Bong-Ra staat aan de wieg van de (weder)geboorte van breakcore

Als je in de jaren nul bij de rebellerende jeugd hoorde die hield van elektronische teringherrie, dan is de breakcore-saga je waarschijnlijk niet ontgaan. Dit luide genre ontstond uit de acidtechno-ravecultuur en stak een middelvinger op naar alles wat te maken had met de overheid, regeltjes, conformistische beats, en – laten we eerlijk zijn – sobere mensen. Tegen het einde van het eerste decennium van deze eeuw stierf het genre even snel als dat het geboren werd. Er kwam weinig nieuw materiaal uit en als er al eens een feestje werd gegeven, kwam er geen hond op af.

Heel wat van de producers uit die tijd zijn inmiddels weer in de studio gekropen. Een van hen is Bong-Ra, een legendarische breakcore-artiest uit Rotterdam. Hij reisde met zijn muziek heel de wereld rond, richtte labels op en lanceerde tal van zijprojecten. Onlangs zag een lading nieuwe Bong-Ra-tracks het daglicht, en hij vertrok een tijdje terug op tour door de Verenigde Staten met oude vrienden en breakcore-grootheden End.User en Shitmat. Inmiddels staan er releases bij labels als Cock Rock Disco en Peace Off op de planning. Het perfecte moment om de man eens te spreken over de dood en mogelijke heropleving van één van de grootste buitenbeentjes van de muziekwereld.

Noisey: Je bent net terug van een tour in Amerika. Is het genre weer een beetje aan het opleven?
Bong-Ra: Ja, het lijkt van wel. Breakcore is de afgelopen vier jaar een beetje doodgesukkeld, maar heel wat van die oude artiesten en pioniers vonden onlangs een nieuwe impuls om weer breakcore te maken. Misschien is het jonge publiek ook de drum-'n-bass-sound, die wat meer hardcore of crossbreed is, een beetje beu, en gaan ze deze gekkigheid wel meer appreciëren. We hoopten in de VS misschien één weekendje te kunnen touren, maar voor we het wisten zat onze agenda ramvol. Nu doen we acht shows op tien dagen tijd.

Is er ook weer meer contact tussen de breakcore-artiesten onderling?
Weet je wat het is, we zijn eigenlijk altijd heel erg veel blijven spreken met elkaar. Of het nu Tony (Skull Vomit, red.), Frank (Rotator, red.) of Jason Forest is. We hebben met z'n allen toch wel een heel erg speciale periode met elkaar meegemaakt, zo rond 2003 tot 2006. We kwamen elkaar ieder weekend wel ergens tegen en gingen eigenlijk non-stop Europa en daarbuiten rond. Het viel ook erg op hoe alle artiesten heel erg zichzelf waren. Sommige van die kerels zijn zó verschillend van elkaar, en dat bleven ze ook. Maar het klikte wel altijd en al die artiesten werkten onder de breakcore-vlag. Dat vond ik echt te gek en ik ben heel trots om daar onderdeel van te zijn.

Toch was het opeens afgelopen. Was er net zoals met dubstep geen vernieuwing meer waardoor iedereen maar iets anders ging zoeken?
Nee. Belangrijk is dat niemand uit de breakcore bewust op zoek ging naar populariteit. Het werd op een gegeven moment wel heel erg populair. Het viel grappig genoeg dood omdat geen enkele artiest in het genre echt de bedoeling of behoefte had om flink door te breken. Laat staan de muziek heel erg gepolijst te maken, zodat het voor een groter publiek interessant zou worden. Zo heeft deze scene denk ik op een onbedachtzame manier de stekker eruit getrokken. Ik zie ons ook niet snel op 3FM verschijnen om hitjes te spelen, daar zijn we gewoon wat te eigenwijs voor.

Maar wat maakt het nu dat je denkt dat breakcore terug tot leven kan komen?
Ik heb het gevoel dat veel van de oudere namen in het genre weer veel zin hebben om platen uit te brengen, al denk ik dat het wel intiem zal blijven. Het wordt denk ik chaotisch, maar op een betere manier dan voorheen en met net een beetje meer professionaliteit. Iedereen heeft jaren de tijd gehad om ook nieuwe inspiratie op te doen en dat gaat hele mooie dingen opleveren. Of het nu 2017 wordt of 2018. Niemand zit echt op een hype te wachten, maar er groeit zeker iets.

Het genre lijkt ook steeds volwassener te worden: eind vorig jaar bracht je een EP uit genaamd 'Palestina'. Dit was duidelijk een politiek statement. Is er voor jou een correlatie tussen dat genre en wat er momenteel in Palestina gebeurt?
Absoluut. Ik sta al zo lang ik weet achter de Palestijnse kwestie. Wat daar gebeurt is pure onderdrukking en ik wou op deze manier de discussie openen. Er zijn me heel wat beledigingen op social media naar het hoofd geslingerd toen die EP uitkwam. Mensen voelden zich heel erg aangevallen. Ik werd hier en daar antisemitisch genoemd, maar onderdrukking is onderdrukking. De toestand daar is iets dat voor mij zeker bespreekbaar moet zijn. Volgens de ene zijn het terroristen, volgens de andere vrijheidsstrijders.

Ben je niet bang dat je fans verliest als je zulke boodschappen in je muziek stopt?
Nee, ik mis in de elektronische muziek vaak een boodschap, maar in punk en metal vind je het wel. Producers lijken vaak geen fans te willen verliezen, maar als ik de kans heb om via deze muziek mijn mening te uiten, doe ik dat graag. Via de opbrengsten van deze plaat steun ik overigens het Al Awda-ziekenhuis in Gaza. Het gaat dus helemaal niet om agressie maar net om het zoeken naar een oplossing. De quote die je hoort in de intro is van Norman Finkelstein, een zeer bekend en geleerd Joods-Amerikaanse politicoloog. Om me dan een antisemiet te noemen raakt eigenlijk kant noch wal.

Kan je naast politiek ook andere passies kwijt in breakcore?
Voor mij gaat het niet eens om passies kwijt kunnen, ik vind het er allemaal gewoon echt bij horen. In mijn eerste tracks uit 1998 zaten al Black Sabbath-samples. Ik moest toen nog ontdekken hoe dat überhaupt moest. Er zijn heel wat artiesten die een achtergrond in hiphop hebben en invloeden daaruit passen ook gewoon perfect bij breakcore. Ik heb het altijd heel vreemd gevonden als mensen zich doelbewust willen beperken om binnen een bepaald stramien te passen. Ik hoor soms het verschil tussen twee dj's op een event niet meer. Zo beperk je ook vernieuwing en gaat alles nogal snel generiek klinken. Het is natuurlijk riskanter om je eigen inbreng in je muziek te steken, want dat kan ten kosten van je bekendheid gaan.

Foto's door Esther Couderé