Een hackathon mondde uit in een rete-spannende zoektocht naar de paus

Als ik op een avond een diepvriespizza in stukken snijd, vraagt mijn vriend of ik zin heb om mee te gaan naar een hackathon in het Vaticaan. Bij een hackathon stel ik me een groep zwetende, bleke mannen voor die obsessief naar hun beeldscherm staren, tatoeages van Google hebben, op Red Bull leven en ook een tikkende, digitale klok die op de achtergrond aftelt. Maar volgens hem bestaat er een goede kans dat de Paus ook langskomt. En hoe vaak heb je nou de kans om de Paus te ontmoeten?

We komen aan bij het hotel, recht tegenover het Vaticaan. Plots ben ik net als de meeste mensen hier fan van Paus Franciscus. Ik voel eenzelfde soort aantrekkingskracht tot hem die ik alleen als kind tot de Bart Smit had. Ik moet en zal hem zien, zonder dat ik er daadwerkelijk iets aan ga hebben. Het is pure hebberigheid.

Turend tegen de zon in, kijk ik of ik hem ergens kan bekennen, maar in plaats daarvan zie ik een kilometerslange rij van mensen die geld willen betalen om het Vaticaan te betreden. Om hen heen loopt een grote groep bedelaars. We moeten door naar de hackathon die in een soort paleis verderop van start gaat.

“Ik denk dat als de Paus ergens heen komt, dat het hier is,” fluistert mijn vriend hoopvol.

Bij de ingang staat een aantal bodyguards naast borden waar “VHACKS 2018” op staat. Bodyguards, goed teken, denk ik. De ruimte is gevuld met nerveuze studenten ingevlogen van verschillende universiteiten van over de hele wereld. Ik ben verrukt dat er zoveel vrouwen aanwezig zijn en dat het plafond eruit ziet als het kasteel van het Beest van Belle. Deze hackathon schijnt heel erg bijzonder te zijn; het is voor het eerst dat het Vaticaan zoiets organiseert. Inmiddels vang ik op dat een hackathon een wedstrijd is waarin verschillende groepen creatieve oplossingen voor wereldproblemen bedenken. En in dit geval, is dat in de vorm van een app.

De tekst gaat verder onder de foto's

De hackathon heeft drie thema’s:

• Social Inclusion
• Interfaith Dialogue
• Migrants & Refugees

Elk team kiest een thema en moet aan het einde van de dag hun idee inleveren. Vervolgens krijgt ieder groepje, onder begeleiding van een mentor, 36 uur de tijd om hun technische vaardigheden in te zetten om wereldwijde problemen op te lossen.

We gieten onze espresso’s achterover, de Amerikaanse deelnemers trekken overdreven zure gezichten en we worden begeleid naar de plek waar de hackathon van start gaat. Als we plaatsnemen op de klapstoelen ben ik meteen teleurgesteld: Zijne Heiligheid Paus Franciscus ontbreekt. In zijn plaats neemt broeder Eric Salobir, het woord. Salobir is oprichter van OPTIK, een christelijke organisatie die zich richt op de ethische kwesties die nieuwe technologieën met zich meebrengen. Hij legt uit dat het de taak is van het Vaticaan om mensen die het moeilijk hebben met technologie te helpen.

Mijn oog valt op een klein deurtje naast het podium. Misschien dat de Paus daar zo meteen uit komt? Dat hij een speciale entree maakt? Met kleine vuurwerkballetjes? En een T-shirt draagt waar “I love Hackathons” op staat? Salobir legt uit: “Hacken moet in dienst staan van de mens, het gaat niet om de markt. Wij zijn de oplossing, de mensen die de problemen hebben, zijn niet hier. En dat zijn niet mijn woorden, maar die van de Paus.” De Paus! Mijn aandacht heeft hij. Vooral als er een video wordt aangezet. Ik hoop op een persoonlijke videoboodschap waarin P. Francis in de camera kijkt en ons toespreekt. En dat we op de achtergrond iets persoonlijks zien, zoals zijn lege mueslikom. Maar helaas is het enkel een vrij algemene video over de ellende in de wereld.

Als er tot slot een Syrische vluchteling met tranen in haar ogen haar verhaal doet, valt het me op dat Salobir continu met zijn iPhone bezig is. Als ik hem opzoek op Instagram, zie ik dat hij tijdens deze emotionele speech een foto heeft gepost van hoe vol de zaal is. De deugniet. Elke seconde checkt hij of hij meer likes heeft. “Hacking moet in dienst staan van de mens,” hij zei het zelf.

