Waarschijnlijk had ik het geromantiseerd. Ik dacht namelijk dat asielzoekers die hun thuisland waren ontvlucht maar al te graag gerechten die hen aan thuis deden denken met mij wilden maken. Ik zou naar hun verhalen luisteren terwijl ik het bereidingsproces van hun authentieke gerechten vast zou leggen met mijn camera.
All photos by the author
De werkelijkheid is anders. Na weken van research vind ik eindelijk een asielzoekerscentrum dat mee wil werken. Veel vluchtelingen willen om politieke redenen de publiciteit mijden. Maar bij het Marie-Schlei huis, een opvangcentrum met 200 bedden in Berlijn, ben ik welkom.
Advertentie
Met de manager aan mijn zijde ga ik langs alle verdiepingen om mannen en vrouwen te vinden die een typisch gerecht uit hun thuisland met mij willen koken. Na wat geaarzel en verlegen gelach krijg ik het uiteindelijk voor elkaar afspraken te maken met mensen afkomstig uit landen van Azië tot Oost-Europa. "Fantastisch," zeg ik. "Ik kom ben zo terug met mijn camera en wat Tupperware bakjes."Mijn eerste ervaring is met de Tsjechische moeder Alieva, die rozenkoekjes voor me wil bakken.
"Heb je deze koekjes in je eigen land vaker gemaakt?""Nee, eerste keer."Na het recept op haar smartphone te hebben gecheckt, zoekt ze snel alle ingrediënten bij elkaar. Op een kleine tafel, de enige in de kamer waar ze met haar familie verblijft, mixt ze alle ingrediënten zorgvuldig door elkaar.
"Waarom heb je voor deze rozenkoekjes gekozen?" vraag ik."Ik kwam het recept op internet tegen," zegt ze terwijl ze de koekjes in een kleine vriezer stopt. "Het is Russisch en eenvoudig te maken."
Even later, in de gedeelde keuken van het opvangcentrum, plaatst ze de bakplaat in één van de ovens. Ik realiseer me dat ze alles alweer heeft opgeruimd om ruimte te maken voor haar kinderen om te kunnen zitten en tekenen.
Mijn volgende bezoek is aan een Syrische familie. Latifa, die in Syrië als vertaler werkte, is moeder van drie kinderen. Bij gebrek aan ruimte in haar eigen keuken, maakt ze tabouleh op de achterkant van een Twister mat die zowat de hele vloer in beslag neemt. Er ligt een indrukwekkende hoeveelheid van twaalf bossen peterselie op de mat. Normaal gesproken maakt ze de salade niet alleen voor zichzelf, maar ook voor haar buren in het centrum.
Advertentie
Een dag eerder is ze met de andere bewoners naar de lokale discounter geweest om met het beperkte budget dat ze hebben zoveel mogelijk eten te kopen. "Sorry, de munt ontbreekt," verontschuldigt ze zich. Ik zeg dat het niets uitmaakt en hoop dat ze niet denkt dat ik haar veroordeel.
Met veel geduld snijdt ze de groenten in kleine stukjes, doet ze alles in grote schalen en brengt het op smaakt met citroen en olijfolie.
"Dit is een populair gerecht in mijn regio," vertelt ze. "Je kan er eindeloos mee variëren en niet alleen ieder land, maar zelfs iedere familie heeft zijn eigen bereidingswijze. Met alles wat je er aan toevoegt, geef je het gerecht een persoonlijke signatuur." In plaats van iets toe te voegen, moet zij het in dit geval zonder een voor haar essentieel ingrediënt doen.
Tijdens mijn verblijf in het opvanghuis bezoek ik meerdere families. Een Afghaanse vrouw bakt brood, een vrouw uit Azerbeidzjan maakt vegetarische gehaktballetjes en een Roma-vrouw bereidt allerlei soorten pitabroodjes samen met haar oudste dochter. Op een middag heb ik zelfs de mazzel een barbecue mee te maken met een paar mannen in het huis. Ze lijken oprecht trots op het feit dat ze vlees kunnen snijden en iedereen die honger heeft pittige spiesjes kunnen aanbieden.
De gerechten waren misschien niet zo authentiek als ik - en de aanwezige families zelf - hadden gehoopt. Soms waren dingen een beetje aangebrand of leken ze qua smaak erg op elkaar. Maar het maakte niemand wat uit. Er waren genoeg dingen om zich druk over te maken. Iets van thuis koken en delen was op dat moment het enige dat ertoe deed.