Zwarte Cross heeft helemaal geen lompe bordjes nodig

Check al onze verhalen en video’s over festivals op deze pagina.

De Zwarte Cross is een van de sickste spektakels die ons land rijk is. Jaarlijks betalen meer dan 200.000 mensen om toegang te krijgen tot een enorm terrein, gevuld met dingen waar je eigenlijk geen moment aan denkt, tot je ze daar ziet – puur omdat je de andere 361 dagen per jaar helemaal geen rekening houdt met het feit dat er een plek op aarde is waar praktisch alles mogelijk is.

Geef een dertienjarig kind een paar lege A4’tjes, een stift en de opdracht om het feest van z’n dromen te tekenen en waarschijnlijk is dit wat je krijgt: vreugdevuren die niet worden aangestoken met een veiligheidslont maar met de jet engine van een versierde vrachtwagen, twee van de beste darters ooit die pijltjes werpen in een volle tent terwijl er motoren over ze heen vliegen, een cross met gewone voertuigen maar dan wel achterstevoren of ondersteboven, en een optreden van Scooter – nog steeds een van de meest indrukwekkende acts uit de geschiedenis van de mensheid – van een uur en een kwartier.

Dit alles organisatorisch op rolletjes te laten lopen, al meerdere uitverkochte edities lang, is een wereldprestatie. Ook met het tragische sterfgeval op de camping dit jaar ging de organisatie respectvol om. Daarom is het extra gek dat juist de grootste valkuil ligt in het feit dat de Zwarte Cross ook steeds wil uitdragen dat ze de underdog zijn. Dat wat hier gebeurt enkel en alleen in de Achterhoek kan. In ieder geval nergens anders in Nederland, en al helemaal niet in de Randstad. Want daar doet iedereen altijd zo moeilijk.

Een manier waarop ze dat doen is over het hele festivalterrein ludieke bordjes hangen met teksten als “wie A zegt moet ook Bortus zeggen”, of “Ik zit aan m’n obesitaks”. Lollig bedoeld, maar het leunt vaker tegen smakeloos aan dan dat je ervan op je dijen slaat of in je broek zeikt van het lachen. Vooral het spandoek met daarop “Leve de kleurling” met een foto van een Oempa Loempa slaat behoorlijk wat planken mis.

Die leuzen en bordjes kwamen al voorbij in het stuk dat we in 2016 schreven. We schreven toen dat de Zwarte Cross om te brullen zo leuk is, maar hier en daar soms ook een tikkie ongemakkelijk voelt door de ongepaste foute-oom-grappen. Toch waren we de afgelopen twee jaar mediapartner van Zwarte Cross, en hielpen we hen bij het opzetten van een hiphoppodium. De vraag die we onszelf eerder hadden moeten stellen is hoe groot dat 'tikkie ongemak' mag worden voordat je besluit om er echt werk van te maken, en tot welk punt je maar niet moet mopperen onder het mom van 'ach ja, het is toch de Zwarte Cross, hè.' Feit is in elk geval dat we hier bewuster over hadden moeten nadenken, en explicieter hadden moeten bespreken met de organisatie van de Cross.

Maar het roept ook de vraag op wat je ermee wint om bordjes op te hangen met ‘Allah’s afbakbar’, behalve laten zien dat je anders bent dan de rest – iets wat Zwarte Cross al jarenlang doet door allemaal dingen op een terrein samen te brengen die normaal ondenkbaar zijn, en dus helemaal niet hoeft te benadrukken. Het is wat ons betreft begrijpelijk dat Sevn Alias liever niet optreedt op een festival dat dit soort leuzen ziet als belangrijk onderdeel van hun cultuur. Op Instagram geeft Sevn Alias een shout-out naar alle mensen die speciaal voor hem zijn gekomen, en vertelt hij later duidelijk dat hij door deze uitingen geen onderdeel meer wil zijn van het festival: “Ik hoef hier nooit meer te staan.”

In een officiële reactie op de website van de Cross laat de organisatie weten dat ze het ten zeerste betreuren “dat de teksten op de bordjes werden ervaren als discriminerend, racistisch, beledigend en respectloos.” Dat is een beetje een halve verontschuldiging – het spijt ons dat jij je gekwetst voelt, maar niet per se dat wij ervoor hebben gekozen om die borden op te hangen. Ook zegt de organisatie: “De Zwarte Cross is een festival waar pertinent geen plek is voor racisme, discriminatie en respectloos gedrag. Iedereen die ons festival goed kent zal dit beamen.”

En in die laatste zin zit de crux. De mensen die de Zwarte Cross namelijk al jarenlang bezoeken en het festival goed kennen, zijn niet de mensen die aanstoot nemen aan deze leuzen. Anders was er waarschijnlijk jaren geleden al iets van gezegd. Het zijn mensen uit de regio, de traditionele bezoekers uit de Achterhoek en omstreken, en niet de nieuwe bezoekers die aangetrokken worden door de constante toevoegingen en uitbreidingen van het programma.

Want laten we eerlijk zijn: de bezoekers van Zwarte Cross zijn vrijwel allemaal wit en komen uit de buurt. Als het echt je intentie is om als festival een open houding te hebben naar iedereen, een nieuw publiek aan te spreken en alle mensen die niet aan dit stereotype voldoen zich overal op het festivalterrein prettig te laten voelen – en niet alleen de mensen die het festival heel goed kennen – is het verwijderen van alle domme bordjes een makkelijke stap in de goede richting.

Wil je meer van dit? Volg ons dan ook op instagram.