GTA is jarig: 20 jaar mensen doodrijden, sicke muziek en verpeste zieltjes

Ik was zeven, en mijn leven bestond uit onschuld en tekeningen. Daar kwam een eind aan toen een vriendje mij nieuws bracht over een spel: "Er is een spel waarbij je gewoon allemaal mensen dood kunt rijden." Deze zin kantelde mijn hele wereldbeeld. Ook al wisten we niet helemaal of we hem moest geloven, toch ging het wekenlang op het schoolplein nergens anders over dan over dat 'ene spel'.

Na weken roddels, research en wanhoop ontdekte een van ons uiteindelijk dat een broer van een jongen uit een andere klas het spel had: Grand Theft Auto. Samen met Carmageddon was het dat jaar het spel waar 'experts' ouders voor waarschuwden. Ik wist niet wat Grand Theft Auto betekende (het is gewoon een juridische term voor autodiefstal). Alleen dat het voor 18 jaar en ouder was. Bij de eerste autogeluiden en beelden van een logo dat werd overreden door een wagen, wist ik dat GTA mijn nieuwe liefde was.

Dit deed ik weken achter elkaar.

Al mijn zakgeld in mijn Penniemaat was nooit genoeg om dit spel te kunnen kopen. Maar de broer van een vriendinnetje met een brander had een handeltje als softwarepiraat waarmee hij dacht miljonair te worden.

Elke middag rende ik zo snel mogelijk van school naar huis, mieterde mijn rugzak in een hoekje en klom achter mijn ouders computer. Samen met een vriendje hoopte ik schoolbussen op onder een brug en toverde zoveel mogelijk Hare Krishna's om tot een bloederig remspoor. Als m'n moeder op het limonade-uit-neuzen-proestende gekrijs afkwam: "Nee, mam. Het is gewoon een racespel." Dat hield ik lang vol, maar uiteindelijk kreeg ik wel op m'n flikker omdat ze mensen overrijden toch niet zo grappig als ik vond.

Dat de besturing kut was en het spel zijn bekendheid te danken heeft aan het handig opjutten van politici door een handige pr-man, wist ik toen nog niet. GTA 1 is bij lange na niet het beste deel uit de serie, dat is natuurlijk Vice City. De soundtrack van GTA 1 stond ook nog vol met lame muziek van niet bestaande artiesten als Slumpussy met Gangster Friday. Iedereen weet dat de radio vol country en 90's hiphop uit San Andreas het beste is. Maar uiteindelijk boeit het helemaal niks, dit eerste imperfecte deel is waar ik mee ben opgegroeid en de enige mensen die dat iets zegt zijn de mensen die tegelijk met mij zijn opgegroeid. Jullie, hoop ik.

Nu ik GTA twintig jaar later weer check, haalt het een wereld terug van cd-brandende broertjes , stinkende kinderkamers, chips en onzekerheid. GTA I is het portaal waardoor ik die totaalervaring weer kan oproepen, en daarom hou ik ervan. Want tragisch als het is: de laatste jaren doet GTA me niet zoveel meer. Ik ben elders aangekomen. Ik ben die saaie lul die voorzichtig nadenkt over hoe zijn pensioen geregeld is. Ook voel ik me zelfs een beetje ongemakkelijk als ik iemand een menigte in zie rijden op een spelletje. Kortom: ik ben mijn moeder geworden.

Want ook al is de blik van de game-industrie altijd voorwaarts gericht, toch is het soms goed om stil te staan van waar je gekomen bent. Twintig jaar geleden zagen spellen er niet uit en voelde zelf bepalen waar je heen wilde rijden al als ultieme vrijheid, maar in GTA V kun je zelfs aandelen verhandelen. Als je er een van de saaiste dingen ooit kunt doen, dan zijn games wel echt volwassen geworden. Misschien is het voor mij ook tijd om volwassen te worden en een aandelenpakket te nemen.

Aankomende zondag wordt Grand Theft Auto 20 en laten we dat allemaal vieren door het nog een keer te spelen en zoveel mogelijk bussen van bruggen af te rijden.

Je kunt hier trouwens hartstikke leuk stage lopen. Stuur een mailtje naar wester.vangaal@vice.com voor meer info.