Tien dingen die je altijd al wilde vragen aan een douanier

Heel veel mensen haten Daniel*. Hij is een douanebeambte die ervoor moet zorgen dat een heleboel dingen - zoals drugs, wapens en cash geld - niet illegaal Duitsland in gesmokkeld worden. De ene dag staat hij met een speurhond bij de grens; de volgende dag zit hij op een kantoor waar hij eigenlijk niet zoveel te doen heeft; terwijl hij weer een andere dag restaurants inspecteert en migranten, die zonder een vergunning aan het werk zijn, het land uitzet.

Daniel en zijn team pakken redelijk serieuze misdaden aan. Zo hebben ze een keer een groep Oost-Europese vrouwen van gedwongen prostitutie gered. “Overal lagen condooms,” vertelt hij me. “De vrouwen waren helemaal uitgeput en doodsbang. Hun ‘klanten’ zaten in een ruimte ernaast en hadden hun opa’s kunnen zijn.”

Ik sprak met Daniel om erachter te komen hoe makkelijk het is om een speurhond op het verkeerde been te zetten, of hij wel eens een in beslag genomen voorwerp mee naar huis heeft genomen en hoe erg hij het vindt om mensen het land uit te moeten zetten.

VICE: Hoe zwaar is je werk?
Daniel: Het is eigenlijk best een relaxed leven. Ik heb een vaste baan en verdien daar prima mee – iets minder dan 2400 euro per maand. De druk om te presteren is niet zo groot, zeker niet voor opsporingsambtenaren. Het is moeilijk in te schatten hoeveel we eigenlijk echt werken, omdat elke opdracht anders is. Ik werk veel op locatie, maar als ik kantoordienst heb en geen zin heb om iets te doen dan kan dat ook gewoon. Dat zou met een normale baan nooit kunnen. Maar tijdens de missies moet je natuurlijk op scherp staan.

Wat doen mensen allemaal om speurhonden slimmer af te zijn?
Dat is eigenlijk heel moeilijk – de honden zijn heel goed en ontdekken echt heel veel. Mensen wikkelen hun drugs bijvoorbeeld in schoensmeer en folie, voordat ze het doordrenken in benzine. De honden vinden het dan nog steeds, zelfs als het maar een paar gram is. Ik zou nooit proberen om iets langs een speurhond te smokkelen.

Geven je baan, je geweer en je uniform je een gevoel van macht?
Ik ben blij dat ik een uniform draag omdat mensen dan begrijpen dat we een bevoegdheid hebben die serieus genomen moet worden. Wat daar ook bij helpt is dat ons wapen gewoon zichtbaar is. Als mensen het pistool zien, worden we meteen met meer respect behandeld. Mijn collega’s die belastingfraude onderzoeken moeten vaak ook huizen inspecteren - net zoals wij dat doen - maar zij hebben geen wapens bij zich dus lopen ze de hele tijd tegen allerlei problemen aan omdat ze gewoon minder serieus genomen worden. Ik heb gelukkig nog nooit m’n wapen hoeven gebruiken en ik hoop dat dat zo blijft.

Heb je ooit op het punt gestaan om je pistool te moeten gebruiken?
Nee , maar we hebben regelmatig sessies waarbij we onder toezicht oefenen met schieten. We mogen zelf de oefeningen bepalen, van meer actie-georiënteerde schietpartijen en heel gericht op een doel vuren tot vanachter een object schieten, en nog veel meer. De coaches begeleiden natuurlijk de hele sessie, maar het blijft leuk en ik kijk er altijd heel erg naar uit.

Hou je zelf weleens in beslag genomen voorwerpen?
Nee, dat zou ik nooit doen. De overheid is heel erg streng wat dat betreft. We bergen de in beslag genomen voorwerpen, die als bewijs dienen, altijd in het bijzijn van de verdachte op. Drugs die we innemen worden altijd meteen naar een chemisch lab gestuurd waar ze eerst getest worden voordat ze naar de bewijskamer gaan. Uiteindelijk worden drugs dan verbrand. Maar ik denk niet dat het op zou vallen als je een paar gram wiet ofzo mee naar huis zou nemen.

