Belgisch fotograaf Mous Lamrabat combineert islam met kapitalisme

Mis nooit meer iets van VICE: schrijf je in voor onze newsletter.

“Alle Marokkanen terug naar Turkije”, lees je in vuurrode drukletters op de gevel van een tentoonstellingszaal in Sint-Niklaas. Voor een keer komt het niet uit de mond van een opgehitste rechtse aanhanger. Wel is het een hartelijke uitnodiging om toe te treden tot ‘Mousganistan’, de eerste solotentoonstelling van de Belgische-Marokkaanse fotograaf Mous Lamrabat.

In zijn beelden probeert Mous via Gucci, Balenciaga en boerka’s een brug te bouwen tussen zijn beide identiteiten. Altijd fotografeert hij met een licht absurd kantje, een tikkeltje kitsch en met veel nostalgie. In ‘Mousganistan’ eet je Marokkaanse pannenkoeken uit een doosje van McDonald’s. Je zou er spontaan een fata morgana van krijgen.

Ik sprak de 35-jarige Mous Lamrabat over religieuze symbolen, Kim Kardashian en zijn fetisj voor brood.

VICE: “Alle Marokkanen terug naar Turkije”, staat er te lezen op de ramen van je expositie. Hartelijke slogan om je bezoekers te verwelkomen.
Mous: Het is niet mijn quote. Tijdens een betoging in Nijmegen in 2014 vertelde een van de demonstranten aan een journalist dat alle Marokkanen terug naar Istanboel moesten. Die uitspraak moest ik gewoon integreren in ‘Mousganistan’. Zoiets zegt veel over bepaalde mensen.

Wil je zo iets aanklagen of lach je zulke kortzichtige mensen op die manier uit?
Da’s een moeilijke. Praat gewoon eens met een Marokkaan of een Turk. Doe er iets aan.

De familie Lamrabat bezocht nooit een museum. Wat vinden je ouders van ‘Mousganistan’?
Het gezin Lamrabat woonde nog in Marokko, toen mijn vader al in België werkte. Om de twee jaar kwam hij bij ons op bezoek. Een paar jaar later zijn we met z’n allen verhuisd. De jongste drie telgen zijn hier geboren. Mijn ouders waren bezig met basisbehoeften: eten, school, taal. Ze zijn totaal niet bezig met de kunstwereld. Nog altijd leg ik met handen en voeten uit wat ik doe. Zij associëren fotografie met trouwfeesten. Ik neem hen dat ook niet kwalijk. Het is de eerste keer dat ze mijn werk zullen zien.

Waarom heb je je eerste solotentoonstelling ‘Mousganistan’ genoemd?
Iedereen had het over mijn universum en dat moest ik een naam geven. M.I.A. zingt in het lied ‘Freedun’ over Swaggerstan. Dat vond ik zo goed, dat ik er ‘Mousganistan’ van heb gemaakt. De stad Sint-Niklaas was daar aanvankelijk niet mee opgezet en vroeg of ik niet gewoon mijn eigen naam wilde gebruiken.

Hoe ben je in de fotografie terechtgekomen? Want je bent een autodidact.
Aanvankelijk studeerde ik voor leerkracht lager onderwijs, dat was iets wat mijn ouders kenden. Uiteindelijk ben ik voor interieurontwerp gegaan. Fotografie zou ik zelf wel leren. Ik studeerde af met grote onderscheiding, weigerde een baan bij een gerenommeerd architectenbureau en ging aan de slag als assistent van een fotograaf. Ik bracht koffie rond terwijl ik een diploma op zak had.

Hoe haal je het in je hoofd om een Marokkaanse pannenkoek in een McDonald’s bakje te proppen?
Ik wil vooral nostalgische gevoelens oproepen. Samen met modeontwerper Artsi maakte ik de reeks ‘Souvenir du Maroc’. Op een avond zaten we bij McDonald’s en hadden we dat bakje frieten in onze handen. Aanvankelijk wilden we de pannenkoek gebruiken als sluier, maar dit was nog beter. Door McDonald’s en al die logo’s te gebruiken, leg je meteen de link met het Westen.

Je creëert soms ook vrij prikkelende beelden, zoals deze vrouw in een nikab die refereert aan die cover met Kim Kardashian. Trap je wel eens op de tenen van de moslimgemeenschap?
Ja, bij dat beeld bijvoorbeeld. Eigenlijk liet ik me inspireren door het originele beeld van fotograaf Jean-Paul Goude. De cover van PAPER Magazine met Kim Kardashian heeft hij ook geschoten. Ik had de kritiek gesnapt als ik een fles champagne had gebruikt, in plaats van een theepot. Ik werk vaak met een boerka. Esthetisch is dat heel mooi, modieus en interessant. Mensen linken dat snel met een bepaalde religie, maar eigenlijk heeft dat er niets mee te maken. Mensen verafgoden heel veel symbolen in plaats van de essentie van de religie. Er zijn ook veel onwetende mensen binnen onze eigen religie, hoor. Het blijft een gevoelig onderwerp.

Je zei ooit in een interview: “Ik ben bang voor clichés. Je zal mij nooit een reeks zien maken over meisjes met hoofddoeken.” Ergens doe je dat wel, maar dan op een humoristische manier.
Ja, ik doe niets anders meer. Ik ben een Marokkaanse fotograaf, maar dat wil niet zeggen dat ik alleen maar portretten ga schieten van vrouwen met een hoofddoek.

Ga je ook iets doen rond je fetisj? Je houdt er namelijk van om in brood te knijpen.
Ja heel graag, maar ik weet nog niet hoe. Ik heb inderdaad een fetisj voor deeg. Het voelt zo bevredigend wanneer je in een vers gebakken brood of donut knijpt. Soms knijp ik even in de supermarkt en leg ik het brood weer terug. Ik ben zot van texturen.

‘Mousganistan’ is nog tot 24 maart te bekijken in CC Sint-Niklaas Tentoonstellingszaal Zwijgershoek. Meer van Mous vind je op zijn website of Instagram.

Bekijk meer VICE fotoreeksen van Belgische fotografen. Ben je of ken je zelf een getalenteerde fotograaf? Stuur ons dan een mailtje: beinfo@vice.com