedt," zegt Todd. Ze wil in de toekomst nog verder onderzoeken of dragers van het gen meer geneigd zijn tot het ontwikkelen van een verslaving of een angststoornis. "Als je sneller de positieve waarde van een drug inziet, ben je dan ook eerder geneigd er verslaafd aan te raken?" vraagt ze.

Er is niet alleen slecht nieuws voor dragers van het gen. Mensen die emoties beter waarnemen, zijn ook beter in staat om belangrijke informatie te scheiden van alle nutteloze informatie waardoor we de hele gebombardeerd worden. Positieve prikkels komen sterker binnen, dus zijn ze ook makkelijker te onthouden, volgens Todd.

Hoeveel het gen voorkomt, verschilt dit nogal tussen verschillende etnische groepen - vrij gebruikelijk met genetische informatie. Waar het gen bij de helft van de blanken voorkomt, toont een vergelijkbaar onderzoek uit Rwanda aan dat het gen daar maar bij tien procent van de mensen voorkomt.

De variant van ADRA2b kan erg goed voorspellen of iemand waarneemt met verhoogde emotionele levendigheid. Todd benadrukt wel dat geen enkel gen bepaald gedrag volledig kan voorspellen. Net als alles dat uit de wirwar van neuronen in onze hersenen voortkomt, is de manier waarop we de wereld zien het resultaat van een gecompliceerde interactie tussen verschillende genen, ons geheugen en onze ervaringen.