Heb je je uniform weleens aangehouden in bed?
Nee, maar ik heb m’n handboeien wel een keer gebruikt.

Heb je wel eens medelijden met de mensen die je oppakt, mensen die illegaal proberen te werken?
We arresteren vaak asielzoekers – veelal arme jongens die gewoon willen werken maar dat volgens de wet niet mogen. Omdat ze het toch doen, begaan ze een overtreding waarvoor ze uiteindelijk het land uit kunnen worden gezet. Ik kan niets meer doen als iemand voor een misdrijf veroordeeld is. Ik zou m’n baan verliezen als ik iemand gewoon liet gaan.

Sommige mensen vergeet ik nooit – mensen die we ondervragen en waarvan blijkt dat ze al zo’n zwaar leven achter de rug hebben. Ze zijn soms al meer dan twintig jaar aan het vechten om hun hoofd boven water te houden en dan komen ze eindelijk in Duitsland waar ze even op adem denken te kunnen komen. Het spookt vaak nog dagen door mijn hoofd als ze vast worden gehouden en vervolgens het land uit worden gezet. Ik realiseer dan ook hoe idioot mijn eigen dagelijkse problemen zijn in vergelijking met die van hen.

Geeft het je een goed gevoel om mensen te arresteren die het ook echt verdiend hebben?
Soms wel – als we bijvoorbeeld het huis van iemand die een bordeel runt inspecteren en die persoon een heel kort lontje heeft en meteen helemaal zenuwachtig wordt. Het is bevredigend om te weten dat ze heel veel geld aan de overheid zullen moeten terugbetalen, zeker als je ziet in wat voor gigantische huizen ze wonen. Je komt dan soms hele vette dingen tegen – verwarmde zwembaden in kelders, kluizen gevuld met de duurste sieraden, Rolex-horloges die minimaal 50.000 euro kosten en hele rijen met de mooiste auto’s.

Vind je het leuk om spullen van andere mensen te doorzoeken?
Dat kan soms best grappig zijn. Ik heb ooit in het huis van een oud vrouwtje een dildo zo groot als m’n onderarm gevonden. Toen ik ‘m uit de kast haalde dacht ik eerst dat het een honkbalknuppel was. Ik zag toen pas wat het echt was en vond het super grappig. De vrouw kon er zelf ook wel om lachen.

Maar er zijn ook minder prettige zoekacties. Ik heb een keer het huis van een restauranteigenaar doorzocht omdat hij drugs dealde. Hij achtervolgde me de hele tijd en begon me uiteindelijk zelfs te bedreigen. Ik heb hem daarna gelukkig nooit meer gezien, maar ik rij vaak langs z’n restaurant. Ik ga daar nooit meer eten.

Heb je weleens een restaurant niet geïnspecteerd, ook al wist je dat er mensen illegaal aan het werk waren?
Als je in bepaalde delen van Duitsland restaurants inspecteert weet je bijna zeker dat je iets vindt dat niet helemaal oké is. Ik wil niet iedereen over één kam scheren, maar dat is gewoon wat die restauranteigenaren doen. Ze laten hun familie of vrienden uit hun thuisland komen op een toeristenvisum en dan worden ze aan het werk gezet. Ze nemen dan genoegen met minder dan het minimumloon – iets van drie euro per uur – omdat ze thuis nog veel minder zouden krijgen. Dit soort gevallen nemen altijd heel veel tijd in beslag en als je zo’n opdracht aan het einde van je dienst krijgt kan je hem beter maar laten gaan, anders kom je nooit thuis. Die bedrijven worden natuurlijk de volgende week wel gewoon nog geïnspecteerd.

*De naam van de douanier is veranderd.

Dit artikel verscheen eerder op VICE Duitsland.

Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief: http://bit.ly/vicenieuwsbrief