Flitsende gifjes worden geregeld als wapen ingezet tegen mensen met epilepsie

Maandag moet een verdachte voor de rechter verschijnen omdat hij een knipperend gifje heeft verstuurd. Kurt Eichenwald, een schrijver bij Newsweek, heeft afgelopen jaar door dit bewegende plaatje een epileptische aanval gekregen.

Lichtflitsen die tot epileptische aanvallen kunnen leiden zijn in het verleden bestreden met televisieverboden, maar dit lijkt het eerste strafproces te zijn over een epileptische aanval veroorzaakt via internet.

De zaak komt overeen met eerdere klachten over video's, die vaak felle lichtflitsen bevatten waarmee aanvallen kunnen worden opgewekt. Bijvoorbeeld heeft een scène in een Pokémon-aflevering uit 1997, waarin Pikachu zijn bliksemaanval doet, er voor gezorgd dat 685 kinderen in het ziekenhuis terecht kwamen.

Eichenwald, die altijd open is geweest over zijn epilepsie, had een aanval van acht minuten lang nadat hij in december een tweet opende. De tweet bevatte een flitsende GIF met de tekst: "je verdient een aanval voor je posts". Zijn vrouw vond hem en belde het alarmnummer. Later is een zekere John Rivello gearresteerd door de FBI voor cyberstalken en zware mishandeling met een dodelijk wapen.

"De gevolgen zijn erg simpel, denk ik. Verscheidene overheidsinstanties zullen het niet goedkeuren dat mensen journalisten aanvallen, ook al gebruiken ze nieuwe technologieën zoals een Twitter-bericht," vertelt Eichenwalds advocaat, Steven Lieberman, aan Motherboard.

Deze gevallen hebben grote gevolgen voor mensen met lichtgevoelige epilepsie (in Nederland zijn dit er ongeveer 6.000) en voor hen kunnen alledaagse dingen levensgevaarlijk zijn.

"Er zijn overal potentiële bedreigingen om hen heen: theaters, discotheken, concerten, op internet, op straat en zelfs thuis," waarschuwt de Epilepsie Stichting. Bepaalde kleuren licht en snelheden kunnen schadelijker zijn voor hen dan voor anderen.

Rechtszaken achtervolgen makers van games al sinds 1991. Douglas L. Webster, een advocaat uit Michigan, klaagde Nintendo aan nadat een 15-jarig meisje een aanval had gehad. Ook in 2004 werd Nintendo ervan beschuldigd dat een van hun spellen epileptische aanvallen veroorzaakte.

De zaak van Eichenwald gaat gepaard met enige scepsis, aangezien de journalist bekend staat om zijn misleidende rapportage. Ook vragen sommigen zich af waarom zijn vrouw de tijd neemt om een tweet te plaatsen terwijl haar man een aanval heeft. Deze twijfel kan ook ontstaan zijn omdat men zich erover verbaast dat een GIF iemand in levensgevaar kan brengen. Ook al blijkt uit onderzoek dat lichteffecten maar invloed heeft op een klein deel van de mensen met epilepsie.

De video die naar Eichenwald gestuurd werd was in ieder geval opzettelijk. "Het heel duidelijk dat hij wist dat hij aan epilepsie lijdt," vertelt Lieberman. "Hij zag daar een kwetsbaarheid en heeft hier gebruik van gemaakt."

Dit soort flitsende video's zijn makkelijk te vinden op internet. Eichenwald beweert dat hij er minstens 40 heeft gekregen afgelopen jaar.

De Epilepsie Stichting heeft in 2008 een forum moeten sluiten omdat er beelden werden geplaatst die aanvallen veroorzaken. RyAnne Fultz, die aan patroongevoelige epilepsie lijdt, klikte eens op de verkeerde link. Felle, knipperende kleuren vulden het scherm. "Het voelde als een pijnscheut in mijn hoofd," vertelt ze. "Ik had al minstens een jaar niet meer zo'n aanval gehad," zei ze.

Sommige landen hebben speciale maatregelen getroffen. Achttien mensen melden aanvallen na een animatie van Olympische logo van Londen 2012 en in het Verenigd Koninkrijk vroeg men om richtlijnen voor televisie vast te stellen. Japan heeft soortgelijke richtlijnen opgesteld na het Pokémon-incident.

Op maandag heeft de jury de aanklachten op Rivello verhoogd door hem te beschuldigen van het gebruik van een "dodelijk wapen, bestaande uit een tweet, een GIF, een elektronisch apparaat en zijn handen tijdens het plegen van de aanval."

Hier is een tool om gevoeligheid te testen.