De volgende ochtend staan we voor een zij-ingang van het Vaticaan te wachten op de start van een backstage-tour. Aan de andere kant van het hek bevindt zich de Paus. Ik weet het zeker. Ik voel zijn aanwezigheid in mijn poriën. Terwijl de hackers begonnen met programmeren, heb ik een TED-talk van Zijne Heiligheid Paus Franciscus gekeken waarin hij opent met de “The Future You”. Dat hij zelf ook uit een immigrantenfamilie komt, zal wellicht één van de redenen zijn geweest om tijdens deze hackathon op zoek te gaan naar oplossingen voor het vluchtelingenprobleem. De paradoxale setting waarin nonnen door hun iPhone scrollen en Pausen TED-talks geven voelt steeds logischer.

Als de priester die de backstage-tour geeft met ons komt praten, vraag ik of hij meer kan vertellen over de technologie achter het Vaticaan. Hij stelt zich voor als monsignor Lucio Ruiz, secretaris van het Secretariaat voor Communicatie van het Vaticaan. Hij heeft haast, omdat hij hierna nog moet vergaderen met de VN, “over AI.” Ook leidt hij, zo noemt hij het zelf, The Holy Press, waar 600 mensen werken, waaronder 250 schrijvers, wiens stukken vertaald worden in 47 talen. Mijn mond valt open. Hier? In het Vaticaan? Ik dacht dat ze hier de hele dag aan het kwartetten waren met fresco’s van Michelangelo. “Het Vaticaan is altijd al geïnteresseerd geweest in nieuwe technologieën. De Paus is bijvoorbeeld heel populair op Twitter,” zegt Ruiz.

Hij vertelt ook over de keer dat er fake news was dat de Paus zou zijn overleden en hoe ze daar mee omgingen. In plaats van het nieuws te ontkennen – wat tot nog meer speculatie zou leiden – verscheen er op Twitter ‘toevallig’ een foto waarop de Paus op de achtergrond bezig was met zijn ochtendwandeling. Als de tour door onbekende redenen na een half uur nog steeds niet is begonnen roept hij “shit”, wat ik grappig vind uit de mond van een priester.

Als we uiteindelijk het Vaticaan betreden en een heel klein benzinepompje passeren, legt Ruiz uit dat de Paus waarschijnlijk in het hotel is waar belangrijke gasten van het Vaticaan verblijven. “Er zijn daar meer mensen om hem heen, anders verveelt hij zich.” Ik gluur door het hotelraam. Zou hij daar het hele weekend zitten te netflixen in zijn trainingsbroek?

Nadat we de Sixtijnse Kapel hebben bekeken, is het tijd voor de demo’s van de deelnemers. De zaal van de hackathon zit vol studenten die onafgebroken naar een computerscherm staren, luid met elkaar communiceren en af en toe een gore wrap naar binnen werken. Ieder groepje heeft zich 36 uur lang uitgesloofd. Iemand in de hotelkamer tegenover me heeft zelfs alles ondergekotst van de zenuwen. Het is aandoenlijk om te zien. Ik spreek een groepje dat zich heeft ontfermd over de medische zorg van vluchtelingen, en een app heeft ontworpen die hun medische gegevens moet vertalen als zij in een ziekenhuis terechtkomen.

Een ander hackergroepje ontwikkelde een programma dat met augmented reality mensen met dyslectie kan helpen. Er lopen een heleboel mensen rond, maar geen Paus. In het verleden werkte de Paus als uitsmijter bij een bar, misschien staat hij buiten mensen te fouilleren? Als ik aan een deelnemer uit São Paulo vraag of hij de aanwezigheid van Jezus voelt, kijkt hij me met een uitgeputte blik aan: “Maybe Jesus was watching over my shoulder? But, whatever.”

Het is tijd om de winnaar bekend te maken. Maar eerst is er nog een praatje van de grote sponsors – Microsoft en Google. Weer geen Paus. Inmiddels begin ik mijn hoop te verliezen.

Er zijn gelukkig in elke categorie twee winnaars, dus niet zoveel verliezers. De eerste prijs krijgt 2000 euro en mijn vriend briest cynisch dat ze daar net hun tickets van kunnen betalen.

Er werd mij een Paus beloofd. Ik hoor dat hij elke zondagochtend om 12.00 een speech geeft. Dus sta ik die zondag samen met duizenden andere mensen op het Sint-Pietersplein.

“Hoor je dat?”

Ik spits mijn oren, er klinkt gejoel en ik kijk naar Zijne Heiligheid Paus Franciscus die maar liefst één kilometer van mij vandaan in een raam staat. Hij is kleiner dan mijn vingernagel. Zijn Italiaanse woorden galmen over het plein. Hij blaast het woord hackathon, als een handkus richting mijn wang. “ Hekkahtohn.” Mensen hebben spandoeken gemaakt en er wordt zelfs gehuild. Zodra ik gezegend ben, word ik overspoeld door een drang naar cola. En die cola ga ik ook vinden – zolang ik maar geloof.